მათემატიკური სტატისტიკა
(ახალი გვერდი: '''მათემატიკური სტატისტიკა''' – მათემატიკის დარგი, რომელიც მე...) |
|||
| (ერთი მომხმარებლის 3 შუალედური ვერსიები არ არის ნაჩვენები.) | |||
| ხაზი 1: | ხაზი 1: | ||
| − | '''მათემატიკური სტატისტიკა''' – მათემატიკის დარგი, რომელიც მეცნიერული და პრაქტიკული დასკვნებისათვის სტატისტიკურ მონაცემთა სისტემატიზაციის, ანალიზისა და გამოყენების მეთოდებს შეისწავლის. | + | '''მათემატიკური სტატისტიკა''' – [[მათემატიკა|მათემატიკის]] დარგი, რომელიც მეცნიერული და პრაქტიკული დასკვნებისათვის [[სტატისტიკა|სტატისტიკურ]] მონაცემთა სისტემატიზაციის, [[ანალიზი (მათემატიკა)|ანალიზისა]] და გამოყენების [[მეთოდი (მათემატიკური)|მეთოდებს]] შეისწავლის. |
| − | მათემატიკური სტატისტიკა მჭიდროდაა დაკავშირებული ალბათობათა | + | მათემატიკური სტატისტიკა მჭიდროდაა დაკავშირებული [[ალბათობათა თეორია]]სთან. ალბათურ კანონზომიერებებს დაქვემდებარებული შემთხვევითი მოვლენების სტატისტიკური შესწავლა გულისხმობს სტატისტიკური მონაცემებით ამ კანონზომიერებათა დადგენას, რისთვისაც იყენებენ ისეთ დარგებს, როგორიცაა: ალბათობის განაწილების სტატისტიკური შეფასების [[თეორია]], ალბათურ [[ჰიპოთეზა|ჰიპოთეზათა]] სტატისტიკური შემოწმების თეორია და ა.შ., რომლებიც ალბათობის თეორიას ემყარებიან. |
| − | მათემატიკური სტატისტიკის საწყისები უკვე იაკობ | + | მათემატიკური სტატისტიკის საწყისები უკვე [[იაკობ ბერნული]]ს, [[ლაპლასი პიერ სიმონ|ლაპლასი]]სა და პუასონის შრომებში გვხვდება (XVII-XIX სს). ამ დარგის განვითარებისათვის დიდი მნიშვნელობა ჰქონდა [[გაუსი კარლ ფრიდრიხ|კ. გაუსის]], ა. მარკოვის, ა. კეტლეს, ფ. გალტონისა და კ. პირსონის ნაშრომებს. XX საუკუნის 20-იანი წლებიდან მათემატიკური სტატისტიკის განვითარებაში დიდი წვლილი შეიტანეს ინგლისისა და ამერიკის სკოლის წარმომადგენლებმა. მათ შორის არიან: ინგლისელები სტიუდენტი (უ. გოსეტის [[ფსევდონიმი]]), რ. ფიშერი, კ. პირსონი; [[აშშ]] -დან ჯ. ნეიმანი, ა. ვალდი; [[რუსეთი]]დან ვ. რომანოვსკი, ე. სლუცკი, ნ. სმირნოვი, ს. ბერნშტეინი, ი. ლინიკი, ლ. ბოლშევი. |
| ხაზი 11: | ხაზი 11: | ||
[[კატეგორია:მათემატიკა]] | [[კატეგორია:მათემატიკა]] | ||
[[კატეგორია:მათემატიკის დარგები]] | [[კატეგორია:მათემატიკის დარგები]] | ||
| + | [[კატეგორია:სტატისტიკა]] | ||
მიმდინარე ცვლილება 13:14, 21 ივნისი 2024 მდგომარეობით
მათემატიკური სტატისტიკა – მათემატიკის დარგი, რომელიც მეცნიერული და პრაქტიკული დასკვნებისათვის სტატისტიკურ მონაცემთა სისტემატიზაციის, ანალიზისა და გამოყენების მეთოდებს შეისწავლის.
მათემატიკური სტატისტიკა მჭიდროდაა დაკავშირებული ალბათობათა თეორიასთან. ალბათურ კანონზომიერებებს დაქვემდებარებული შემთხვევითი მოვლენების სტატისტიკური შესწავლა გულისხმობს სტატისტიკური მონაცემებით ამ კანონზომიერებათა დადგენას, რისთვისაც იყენებენ ისეთ დარგებს, როგორიცაა: ალბათობის განაწილების სტატისტიკური შეფასების თეორია, ალბათურ ჰიპოთეზათა სტატისტიკური შემოწმების თეორია და ა.შ., რომლებიც ალბათობის თეორიას ემყარებიან.
მათემატიკური სტატისტიკის საწყისები უკვე იაკობ ბერნულის, ლაპლასისა და პუასონის შრომებში გვხვდება (XVII-XIX სს). ამ დარგის განვითარებისათვის დიდი მნიშვნელობა ჰქონდა კ. გაუსის, ა. მარკოვის, ა. კეტლეს, ფ. გალტონისა და კ. პირსონის ნაშრომებს. XX საუკუნის 20-იანი წლებიდან მათემატიკური სტატისტიკის განვითარებაში დიდი წვლილი შეიტანეს ინგლისისა და ამერიკის სკოლის წარმომადგენლებმა. მათ შორის არიან: ინგლისელები სტიუდენტი (უ. გოსეტის ფსევდონიმი), რ. ფიშერი, კ. პირსონი; აშშ -დან ჯ. ნეიმანი, ა. ვალდი; რუსეთიდან ვ. რომანოვსკი, ე. სლუცკი, ნ. სმირნოვი, ს. ბერნშტეინი, ი. ლინიკი, ლ. ბოლშევი.
