სინონიმთა ლექსიკონი
სინონიმთა ლექსიკონი – სპეციალური ლექსიკონი, რომელშიც სინონიმური სიტყვები თუ ფრაზეოლოგიზმებია თავმოყრილი, განმარტებული და ილუსტრირებული. სინონიმთა ლექსიკონის სალექსიკონო სტატია წარმოადგენს სინონიმურ მწკრივს (სერიას), რომელშიც ლექსიკური ერთეულები სემანტიკური სიახლოვის მიხედვით არის დალაგებული. ამგვარი მწკრივი შედგენილობის თვალსაზრისით არასოდეს არის ჩაკეტილი, დასრულებული. იგი დამოკიდებულია იმ მასალაზე, რომლის საფუძველზე იგება სინონიმთა ლექსიკონი. დიალექტური მასალის გამოყენება ბევრად ზრდის სინონიმურ მწკრივებს. ამავე დროს, სიტყვათა პოლისემიურობის გამო, ერთი და იგივე ლექსიკური ერთეული შეიძლება აღმოჩნდეს ორ და მეტ სინონიმურ მწკრივში. სიტყვის სინონიმურ მნიშვნელობას, მის სემანტიკურ „ადგილს“ სინონიმურ მწკრივში წარმოაჩენს სათანადო საილუსტრაციო მასალა.
ქართულ ფილოლოგიაში ცნობილია ალ. ნეიმანის „ქართულ სინონიმთა ლექსიკონი“ (I გამოც. – 1951, II – 1961, III – 1983), ამ ლექსიკონში ყოველი ლექსიკური ერთეული ანბანთრიგზეა გამოტანილი და გაგზავნილია ძირითად სინონიმურ ბუდეზე. ბუდის მეთაურ ერთეულად შერჩეულია მნიშვნელობით დომინანტი სიტყვა. ზოგიერთ სალექსიკონო ერთეულს ახლავს სათანადო საილუსტრაციო ნიმუშები.
არნ. ჩიქობავას სახელობის ენათმეცნიერების ინსტიტუტში მ. ჭაბაშვილის ხელმძღვანელობით დაიწყო და ახლაც გრძელდება ქართული ენის სინონიმთა ლექსიკონის დამუშავება ქეგლ-ის რვატომეულის საფუძველზე.
ა. არაბული.
