ვერეს ღვთისმშობლის ეკლესია
(ახალი გვერდი: '''ვერეს ღვთისმშობლის ეკლესია''' - არქიტექტურული ძეგლი დგას [[გ...) |
|||
| (ერთი მომხმარებლის 12 შუალედური ვერსიები არ არის ნაჩვენები.) | |||
| ხაზი 1: | ხაზი 1: | ||
| − | '''ვერეს ღვთისმშობლის ეკლესია''' - არქიტექტურული ძეგლი დგას [[ | + | '''ვერეს ღვთისმშობლის ეკლესია''' - არქიტექტურული ძეგლი დგას [[გორის მუნიციპალიტეტი|გორის მუნიციპალიტეტში]], სოფელ გარდატენიდან 5,5 კილომეტრზე, [[მდინარე]] ვერეს ხეობის მარცხენა ნაპირზე, ტყეში. თარიღდება VI საუკუნით, გადაკეთებულია XI საუკუნეში. |
====აღწერილობა==== | ====აღწერილობა==== | ||
| − | შენობა სამნავიანი [[ბაზილიკა]]ა (10,7 X 7,5 მ), შიგნიდან და გარედან მოპირკეთებულია წითელი და რუხი ფერის ქვით, გამოყენებულია შირიმის ქვაც, ნაგებობა ძლიერ დაზიანებულია: ჩამონგრეულია კამაროვანი გადახურვა და კედლების ზედა ნაწილები, მთლიანად მიწაშია ჩაფლული სამხრეთის ეგვტერი და დასავლეთის კარიბჭე. | + | [[შენობა]] სამნავიანი [[ბაზილიკა]]ა (10,7 X 7,5 მ), შიგნიდან და გარედან მოპირკეთებულია წითელი და რუხი ფერის ქვით, გამოყენებულია შირიმის ქვაც, [[ნაგებობა]] ძლიერ დაზიანებულია: ჩამონგრეულია [[კამარა|კამაროვანი]] გადახურვა და კედლების ზედა ნაწილები, მთლიანად მიწაშია ჩაფლული სამხრეთის [[ეგვტერი]] და დასავლეთის კარიბჭე. |
| − | ეკლესიას სამი შესასვლელი აქვს – ჩრდილოეთით, სამხრეთითა და დასავლეთით. [[აფსიდა|აფსიდში]] და დასსავლეთ კედელში თითო | + | ეკლესიას სამი შესასვლელი აქვს – ჩრდილოეთით, სამხრეთითა და დასავლეთით. [[აფსიდა|აფსიდში]] და დასსავლეთ [[კედელი|კედელში]] თითო [[სარკმელი]]ა, გრძივ კედლებში – ორ-ორი. თითო სარკმელი [[სადიაკვნე|სადიაკვნოსა]] და [[სამკვეთლო]]ს აფსიდებშიცაა. მაღალი შუა [[ნავი (არქიტექტურა)|ნავი]] ბემითა და ნახევრადოვალური აფსიდით მთავრდება. აფსიდის გვერდებზე სამკვეთლო და სადიაკვნეა. მათ შესასვლელები გვერდის [[ნავი (არქიტექტურა)|ნავებიდან]] აქვთ, შუა ნავი გვერდის ნავებისაგან გამოყოფი გამოყოფილია ორ წყვილ დაბალ და მასიურ რვაწახნაგა ბურჯზე დაყრდნობილი [[თაღი|თაღებით]] (ამ თაღებზეა დაშენებული შუა ნავის გრძივი კედლები), ხოლო [[ბემა]] თავის მხრივ შუა ნავისგან გამოყოფილია ვიწრო და დაბალი თაღებით. ბურჯებზე დაყრდნობილია გრძივი კედლების [[პილასტრი|პილასტრები]], რომელთა პროფილირებულ [[კაპიტელი|კაპიტელებს]] ეყრდნობა შუა ნავის კამარის [[საბჯენი თაღი|საბჯენი თაღები]]. [[აფსიდი|აფსიდში]] და დასავლეთ კედლის კუთხეებში შემორჩენილია მოხატულობის კვალი. |
| − | აღმოსავლეთის ფასადი ერთ სისტემაში გაერთიანებული დეკორატიული შეწყვილებული ნახევარსვეტებით ხუთ მალად არის დაყოფილი. მაღალი და ფართო შუა მალი მართკუთხაა. მის მარჯვნივ და მარცხნივ. მდებარე დეკორატიულ თაღედში სამკუთხა ღრმა [[ნიში|ნიშებ ია]]. საკურთხევლის სარკმელი მოჩარჩოებულია მართკუთხა ფართო ორნამენტიანი საპირით. ეკლესიის ჩრდილო-დასავლეთ კუთხეში შემორჩენილი ლავგარდნის ნაწილები პროფილირებულია. აღმოსავლეთ სარკმლის ჩარჩოზე არსებულ ასომთავრულ წარწერაში მოხსენიებულია ატენის ციხისთავი გრგნელი, რომელსაც ეკლესია XI საუკუნის 60-იან წლებში აღუდგენია და ჩუქურთმით მოურთავს. სამხრეთისა და დასავლეთის ფასადების გაყოლებით ჩანს მონაშენის კვალი. | + | აღმოსავლეთის [[ფასადი]] ერთ სისტემაში გაერთიანებული დეკორატიული შეწყვილებული ნახევარსვეტებით ხუთ მალად არის დაყოფილი. მაღალი და ფართო შუა მალი მართკუთხაა. მის მარჯვნივ და მარცხნივ. მდებარე დეკორატიულ თაღედში სამკუთხა ღრმა [[ნიში|ნიშებ ია]]. საკურთხევლის სარკმელი მოჩარჩოებულია მართკუთხა ფართო ორნამენტიანი საპირით. ეკლესიის ჩრდილო-დასავლეთ კუთხეში შემორჩენილი ლავგარდნის ნაწილები პროფილირებულია. აღმოსავლეთ სარკმლის ჩარჩოზე არსებულ ასომთავრულ წარწერაში მოხსენიებულია ატენის ციხისთავი გრგნელი, რომელსაც ეკლესია XI საუკუნის 60-იან წლებში აღუდგენია და ჩუქურთმით მოურთავს. სამხრეთისა და დასავლეთის ფასადების გაყოლებით ჩანს მონაშენის კვალი. |
==წყარო== | ==წყარო== | ||
| − | [[საქართველოს | + | [[საქართველოს ისტორიისა და კულტურის ძეგლთა აღწერილობა]] |
[[კატეგორია:საქართველოს არქიტექტურული ძეგლები]] | [[კატეგორია:საქართველოს არქიტექტურული ძეგლები]] | ||
[[კატეგორია:საქართველოს ეკლესია-მონასტრები]] | [[კატეგორია:საქართველოს ეკლესია-მონასტრები]] | ||
[[კატეგორია:გორის მუნიციპალიტეტის არქიტექტურული ძეგლები]] | [[კატეგორია:გორის მუნიციპალიტეტის არქიტექტურული ძეგლები]] | ||
| + | [[კატეგორია:ღვთისმშობლის სახელობის ეკლესიები]] | ||
| + | [[კატეგორია:ბაზილიკური ეკლესიები]] | ||
მიმდინარე ცვლილება 16:19, 24 ოქტომბერი 2022 მდგომარეობით
ვერეს ღვთისმშობლის ეკლესია - არქიტექტურული ძეგლი დგას გორის მუნიციპალიტეტში, სოფელ გარდატენიდან 5,5 კილომეტრზე, მდინარე ვერეს ხეობის მარცხენა ნაპირზე, ტყეში. თარიღდება VI საუკუნით, გადაკეთებულია XI საუკუნეში.
[რედაქტირება] აღწერილობა
შენობა სამნავიანი ბაზილიკაა (10,7 X 7,5 მ), შიგნიდან და გარედან მოპირკეთებულია წითელი და რუხი ფერის ქვით, გამოყენებულია შირიმის ქვაც, ნაგებობა ძლიერ დაზიანებულია: ჩამონგრეულია კამაროვანი გადახურვა და კედლების ზედა ნაწილები, მთლიანად მიწაშია ჩაფლული სამხრეთის ეგვტერი და დასავლეთის კარიბჭე.
ეკლესიას სამი შესასვლელი აქვს – ჩრდილოეთით, სამხრეთითა და დასავლეთით. აფსიდში და დასსავლეთ კედელში თითო სარკმელია, გრძივ კედლებში – ორ-ორი. თითო სარკმელი სადიაკვნოსა და სამკვეთლოს აფსიდებშიცაა. მაღალი შუა ნავი ბემითა და ნახევრადოვალური აფსიდით მთავრდება. აფსიდის გვერდებზე სამკვეთლო და სადიაკვნეა. მათ შესასვლელები გვერდის ნავებიდან აქვთ, შუა ნავი გვერდის ნავებისაგან გამოყოფი გამოყოფილია ორ წყვილ დაბალ და მასიურ რვაწახნაგა ბურჯზე დაყრდნობილი თაღებით (ამ თაღებზეა დაშენებული შუა ნავის გრძივი კედლები), ხოლო ბემა თავის მხრივ შუა ნავისგან გამოყოფილია ვიწრო და დაბალი თაღებით. ბურჯებზე დაყრდნობილია გრძივი კედლების პილასტრები, რომელთა პროფილირებულ კაპიტელებს ეყრდნობა შუა ნავის კამარის საბჯენი თაღები. აფსიდში და დასავლეთ კედლის კუთხეებში შემორჩენილია მოხატულობის კვალი.
აღმოსავლეთის ფასადი ერთ სისტემაში გაერთიანებული დეკორატიული შეწყვილებული ნახევარსვეტებით ხუთ მალად არის დაყოფილი. მაღალი და ფართო შუა მალი მართკუთხაა. მის მარჯვნივ და მარცხნივ. მდებარე დეკორატიულ თაღედში სამკუთხა ღრმა ნიშებ ია. საკურთხევლის სარკმელი მოჩარჩოებულია მართკუთხა ფართო ორნამენტიანი საპირით. ეკლესიის ჩრდილო-დასავლეთ კუთხეში შემორჩენილი ლავგარდნის ნაწილები პროფილირებულია. აღმოსავლეთ სარკმლის ჩარჩოზე არსებულ ასომთავრულ წარწერაში მოხსენიებულია ატენის ციხისთავი გრგნელი, რომელსაც ეკლესია XI საუკუნის 60-იან წლებში აღუდგენია და ჩუქურთმით მოურთავს. სამხრეთისა და დასავლეთის ფასადების გაყოლებით ჩანს მონაშენის კვალი.
