სფერული ფუნქციები
(ახალი გვერდი: '''სფერული ფუნქციები''' – სპეციალური ფუნქციები, რომლებსაც იყე...) |
|||
| (ერთი მომხმარებლის 3 შუალედური ვერსიები არ არის ნაჩვენები.) | |||
| ხაზი 1: | ხაზი 1: | ||
| − | '''სფერული ფუნქციები''' – სპეციალური ფუნქციები, რომლებსაც იყენებენ ფიზიკური მოვლენების შესასწავლად სფერული ზედაპირებით შემოსაზღვრულ სივრცულ | + | '''სფერული ფუნქციები''' – [[სპეციალური ფუნქციები]], რომლებსაც იყენებენ ფიზიკური მოვლენების შესასწავლად [[სფერო|სფერული ზედაპირებით]] შემოსაზღვრულ [[სივრცე|სივრცულ]] [[არე]]ებში და სფერული [[სიმეტრია (მათემატიკა)|სიმეტრიის]] მქონე ფიზიკური [[ამოცანა (მათემატიკა)|ამოცანების]] [[ამოხსნა|ამოსახსნელად]]. ესენია სპეციალური ფუნქციები, რომლებიც წარმოადგენენ შემდეგი [[დიფერენციალური განტოლების ამოხსნა|დიფერენციალური განტოლების ამონახსნებს]]: |
| − | :::::[(1-x<sup>2</sup>)y']' + n(n + 1)y = 0, სადაც n- პარამეტრია. | + | :::::[(1-x<sup>2</sup>)y']' + n(n + 1)y = 0, სადაც n- [[პარამეტრი (მათემატიკა)|პარამეტრია]]. |
| − | სფერულ ფუნქციებს ფართოდ იყენებენ მათემატიკური ფიზიკისა და მექანიკის საკითხების გადასაწყვეტად. | + | სფერულ ფუნქციებს ფართოდ იყენებენ [[მათემატიკა|მათემატიკური]] ფიზიკისა და [[მექანიკა|მექანიკის]] საკითხების გადასაწყვეტად. |
| − | ერთი ცვლადის სფერული ფუნქციების თეორია დააფუძნა ა. ლეჟანდრმა (1785). ორი ცვლადის სფერულ ფუნქციებს და ზოგად სფერულ ფუნქციებს იკვლევდა პ. ლაპლასი (1782). ტერმინი „სფერული ფუნქციები“ ეკუთვნის გაუსს (1828). სფერული ფუნქციების ცხრილები გამოთვალა გლეიშერმა (1879). სფერული ფუნქციების განზოგადება, როგორც თანამდევი შედეგი მიიღო ჰაინემ (1861). სისტემატური კვლევა ეკუთვნის შლეფლის, რომელიც ინდექსს იხილავდა როგორც პარამეტრს (1881). | + | ერთი [[ცვლადი|ცვლადის]] სფერული ფუნქციების [[თეორია]] დააფუძნა [[ლეჟანდრი ადრიანი|ა. ლეჟანდრმა]] (1785). ორი ცვლადის სფერულ ფუნქციებს და ზოგად სფერულ ფუნქციებს იკვლევდა [[ლაპლასი პიერ სიმონ|პ. ლაპლასი]] (1782). ტერმინი „სფერული ფუნქციები“ ეკუთვნის [[გაუსი კარლ ფრიდრიხ|გაუსს]] (1828). სფერული ფუნქციების ცხრილები გამოთვალა გლეიშერმა (1879). სფერული ფუნქციების განზოგადება, როგორც თანამდევი შედეგი მიიღო ჰაინემ (1861). [[სისტემა (მათემატიკური)|სისტემატური]] კვლევა ეკუთვნის შლეფლის, რომელიც [[ინდექსი (მათემატიკა)|ინდექსს]] იხილავდა როგორც პარამეტრს (1881). |
მიმდინარე ცვლილება 13:02, 14 თებერვალი 2024 მდგომარეობით
სფერული ფუნქციები – სპეციალური ფუნქციები, რომლებსაც იყენებენ ფიზიკური მოვლენების შესასწავლად სფერული ზედაპირებით შემოსაზღვრულ სივრცულ არეებში და სფერული სიმეტრიის მქონე ფიზიკური ამოცანების ამოსახსნელად. ესენია სპეციალური ფუნქციები, რომლებიც წარმოადგენენ შემდეგი დიფერენციალური განტოლების ამონახსნებს:
- [(1-x2)y']' + n(n + 1)y = 0, სადაც n- პარამეტრია.
სფერულ ფუნქციებს ფართოდ იყენებენ მათემატიკური ფიზიკისა და მექანიკის საკითხების გადასაწყვეტად.
ერთი ცვლადის სფერული ფუნქციების თეორია დააფუძნა ა. ლეჟანდრმა (1785). ორი ცვლადის სფერულ ფუნქციებს და ზოგად სფერულ ფუნქციებს იკვლევდა პ. ლაპლასი (1782). ტერმინი „სფერული ფუნქციები“ ეკუთვნის გაუსს (1828). სფერული ფუნქციების ცხრილები გამოთვალა გლეიშერმა (1879). სფერული ფუნქციების განზოგადება, როგორც თანამდევი შედეგი მიიღო ჰაინემ (1861). სისტემატური კვლევა ეკუთვნის შლეფლის, რომელიც ინდექსს იხილავდა როგორც პარამეტრს (1881).
