ბაროკო
ბაროკო – XVII და XVIII საუკუნის პირველი ნახევრის ძირითადი მიმართულება ევროპულ ხელოვნებაში. ბაროკოს ხელოვნებისათვის დამახასიათებელია უზარმაზარი ანსამბლების შექმნა, სადაც არქიტექტურა, ფერწერა, ქანდაკება, თეატრი, მუსიკა, ბაღ-პარკების ხელოვნება და გამოყენებითი ხელოვნება მთლიანად ერთიანდება, გამოირჩევა საზეიმო ხასიათითა და მაღალფარდოვნებით. ხელოვნების ნაწარმოებებს მოეთხოვებოდათ – ჩანაფიქრისა და შესრულების უჩვეულობით განეცვიფრებინათ მნახველის წარმოსახვა.
ბაროკოსეული ფერწერის დამახასიათებელი თვისებებია მკვეთრად გამოხატული მოძრაობა, გაძლიერებული ინტერესი რთული სივრცითი ამოცანების გადაჭრისადმი, დიდად განვითარებული კოლორიზმი. არანაკლებ დინამიკური და ფერწერულია ბაროკული ქანდაკება. ბაროკოს სტილი გავრცელდა იტალიაში, სადაც იგი ჯერ კიდევ XVI საუკუნეში ჩაისახა, შემდეგ ბაროკო გავრცელდა ევროპის სხვა ქვეყნებსა და ლათინურ ამერიკაში;
ბაროკო და თეატრი
ბაროკოს სტილმა გამოძახილი ჰპოვა მე-16-17 საუკუნეების დიდ მწერალთა და დრამატურგთა ხზულებებში. ლ. არიოსტო და ტ. ტასო (იტალია), ფ. რაბლე და დ’ობინიე (საფრანგეთი), ჰ. საქსი და ა. გრიფიუსი (გერმანია), ლოპე დე ვეგა და კალდერონი (ესპანეთი), ბ. ჯონსონი და ჯ. უებსტერი (ინგლისი) – სხვადასხვა ფორმით ავლენდნენ ბაროკოს მონუმენტურობას და ოპტიმისტურ პათოსს, თუმც, ამასთანავე, ფართოდ ასახავდნენ ცხოვრების ნეგატიურ მხარეებს, დაუფარავად გამოხატავდნენ სკეპსისს. მათ შემოქმედებაში ხშირია ტრაგიკული განწირულობის მოტივები, ზოგჯერ პირველ პლანსაც კი იკავებს ტანჯვის, საშინელების, სიბინძურის თემატიკა. განსაკუთრებით ეს ითქმის ესპანელ და გერმანელ მწერლებზე (ფ. კევადოს და ლ. გევარის სატირა, კალდერონის ტრაგედიები, ი. მოშეროშის და გ. გრიმელსჰაუზენის სატირა). ამასთანავე, თუკი ბაროკოს დიდი წარმომადგენლების უარყოფითი აღქმა განთავსებულია ცხოვრების კოლიზიებში, არისტოკრატიული ფრთის ბაროკო (იტ. მანიერიზმი, ესპანური გონგორიზმი, ინგლისური მეტაფიზიკური სკოლა, ფრანგული პრეციოზული ლიტერატურა) აღბეჭდილია გადაჭარბებული ესთეტიზმით, ფორმიერი კონტრასტების თვითმიზნური ძიებით. ბაროკო აღმოჩნდა გარდამავალი ხანა აღორძინებიდან კლასიციზმამდე. მისი სულისკვეთება ნაწილობრივ აღდგენილ იქნა მე-19 საუკუნის მე-2 ნახევრის სიმბოლისტურ და ავანგარდისტულ ხელოვნებაში.
