რიტმი (სპექტაკლი)
(→წყარო) |
(→წყარო) |
||
| ხაზი 5: | ხაზი 5: | ||
==წყარო== | ==წყარო== | ||
| − | [[ | + | [[მსოფლიო თეატრის ენციკლოპედიური ლექსიკონი]] |
[[კატეგორია:თეატრალური ტერმინები]] | [[კატეგორია:თეატრალური ტერმინები]] | ||
[[კატეგორია:რიტმი]] | [[კატეგორია:რიტმი]] | ||
16:36, 3 მაისი 2023-ის ვერსია
რიტმი – (ბერძნ. rhythmos – თანაზომიერება, სიმწყობრე), შეთანხმებული მოძრაობა დროსა და სივრცეში, სცენური მოქმედების ყველა ელემენტების და გამომსახველი საშუალებების თანაზომიერი მონაცვლეობა.
რიტმი დაკავშირებულია აღმავლობასთან ან ვარდნასთან, აჩქარებასთან ან შენელებასთან, ქმედების მდორე ან მძაფრ განვითარებასთან. აქ რიტმი თითქოსდა ერწყმის ტემპს, შეჯერებულია მასთან. ამით აიხსნება სტანისლავსკის მიერ მათი გაერთიანება ტერმინით – „ტემპო-რიტმი“. იგი განასხვავებდა მთლიანად პიესის, ცალკეული როლის, მოქმედების, სიტყვების წარმოთქმის ტემპო-რიტმს, ასევე ეძებდა რთულ ურთიერთკავშირს შინაგან (მსახიობის მიერ ნაგრძნობი ფსიქოლოგიური ამოცანა, ამა თუ იმ ეპიზოდის განწყობილება) პროცესებთან დაკავშირებულ ტემპო-რიტმსა და გარეგან (მაყურებლისთვის განკუთვნილი პერსონაჟის სახასიათო მოძრაობა და ქცევა) ტემპო-რიტმს შორის. ერთსა და იმავე გარეგნულ ტემპში შესაძლებელია განთავსებული იყოს სხვადასხვა რიტმული აქცენტები (მაგ. პერსონაჟის მიხრა-მოხრა და ჟესტი თვალსაჩინოდ უნდა განსხვავდებოდეს სეირნობის, სამგლოვიარო მსვლელობის და სამხედრო მარშის დროს). კონტრასტის შემთხვევაში, როცა შინაგანი და გარეგანი ტემპო-რიტმი ერთმანეთს არ ემთხვევა, წარმოიშვება კომედიური ეფექტი ან დრამატული დაძაბულობა.
