საყოფაცხოვრებო ლექსი
NPLG Wiki Dictionaries გვერდიდან
(სხვაობა ვერსიებს შორის)
(ახალი გვერდი: '''საყოფაცხოვრებო ლექსი''' – ხალხური პოეტური ნაწარმოები, რომლ...) |
(→წყარო) |
||
| (ერთი მომხმარებლის ერთი შუალედური ვერსია არ არის ნაჩვენები.) | |||
| ხაზი 1: | ხაზი 1: | ||
'''საყოფაცხოვრებო ლექსი''' – ხალხური პოეტური ნაწარმოები, რომლის ასახვის ობიექტი ადამიანთა ყოფაცხოვრებაა. მის თემატიკას განეკუთვნება ოჯახი, ოჯახის წევრთა ურთიერთობა, სტუმარმასპინძლობა. საყოფაცხოვრებო პოეზია გარკვეული სოციალური ფუნქციის მქონეა. იგი რეალისტურად და მაღალმხატვრულად,: საზოგადოებრივი განვითარების ამა თუ იმ ეტაპის შესაბამისად. გვიჩვენებს ქართველი ხალხის ყოფაცხოვრების დამახასიათებელ მხარეებს. აქ განსაკუთრებით სტუმარმასპინძლობის თემაზე შექმნილი ლექსები გამოიყოფა. | '''საყოფაცხოვრებო ლექსი''' – ხალხური პოეტური ნაწარმოები, რომლის ასახვის ობიექტი ადამიანთა ყოფაცხოვრებაა. მის თემატიკას განეკუთვნება ოჯახი, ოჯახის წევრთა ურთიერთობა, სტუმარმასპინძლობა. საყოფაცხოვრებო პოეზია გარკვეული სოციალური ფუნქციის მქონეა. იგი რეალისტურად და მაღალმხატვრულად,: საზოგადოებრივი განვითარების ამა თუ იმ ეტაპის შესაბამისად. გვიჩვენებს ქართველი ხალხის ყოფაცხოვრების დამახასიათებელ მხარეებს. აქ განსაკუთრებით სტუმარმასპინძლობის თემაზე შექმნილი ლექსები გამოიყოფა. | ||
| − | ტრადიციული ხალხური | + | ტრადიციული [[ხალხური ლექსი]]ს მიხედვით, სტუმარი მზის სინათლესთანაა გატოლებული: „შორით მოდიან სტუმრები, სინათლეს ჰგვანან მზისასაო“. შექებულია სტუმართმოყვარე მასპინძელიც გულად კაცთან შედარებით პურადს უპირატესობა ენიჭება. |
:::არშის თავს ვეფხვი დავკოდე, სამჯერ საომრად მეტია. | :::არშის თავს ვეფხვი დავკოდე, სამჯერ საომრად მეტია. | ||
| ხაზი 22: | ხაზი 22: | ||
[[ქართული ფოლკლორის ლექსიკონი: ნაწილი II]] | [[ქართული ფოლკლორის ლექსიკონი: ნაწილი II]] | ||
[[კატეგორია:პოეზია]] | [[კატეგორია:პოეზია]] | ||
| − | [[კატეგორია:ხალხური პოეზია]] | + | [[კატეგორია:ქართული ხალხური პოეზია]] |
მიმდინარე ცვლილება 21:57, 30 იანვარი 2024 მდგომარეობით
საყოფაცხოვრებო ლექსი – ხალხური პოეტური ნაწარმოები, რომლის ასახვის ობიექტი ადამიანთა ყოფაცხოვრებაა. მის თემატიკას განეკუთვნება ოჯახი, ოჯახის წევრთა ურთიერთობა, სტუმარმასპინძლობა. საყოფაცხოვრებო პოეზია გარკვეული სოციალური ფუნქციის მქონეა. იგი რეალისტურად და მაღალმხატვრულად,: საზოგადოებრივი განვითარების ამა თუ იმ ეტაპის შესაბამისად. გვიჩვენებს ქართველი ხალხის ყოფაცხოვრების დამახასიათებელ მხარეებს. აქ განსაკუთრებით სტუმარმასპინძლობის თემაზე შექმნილი ლექსები გამოიყოფა.
ტრადიციული ხალხური ლექსის მიხედვით, სტუმარი მზის სინათლესთანაა გატოლებული: „შორით მოდიან სტუმრები, სინათლეს ჰგვანან მზისასაო“. შექებულია სტუმართმოყვარე მასპინძელიც გულად კაცთან შედარებით პურადს უპირატესობა ენიჭება.
- არშის თავს ვეფხვი დავკოდე, სამჯერ საომრად მეტია.
- პურადი კაცი მამაცზე სამის გაფრენით მეტია.
მავე ჟანრში ყურადღებას იქცევს სუფრული სიმღერები.
გ. შეთეკაური
[რედაქტირება] ლიტერატურა
- ა. შანიძე, ქართული ხალხური პოეზია, II, ხევსურული, ტფილისი, 1931, გვ. 015; 198-201;
- შ. ასლანიშვილი, ნარკვევები ქართული ხალხური სიმღერების შესახებ, თბ., 1954, გვ. 241-243;
- მ. ჩიქოვანი ქართული ხალხური სიტყვიერების ისტორია, თბ., 1956, გვ. 321;
- ხალხური სიბრძნე, ტ. IV, თბ., 1965, გვ. 384-441;
- ქართული ხალხური პოეტური შემოქმედება, II, თბ. 1968, გვ. 265-287;
- გ. შეთეკაური სტუმარ-მასპინძლობის ასახეა ქართულ ხალხურ პოეზიაში, „მნათობი“, 1968, №7, გვ, 146-152.
