არაკი
არაკი, არეკი, არიკი, არკალ – დიდაქტიკური ხასიათის მოკლე ზეპირი მოთხრობა, ამბავი.
ქართულ ზეპირტრადიციაში ხშირად ზღაპრის, უმეტესად კი იგავის (იგავ-არაკი) სინონიმად იხმარება. მთიულეთში არეკი ეწოდება ყოველგვარ ზეპირ თხრობას (პროზაულს თუ გალექსილს) საწინააღმდეგოდ ლექსისა, რომელიც სიმღერით წარმოითქმის. სამეგრელოში „არიკი“ ეწოდება ზღაპარს, სვანეთში „არკალ“ – ამბავის, არაკის სინონიმია. ტერმინი ნ. მარს უძველეს, ზოგად კავკასიურ მოვლენად მიაჩნდა, რასაც მოწმობს ამ ტერმინის გავრცელება ფართო ტერიტორიაზე, მესოპოტამიიდან – კავკასიამდე, მისი არსებობა კავკასიის უმწერლობო ხალხებში და დიალექტური სხვაობებით ასახვა მთელი კავკასიის ზეპირსიტყვიერებაში. ეს კი გამორიცხავს მის გვიანდელ, რომელიმე მწერლობის გავლენით, გაჩენას. მისგან უნდა იყოს ნაწარმოები აფხაზური „ალაკუ“.
ელ. ვირსელაძე
