ალგამესტი

ალგამესტი – არაბულად ალ- მაჯისტი (არაბ. არტიკლი „ალ“ და ბერძნ. ηεγιστη – უდიდესი), არაბებთან მიღებული და მსოფლიო ლიტერატურაში შესული ძველი ბერძენი ასტრონომის პტოლომეოსის (პტოლემეის) ცნობილი თხზულების სახელწოდება. „ალგამესტი“ დაწერილია II საუკუნის შუა წლებში და შედგება 13 წიგნისაგან, სადაც განხილულია ციური სფეროს დღეღამური მოძრაობა. იგი არის ძველი ასტრონომიული მეცნიერების დიდებული ძეგლი, რომელშიც შეჯამებულია ბერძნების ასტრონომიული თეორია და დამატებულია თვით პტოლომეოსის გამოკვლევები.

ამ ნაწარმოებში პტოლომეოსი ცდილობს ახსნას პლანეტათა მოძრაობის რთული სურათი, როგორც ის წარმოუდგება დედამიწიდან დამკვირვებელს; ამასთანავე იხილავს წრიულ და თანაბარ მოძრაობას. ამ ნაწარმოებში მოცემულია არისტოტელეს კოსმოლოგიის შემდგომი განვითარება და სრულყოფა. არისტოტელეს და პტოლომეოსის ამ სისტემას უწოდებენ „სამყაროს გეოცენტრულ სისტემას“.

„ალგამესტში“ ჩამოყალიბებულმა პტოლომესეულმა მსოფლიო სისტემამ თითქმის თხუთმეტი საუკუნე იარსება. „ალგამესტით“ სარგებლობდნენ XVI საუკუნემდე (კოპერნიკის თეორიის ჩამოყალიბებამდე).

წყარო

მათემატიკის ენციკლოპედიური ლექსიკონი