გეგმილი (პროექცია)
| ხაზი 1: | ხაზი 1: | ||
| − | '''გეგმილი (პროექცია)''' − ფიგურის დაგეგმილებით | + | '''გეგმილი (პროექცია)''' − [[ფიგურა (გეომეტრიული)|ფიგურის]] დაგეგმილებით [[სიბრტყე (გეომეტრია)|სიბრტყე]]ზე ან რაიმე სხვა [[ზედაპირი (გეომეტრია)|ზედაპირზე]] მიღებული [[გეომეტრია|გეომეტრიული]] გამოსახულება. ფიგურის გეგმილი არის მისი ცალკეული [[წერტილი (გეომეტრია)|წერტილების]] გეგმილთა ერთობლიობა. [[ფაილი:Gegmili proeqcia.png|მარჯვნივ|180პქ]] |
| − | განიხილავენ გეგმილის სამ სახეობას: ცენტრალურს (პერსპექტივა), პარალელურს და მართკუთხას (ორთოგონალურს). | + | განიხილავენ გეგმილის სამ სახეობას: ცენტრალურს (პერსპექტივა), [[პარალელურობა|პარალელურს]] და [[მართკუთხედი|მართკუთხას]] ([[ორთოგონალურობა|ორთოგონალურს]]). |
| − | S | + | S [[ცენტრი (გეომეტრია)|ცენტრი]]დან A წერტილის ცენტრალური გეგმილი Π სიბრტყეზე აიგება, როგორც SA [[წრფე|წრფის]] Π სიბრტყესთან [[გადაკვეთა|გადაკვეთის]] A’ წერტილი. ანალოგიურად აიგება ფიგურის პარალელური გეგმილიც. ფიგურის ყოველ წერტილზე გავლებული მოცემული [[მიმართულება (მათემატიკური)|მიმართულების]] პარალელური მაგეგმილებელი წრფეების Π სიბრტყესთან თანაკვეთის წერტილების ერთობლიობა წარმოადგენს ფიგურის გეგმილს. |
პირველი ორთოგონალური გეგმილი გვხვდება დიურერის წიგნში „მითითებები ფარგლითა და სახაზავით გაზომვების შესახებ“ (1525), რომელიც წარმოადგენს გერმანულ ენაზე გეომეტრიის პირველ სახელმძღვანელოს. | პირველი ორთოგონალური გეგმილი გვხვდება დიურერის წიგნში „მითითებები ფარგლითა და სახაზავით გაზომვების შესახებ“ (1525), რომელიც წარმოადგენს გერმანულ ენაზე გეომეტრიის პირველ სახელმძღვანელოს. | ||
| − | გეგმილის სხვადასხვა სახე უძველეს დროში გაჩნდა. ზოგი მას მიაწერს პტოლომეოსს, ზოგი კი – გიპარხს. თანამედროვე სახელწოდება მისცა ფრანგმა დეგიონმა (1613). ყველა ძირითადი ფორმულის სისტემატური გამოყვანა პირველად მოგვცა მაგნუსმა (1831) და სერემ (1855). | + | გეგმილის სხვადასხვა სახე უძველეს დროში გაჩნდა. ზოგი მას მიაწერს პტოლომეოსს, ზოგი კი – გიპარხს. თანამედროვე სახელწოდება მისცა ფრანგმა დეგიონმა (1613). ყველა ძირითადი [[ფორმულა|ფორმულის]] სისტემატური გამოყვანა პირველად მოგვცა მაგნუსმა (1831) და სერემ (1855). |
მიმდინარე ცვლილება 13:46, 21 დეკემბერი 2023 მდგომარეობით
გეგმილი (პროექცია) − ფიგურის დაგეგმილებით სიბრტყეზე ან რაიმე სხვა ზედაპირზე მიღებული გეომეტრიული გამოსახულება. ფიგურის გეგმილი არის მისი ცალკეული წერტილების გეგმილთა ერთობლიობა.
განიხილავენ გეგმილის სამ სახეობას: ცენტრალურს (პერსპექტივა), პარალელურს და მართკუთხას (ორთოგონალურს).
S ცენტრიდან A წერტილის ცენტრალური გეგმილი Π სიბრტყეზე აიგება, როგორც SA წრფის Π სიბრტყესთან გადაკვეთის A’ წერტილი. ანალოგიურად აიგება ფიგურის პარალელური გეგმილიც. ფიგურის ყოველ წერტილზე გავლებული მოცემული მიმართულების პარალელური მაგეგმილებელი წრფეების Π სიბრტყესთან თანაკვეთის წერტილების ერთობლიობა წარმოადგენს ფიგურის გეგმილს.
პირველი ორთოგონალური გეგმილი გვხვდება დიურერის წიგნში „მითითებები ფარგლითა და სახაზავით გაზომვების შესახებ“ (1525), რომელიც წარმოადგენს გერმანულ ენაზე გეომეტრიის პირველ სახელმძღვანელოს.
გეგმილის სხვადასხვა სახე უძველეს დროში გაჩნდა. ზოგი მას მიაწერს პტოლომეოსს, ზოგი კი – გიპარხს. თანამედროვე სახელწოდება მისცა ფრანგმა დეგიონმა (1613). ყველა ძირითადი ფორმულის სისტემატური გამოყვანა პირველად მოგვცა მაგნუსმა (1831) და სერემ (1855).
