ვერეს ციხე
| (ერთი მომხმარებლის 3 შუალედური ვერსიები არ არის ნაჩვენები.) | |||
| ხაზი 1: | ხაზი 1: | ||
| − | '''ვერეს ციხე,''' (აზრატის ციხე, ბერეს ციხე) - ([[ჯავახიშვილი ივანე|ი. ჯავახიშვილი]]ს აზრით), არქიტექტურული ძეგლი დგას [[გორის მუნიციპალიტეტი|გორის მუნიციპალიტეტის]] სოფელ გარდატენის ჩრდილო-აღმოსავლეთით, სამიოდე კილომეტრზე, მდინარე ტანის ხეობაში, მდინარე ვერეს ნაპირას, ძნელად მისადგომ ქედზე. ციხეს სტრატეგიულად მოხერხებული მდებარეობა აქვს. აქედან მოჩანს ტანის ხეობა და გორი მისი მიდამოებით. | + | '''ვერეს ციხე,''' (აზრატის ციხე, ბერეს ციხე) - ([[ჯავახიშვილი ივანე|ი. ჯავახიშვილი]]ს აზრით), არქიტექტურული ძეგლი დგას [[გორის მუნიციპალიტეტი|გორის მუნიციპალიტეტის]] სოფელ გარდატენის ჩრდილო-აღმოსავლეთით, სამიოდე კილომეტრზე, [[მდინარე]] ტანის ხეობაში, მდინარე ვერეს ნაპირას, ძნელად მისადგომ ქედზე. ციხეს სტრატეგიულად მოხერხებული მდებარეობა აქვს. აქედან მოჩანს ტანის ხეობა და გორი მისი მიდამოებით. |
====ისტორია==== | ====ისტორია==== | ||
| − | ნაგებობა თარიღდება IX-X სს.-ით. ვერეს ციხე და მისი შემოგარენი | + | [[ნაგებობა]] თარიღდება IX-X სს.-ით. ვერეს ციხე და მისი შემოგარენი [[თბილისი]]ს საამიროში შედიოდა. იგი, [[ატენის ციხე|ატენის ციხესთან]] ერთად, მონაწილეობდა [[ქართლი]]ს შემოერთებისათვის წარმოებულ [[ბრძოლა]]ში. X ს-ის მიწურულიდან ციხე [[კლდეკარის ერისთავი|კლდეკარის ერისთავთ]]-ერისთავების – [[ბაღვაშები|ბაღვაშთა]] გამგებლობაში გადავიდა. IX ს.-დან XVI ს. შუახანებამდე ვერეს ციხის მიდამოები [[საქართველო]]ს სამეფო სახლის განკარგულებაში იყო. 1554 წ. ზაფხულში შაჰ თამაზმა აიღო ვერეს ციხე და გზა გაიხსნა ატენის ციხისკენ, სადაც [[ქართლი]]ს მეფის [[ლუარსაბ I]]-ის დედა და ქართლის თავადაზნაურთა ოჯახები იდგნენ. XVII-XVIII სს. ციხე თავად ციციშვილთა ხელში გადავიდა და ამ საგვარეულოს მნიშვნელოვან საყრდენ პუნქტად იქცა. 1638 წ. ვერეს ციხეში გამაგრდა როსტომ მეფის წინააღმდეგ [[აჯანყება|აჯანყებული]] ქართლის თავადთა მეთაური [[ნოდარ ციციშვილი]]. მეფემ [[ალყა]] შემოარტყა ციხეს. აჯანყებულმა ციციშვილმა გაქცევით უშველა თავს. როსტომ მეფემ ვერეს ციხე აიღო და გაანადგურა. |
====აღწერილობა==== | ====აღწერილობა==== | ||
| − | ციხე გეგმით წაგრძელებულია (სიგრ. 44,6 მ, სიგ. აღმ.-ით 14,8 მ, დას.-ით 6 მ), ნაგებია რიყის ქვით. ნაგებობა დაზიანებულია – ფერდობებზე კედლები შემორჩენილია 4-5 მ სიმაღლეზე. ციხის აღმოსავლეთ და დასავლეთ მხარეები მთავრდება სხვადასხვა ზომისა და ფორმის [[კოშკი|კოშკები]]თ. აღმოსავლეთის კოშკიდან გადარჩენილია მხოლოდ კონტური; დასავლეთის კოშკი გეგმით უსწორო-ელიფსურია. ქვედა სართული ცილინდრული კამარით გადახურული გრძელი სათავსია, რომელიც ციხის | + | ციხე გეგმით წაგრძელებულია (სიგრ. 44,6 მ, სიგ. აღმ.-ით 14,8 მ, დას.-ით 6 მ), ნაგებია [[რიყის ქვა|რიყის ქვით]]. ნაგებობა დაზიანებულია – ფერდობებზე კედლები შემორჩენილია 4-5 მ სიმაღლეზე. ციხის აღმოსავლეთ და დასავლეთ მხარეები მთავრდება სხვადასხვა ზომისა და ფორმის [[კოშკი|კოშკები]]თ. აღმოსავლეთის კოშკიდან გადარჩენილია მხოლოდ კონტური; დასავლეთის კოშკი გეგმით უსწორო-ელიფსურია. ქვედა სართული [[ცილინდრული კამარა|ცილინდრული კამარით]] გადახურული გრძელი სათავსია, რომელიც ციხის [[ეზო]]ს განიერი თაღოვანი [[კარა|კარით]] უკავშირდება. ციხის ეზოში, გალავნის სამხრეთ კედელთან დიდი [[წყალსაცავი]]ა. |
==წყარო== | ==წყარო== | ||
| − | [[საქართველოს | + | [[საქართველოს ისტორიისა და კულტურის ძეგლთა აღწერილობა]] |
[[კატეგორია:საქართველოს არქიტექტურული ძეგლები]] | [[კატეგორია:საქართველოს არქიტექტურული ძეგლები]] | ||
[[კატეგორია:საქართველოს ციხე-კოშკები ]] | [[კატეგორია:საქართველოს ციხე-კოშკები ]] | ||
[[კატეგორია:გორის მუნიციპალიტეტის არქიტექტურული ძეგლები]] | [[კატეგორია:გორის მუნიციპალიტეტის არქიტექტურული ძეგლები]] | ||
მიმდინარე ცვლილება 14:34, 29 სექტემბერი 2022 მდგომარეობით
ვერეს ციხე, (აზრატის ციხე, ბერეს ციხე) - (ი. ჯავახიშვილის აზრით), არქიტექტურული ძეგლი დგას გორის მუნიციპალიტეტის სოფელ გარდატენის ჩრდილო-აღმოსავლეთით, სამიოდე კილომეტრზე, მდინარე ტანის ხეობაში, მდინარე ვერეს ნაპირას, ძნელად მისადგომ ქედზე. ციხეს სტრატეგიულად მოხერხებული მდებარეობა აქვს. აქედან მოჩანს ტანის ხეობა და გორი მისი მიდამოებით.
[რედაქტირება] ისტორია
ნაგებობა თარიღდება IX-X სს.-ით. ვერეს ციხე და მისი შემოგარენი თბილისის საამიროში შედიოდა. იგი, ატენის ციხესთან ერთად, მონაწილეობდა ქართლის შემოერთებისათვის წარმოებულ ბრძოლაში. X ს-ის მიწურულიდან ციხე კლდეკარის ერისთავთ-ერისთავების – ბაღვაშთა გამგებლობაში გადავიდა. IX ს.-დან XVI ს. შუახანებამდე ვერეს ციხის მიდამოები საქართველოს სამეფო სახლის განკარგულებაში იყო. 1554 წ. ზაფხულში შაჰ თამაზმა აიღო ვერეს ციხე და გზა გაიხსნა ატენის ციხისკენ, სადაც ქართლის მეფის ლუარსაბ I-ის დედა და ქართლის თავადაზნაურთა ოჯახები იდგნენ. XVII-XVIII სს. ციხე თავად ციციშვილთა ხელში გადავიდა და ამ საგვარეულოს მნიშვნელოვან საყრდენ პუნქტად იქცა. 1638 წ. ვერეს ციხეში გამაგრდა როსტომ მეფის წინააღმდეგ აჯანყებული ქართლის თავადთა მეთაური ნოდარ ციციშვილი. მეფემ ალყა შემოარტყა ციხეს. აჯანყებულმა ციციშვილმა გაქცევით უშველა თავს. როსტომ მეფემ ვერეს ციხე აიღო და გაანადგურა.
[რედაქტირება] აღწერილობა
ციხე გეგმით წაგრძელებულია (სიგრ. 44,6 მ, სიგ. აღმ.-ით 14,8 მ, დას.-ით 6 მ), ნაგებია რიყის ქვით. ნაგებობა დაზიანებულია – ფერდობებზე კედლები შემორჩენილია 4-5 მ სიმაღლეზე. ციხის აღმოსავლეთ და დასავლეთ მხარეები მთავრდება სხვადასხვა ზომისა და ფორმის კოშკებით. აღმოსავლეთის კოშკიდან გადარჩენილია მხოლოდ კონტური; დასავლეთის კოშკი გეგმით უსწორო-ელიფსურია. ქვედა სართული ცილინდრული კამარით გადახურული გრძელი სათავსია, რომელიც ციხის ეზოს განიერი თაღოვანი კარით უკავშირდება. ციხის ეზოში, გალავნის სამხრეთ კედელთან დიდი წყალსაცავია.
