ჰანიბალი
ჰანიბალი ბარკა − (Hannibal, ძვ.წ. 247 ან 246–183), კართაგენის სამხედრო და პოლიტიკური მოღვაწე. მეორე პუნიკური ომის (218-202) მთავარი ფიგურა. ბავშვობიდანვე იზრდებოდა რომისადმი შეურიგებლობის სულისკვეთებით. 221 გახდა კართაგენის არმიის მთავარსარდალი. საომარი მოქმედება დაიწყო ესპანეთიდან, გადალახა პირენესა და ალპის მთები და ჩრდილოეთიდან შეიჭრა იტალიაში. 15 წელი აოხრებდა აპენინის ნახევარკუნძულის. რამდენიმე დიდ ბრძოლაში გაანადგურა რომის არმია (ტიცინოსთან და ტრებიასთან 218, ტრაზიმენის ტბასთან 217, კანეს ველზე 216, 211 მიუახლოვდა რომს, მაგრამ მისი ალყა არ უცდია), მაგრამ რომაულმა დიპლომატიამ ომის ასპარეზი აფრიკაში გადაიტანა. რამაც ჰანიბალი აიძულა, სამშობლოში დაბრუნებულიყო და კართაგენის დაცვაზე ეზრუნა. 202 ზამასთან გამართულ ბრძოლაში დამარცხდა.
მომდევნო პერიოდში თავი გამოიჩინა სამოქალაქო საქმიანობით. იღვწოდა კართაგენის ასაღორძინებლად, მაგრამ მტრული დაჯგუფებების შურმა იძულებული გახადა, სამშობლო დაეტოვებინა. ლტოლვილი ჰანიბალი სირიაში გადავიდა. მას შედგენილი ჰქონდა რომზე ახალი კოალიციას მოწყობის გეგმა. მაგრამ ანტიოქე III-ის და მის სარდლობის მხარდაჭერა ვერ პოვა. მაგნეზიის ბრძოლის (190) შემდეგ გაიქცა ბითინიაში, როდესაც რომაელებმა აღმოაჩინეს მისი ადგილსამყოფელი, მან თავი მოიკლა (183).
