ჭაბაშვილი მიხეილ

მიხეილ ჭაბაშვილი

მიხეილ ჭაბაშვილი – (დ. 14 ოქტომბერი, 1916, თბილისი, – გ. 26 მარტი 1996, იქვე), ენათმეცნიერი, ლექსიკოგრაფი.

დაამთავრა თსუ კავკასიური და აღმოსავლური ენების ფაკულტეტი, 1944-47 სწავლობდა ისტორიის ინსტიტუტის ასპირანტურაში. 1950 დაიცვა საკანდიდატო დისერტაცია. იყო საქართველოს მეცნიერებათა აკადემიის პრეზიდიუმთან არსებული ქართული ენის განმარტებითი ლექსიკონის კომისიის სწავლული მდივანი (1958–65); არნ. ჩიქობავას სახელობის ენათმეცნიერების ინსტიტუტის ლექსიკოლოგიის განყოფილების გამგე (1965-იდან); საქართველოს მინისტრთა საბჭოსთან არსებული თანამედროვე ქართული სალიტერატურო ენის ნორმათა დამდგენი მუდმივი სახელმწიფო კომისიის წევრი (1982-იდან); ქართლი ენციკლოპედიის უფროსი სამეცნიერო რედაქტორი (1971-იდან) და სატრანსკრიფციო ჯგუფის ხელმძღვანელი (1982-იდან); იკვლევდა ქართულ სიტყვას, საზოგადოდ, ლექსიკას, მუშაობდა ლექსიკოლოგია-ლექსიკოგრაფიაში. ჭაბაშვილმა შეადგინა და 1964 გამოსცა „უცხო სიტყვათა ლექსიკონი“, რომელიც დღემდე სამჯერ გამოიცა, 1999 გამოიცა „უცხო სიტყვათა სასკოლო ლექსიკონი“. მონაწილეობდა ქართული ენის განმარტებითი ლექსიკონის რვა ტომეულის ლექსიკური მასალის დამუშავებაში, არნ. ჩიქობავასთან ერთად იყო რედაქტორი IV ტ-ისა (სხვებთან ერთად საქართველოს სახელმწიფო პრემია, 1971) და რვატომეულის საფუძველზე შექმნილი ერთტომეულისა (გამოიცა 1986 და 1990). ასევე ჭაბაშვილის რედაქტორობითაა გამოცემული „ბერძნული და რომაული საკუთარი სახელების ორთოგრაფიული ლექსიკონი“ (1985), „საზღვარგარეთის ქვეყნების გეოგრაფიულ სახელწოდებათა ორთოგრაფიული ლექსიკონი“ (1989), „უცხოურ პირთა სახელების ორთოგრაფიული ლექსიკონი“ (1990). ჭაბაშვილი გარდაცვალებამდე ხელმძღვანელობდა ქართულ სინონიმთა ლექსიკონის ; მომზადებას. მისივე ხელმძღვანელობით მუდმივად მიმდინარეობდა ქართული ენის განმარტებითი ლექსიკონის ფონდის შევსება.

ა. არაბული