ძალთა ველი
NPLG Wiki Dictionaries გვერდიდან
(სხვაობა ვერსიებს შორის)
(ახალი გვერდი: '''ძალთა ველი''' – ეწოდება სივრცის ნაწილს, რომლის ყოველ წერტილზ...) |
|||
(ერთი მომხმარებლის 3 შუალედური ვერსიები არ არის ნაჩვენები.) | |||
ხაზი 1: | ხაზი 1: | ||
− | '''ძალთა ველი''' – ეწოდება სივრცის ნაწილს, რომლის ყოველ წერტილზე მოქმედებს გარკვეული [[ფაილი:Masa003.png]] (X,Y,Z) ძალა, რომელიც ამ წერტილის მდებარეობის ფუნქციაა, ე. ი. სიდიდით და მიმართულებით ცალსახად არის განსაზღვრული დროის ყოველ მომენტში. ეს ნიშნავს, რომ ძალთა ველში ცნობილი უნდა იყოს ერთი ვექტორული [[ფაილი:Masa003.png]] ფუნქცია, რომელიც დამოკიდებულია წერტილის [[ფაილი:Matem005.png]] რადიუს-ვექტორზე და t დროზე: [[ფაილი:Masa003.png]]=[[ფაილი:Masa003.png]] ([[ფაილი:Matem005.png]],t); ან ცნობილი უნდა იყოს სამი სკალარული ფუნქცია – [[ფაილი:Masa003.png]] ძალის გეგმილები: F<sub>x</sub>=F<sub>x</sub> (x,y,z,t), F<sub>y</sub>=F<sub>y</sub> (x,y,z,t), F<sub>z</sub>=F<sub>z</sub> (x,y,z,t), სადაც x, y, z – წერტილის კოორდინატებია. | + | '''ძალთა ველი''' – ეწოდება [[სივრცე|სივრცის]] ნაწილს, რომლის ყოველ [[წერტილი (გეომეტრია)|წერტილზე]] მოქმედებს გარკვეული [[ფაილი:Masa003.png]] (X,Y,Z) ძალა, რომელიც ამ წერტილის მდებარეობის [[ფუნქცია (მათემატიკური)|ფუნქციაა]], ე. ი. [[სიდიდე (მათემატიკა)|სიდიდით]] და [[მიმართულება (მათემატიკური)|მიმართულებით]] ცალსახად არის განსაზღვრული [[დრო|დროის]] ყოველ მომენტში. ეს ნიშნავს, რომ ძალთა ველში ცნობილი უნდა იყოს ერთი [[ვექტორ-ფუნქცია|ვექტორული]] [[ფაილი:Masa003.png]] ფუნქცია, რომელიც დამოკიდებულია წერტილის [[ფაილი:Matem005.png]] [[რადიუს-ვექტორი|რადიუს-ვექტორზე]] და t დროზე: [[ფაილი:Masa003.png]]=[[ფაილი:Masa003.png]] ([[ფაილი:Matem005.png]],t); ან ცნობილი უნდა იყოს სამი [[სკალარი|სკალარული]] ფუნქცია – [[ფაილი:Masa003.png]] ძალის [[გეგმილი (პროექცია)|გეგმილები]]: F<sub>x</sub> = F<sub>x</sub> (x,y,z,t), F<sub>y</sub> = F<sub>y</sub> (x,y,z,t), F<sub>z</sub> = F<sub>z</sub> (x,y,z,t), სადაც x, y, z – წერტილის [[კოორდინატები|კოორდინატებია]]. |
თუ [[ფაილი:Masa003.png]] ძალა t დროზე ცხადად არ არის დამოკიდებული, მაშინ ძალთა ველს ეწოდება სტაციონარული, თუ t დროზე ცხადად არის დამოკიდებული – არასტაციონარული. | თუ [[ფაილი:Masa003.png]] ძალა t დროზე ცხადად არ არის დამოკიდებული, მაშინ ძალთა ველს ეწოდება სტაციონარული, თუ t დროზე ცხადად არის დამოკიდებული – არასტაციონარული. | ||
+ | |||
+ | |||
+ | |||
+ | ==წყარო== | ||
+ | [[მათემატიკის ენციკლოპედიური ლექსიკონი]] | ||
+ | |||
+ | [[კატეგორია:მათემატიკა]] | ||
+ | [[კატეგორია:ფიზიკა]] |
მიმდინარე ცვლილება 17:24, 27 ნოემბერი 2023 მდგომარეობით
ძალთა ველი – ეწოდება სივრცის ნაწილს, რომლის ყოველ წერტილზე მოქმედებს გარკვეული (X,Y,Z) ძალა, რომელიც ამ წერტილის მდებარეობის ფუნქციაა, ე. ი. სიდიდით და მიმართულებით ცალსახად არის განსაზღვრული დროის ყოველ მომენტში. ეს ნიშნავს, რომ ძალთა ველში ცნობილი უნდა იყოს ერთი ვექტორული ფუნქცია, რომელიც დამოკიდებულია წერტილის რადიუს-ვექტორზე და t დროზე: = (,t); ან ცნობილი უნდა იყოს სამი სკალარული ფუნქცია – ძალის გეგმილები: Fx = Fx (x,y,z,t), Fy = Fy (x,y,z,t), Fz = Fz (x,y,z,t), სადაც x, y, z – წერტილის კოორდინატებია.
თუ ძალა t დროზე ცხადად არ არის დამოკიდებული, მაშინ ძალთა ველს ეწოდება სტაციონარული, თუ t დროზე ცხადად არის დამოკიდებული – არასტაციონარული.