მრავალთავი
(→წყარო) |
|||
| (ერთი მომხმარებლის ერთი შუალედური ვერსია არ არის ნაჩვენები.) | |||
| ხაზი 1: | ხაზი 1: | ||
| + | [[ფაილი:Mravaltavi.png|thumb|„მრავალთავი"]] | ||
'''მრავალთავი''' — ჰაგიოგრაფიული კრებული, რომელიც შეიცავს [[წმინდანები|წმიდანთა]] ცხოვრება-მარტვილობის უძველეს გადაუკაზმავ რედაქციას — [[კიმენი|კიმენს]]. სახელწოდება მიგვანიშნებს, რომ კრებული შეიცავდა არაერთ თხზულებას, მრავალ თავს ანუ სტატიას აერთიანებდა. მრავალთავის უძველესი ხელნაწერი ხანმეტი პალიმფსესტების გამომზეურების დროს აღმოჩნდა (ხანმეტი მრავალთავი, თსუ მოამბე, VII, გვ. 98–159). ქართველოლოგიისთვის ფასდაუდებელი მნიშვნელობისაა 864 წლის სინური მრავალთავი — პირველი ქართული თარიღიანი ხელნაწერი, რომელიც შეუქმნიათ საბას ლავრაში და მერე [[სინას მთა|სინას მთისთვის]] შეუწირავთ. წიგნის შემქმნელი, თანდართული [[ანდერძი|ანდერძის]] ცნობით, ყოფილა [[მაკარი ლეთეთელი]]. მრავალთავი შეიცავს სხვადასხვა ავტორის „[[თქმულება|თქმულებებს]]“, რომლებიც გამიზნული იყო საეკლესიო [[დღესასწაული|დღესასწაულების]] დროს წასაკითხად. სინური მრავალთავის ენა საშუალებას გვაძლევს გავითვალისწინოთ [[ქართული ენა|ქართული ენის]] განვითარება V-VI სს-დან IX ს. სამოციან წლებამდე. | '''მრავალთავი''' — ჰაგიოგრაფიული კრებული, რომელიც შეიცავს [[წმინდანები|წმიდანთა]] ცხოვრება-მარტვილობის უძველეს გადაუკაზმავ რედაქციას — [[კიმენი|კიმენს]]. სახელწოდება მიგვანიშნებს, რომ კრებული შეიცავდა არაერთ თხზულებას, მრავალ თავს ანუ სტატიას აერთიანებდა. მრავალთავის უძველესი ხელნაწერი ხანმეტი პალიმფსესტების გამომზეურების დროს აღმოჩნდა (ხანმეტი მრავალთავი, თსუ მოამბე, VII, გვ. 98–159). ქართველოლოგიისთვის ფასდაუდებელი მნიშვნელობისაა 864 წლის სინური მრავალთავი — პირველი ქართული თარიღიანი ხელნაწერი, რომელიც შეუქმნიათ საბას ლავრაში და მერე [[სინას მთა|სინას მთისთვის]] შეუწირავთ. წიგნის შემქმნელი, თანდართული [[ანდერძი|ანდერძის]] ცნობით, ყოფილა [[მაკარი ლეთეთელი]]. მრავალთავი შეიცავს სხვადასხვა ავტორის „[[თქმულება|თქმულებებს]]“, რომლებიც გამიზნული იყო საეკლესიო [[დღესასწაული|დღესასწაულების]] დროს წასაკითხად. სინური მრავალთავის ენა საშუალებას გვაძლევს გავითვალისწინოთ [[ქართული ენა|ქართული ენის]] განვითარება V-VI სს-დან IX ს. სამოციან წლებამდე. | ||
| ხაზი 6: | ხაზი 7: | ||
* [[აბულაძე ილია|ი. აბულაძე]],მრავალთავი, ენიმკის მოამბე, XIV, 1944. გვ. 176. | * [[აბულაძე ილია|ი. აბულაძე]],მრავალთავი, ენიმკის მოამბე, XIV, 1944. გვ. 176. | ||
| + | იხ. აგრეთვე [[https://dspace.nplg.gov.ge/handle/1234/25896]] | ||
==წყარო== | ==წყარო== | ||
* [[ქართული მწერლობა: ლექსიკონი-ცნობარი]] | * [[ქართული მწერლობა: ლექსიკონი-ცნობარი]] | ||
| − | [[კატეგორია: | + | [[კატეგორია:ჰაგიოგრაფიული კრებულები]] |
| − | + | ||
[[კატეგორია:სასულიერო მწერლობა]] | [[კატეგორია:სასულიერო მწერლობა]] | ||
მიმდინარე ცვლილება 11:06, 19 ოქტომბერი 2023 მდგომარეობით
მრავალთავი — ჰაგიოგრაფიული კრებული, რომელიც შეიცავს წმიდანთა ცხოვრება-მარტვილობის უძველეს გადაუკაზმავ რედაქციას — კიმენს. სახელწოდება მიგვანიშნებს, რომ კრებული შეიცავდა არაერთ თხზულებას, მრავალ თავს ანუ სტატიას აერთიანებდა. მრავალთავის უძველესი ხელნაწერი ხანმეტი პალიმფსესტების გამომზეურების დროს აღმოჩნდა (ხანმეტი მრავალთავი, თსუ მოამბე, VII, გვ. 98–159). ქართველოლოგიისთვის ფასდაუდებელი მნიშვნელობისაა 864 წლის სინური მრავალთავი — პირველი ქართული თარიღიანი ხელნაწერი, რომელიც შეუქმნიათ საბას ლავრაში და მერე სინას მთისთვის შეუწირავთ. წიგნის შემქმნელი, თანდართული ანდერძის ცნობით, ყოფილა მაკარი ლეთეთელი. მრავალთავი შეიცავს სხვადასხვა ავტორის „თქმულებებს“, რომლებიც გამიზნული იყო საეკლესიო დღესასწაულების დროს წასაკითხად. სინური მრავალთავის ენა საშუალებას გვაძლევს გავითვალისწინოთ ქართული ენის განვითარება V-VI სს-დან IX ს. სამოციან წლებამდე.
[რედაქტირება] ტექსტი და ლიტერატურა
- სინური მრავალთავი 864 წლისა, 1952;
- ი. აბულაძე,მრავალთავი, ენიმკის მოამბე, XIV, 1944. გვ. 176.
იხ. აგრეთვე [[1]]
