ჯაჭვწირი
ჯაჭვწირი (ჯაჭვური წირი) – ბრტყელი წირი, რომლის განტოლება დეკარტის კოორდინატებში გამოისახება ასე: y = a∙chx/a = a/2∙(ex/a + e-x/a).
ორ წერტილში დაკიდებული მძიმე დრეკადი თოკის (ჯაჭვის) ფორმის შესახებ საკითხი პირველად განიხილა გალილეიმ (1638), რომელიც ფიქრობდა, რომ ეს არის ჩვეულებრივი პარაბოლა. ამ აზრის მცდარობა გამოთვლებით და ექსპერიმენტით დაამტკიცა იუნგიუსმა.
იაკობ ბერნულიმ დასვა საკითხი ასეთი წირის მათემატიკური განსაზღვრის შესახებ (1690). მომდევნო წელს ამოცანა ამოხსნეს თვით იაკობ ბერნულიმ, ჰიუგენსმა, ლაიბნიცმა და იოჰან ბერნულიმ. ჰიუგენსმა მრუდს უწოდა catenaria (catanae - „ჯაჭვი“).
1744 წ-ს ეილერმა აღმოაჩინა ჯაჭვწირის შესანიშნავი თვისება; იგი იკვლევდა ორი მოცემული წერტილის შემაერთებელ წირებს, რომელთა ბრუნვითაც მოცემული წრფის გარშემო მიიღებოდა უმცირესი ფართობის ზედაპირი. აღმოჩნდა, რომ ასეთი წირია ჯაჭვწირი.
თუ ჯაჭვწირს ვაბრუნებთ 0x ღერძის გარშემო, მივიღებთ ზედაპირს, რომელსაც კატენოიდი ეწოდება.
