მონოპოლია
NPLG Wiki Dictionaries გვერდიდან
(სხვაობა ვერსიებს შორის)
(ახალი გვერდი: '''მონოპოლია''' - (monopoly) [ბერძ. monos ერთი, pole ვყიდი] # წარმოების, [[ვაჭრობ...) |
|||
ხაზი 1: | ხაზი 1: | ||
− | '''მონოპოლია''' - (monopoly | + | '''მონოპოლია''' - (monopoly, ბერძ. monos ერთი, pole ვყიდი), |
− | # წარმოების, [[ვაჭრობა|ვაჭრობის]], რეწვის და ა.შ. განსაკუთრებული უფლება, რომელიც ეკუთვნის ერთ პირს, პირთა განსაზღვრულ ჯგუფს ან [[სახელმწიფო|სახელმწიფოს]]; | + | # [[წარმოება|წარმოების]], [[ვაჭრობა|ვაჭრობის]], რეწვის და ა.შ. განსაკუთრებული უფლება, რომელიც ეკუთვნის ერთ პირს, პირთა განსაზღვრულ ჯგუფს ან [[სახელმწიფო|სახელმწიფოს]]; |
− | # მსხვილ | + | # მსხვილ [[მეწარმე]]თა გაერთიანება, რომელიც წარმოიქმნება [[წარმოება|წარმოებისა]] და [[კაპიტალი]]ს კონცენტრაციისა და ცენტრალიზაციის საფუძველზე. მონოპოლიის ძირითადი სახეებია: [[კარტელი]], [[სინდიკატი]], [[ტრესტი]], [[კონცერნი]], [[კონსორციუმი]], [[კონგლომერატი]]; |
− | # საბაზრო სიტუაცია, როდესაც [[ბაზარი (ეკონომიკა)|ბაზარზე]] არის ერთსახოვანი პროდუქციის ერთი მწარმწარმოებელი (გამყიდველი, მიმწოდებელი) და მრავალი მომხმარებელი,მყიდველი. (საპირისპიროა - მონოპსონია). თუ ბაზარზე ერთი გამყიდველი და ერთი მყიდველია, მაშინ საქმე გვაქვს ორმხრივ | + | # საბაზრო სიტუაცია, როდესაც [[ბაზარი (ეკონომიკა)|ბაზარზე]] არის ერთსახოვანი [[პროდუქცია|პროდუქციის]] ერთი მწარმწარმოებელი (გამყიდველი, მიმწოდებელი) და მრავალი მომხმარებელი, მყიდველი. (საპირისპიროა - [[მონოპსონია]]). თუ ბაზარზე ერთი გამყიდველი და ერთი მყიდველია, მაშინ საქმე გვაქვს [[ორმხრივი მონოპოლია|ორმხრივ მონოპოლია]]სთან. ასეთ სიტუაციას [[აბსოლუტური მონოპოლია|აბსოლუტურ მონოპოლია]]ს უწოდებენ, თუმცა, როგორც სრულყოფილი [[კონკურენცია (ეკონომიკა)|კონკურენცია]], ასევე, აბსოლუტური მონოპოლია არ გვხვდება რეალურ ცხოვრებაში. |
− | + | ||
+ | ==წყარო== | ||
[[თანამედროვე ეკონომიკის ენციკლოპედიური ლექსიკონი]] | [[თანამედროვე ეკონომიკის ენციკლოპედიური ლექსიკონი]] | ||
− | |||
− | |||
[[კატეგორია:ეკონომიკური ტერმინები]] | [[კატეგორია:ეკონომიკური ტერმინები]] | ||
+ | [[კატეგორია:მონოპოლია]] |
მიმდინარე ცვლილება 14:30, 13 დეკემბერი 2022 მდგომარეობით
მონოპოლია - (monopoly, ბერძ. monos ერთი, pole ვყიდი),
- წარმოების, ვაჭრობის, რეწვის და ა.შ. განსაკუთრებული უფლება, რომელიც ეკუთვნის ერთ პირს, პირთა განსაზღვრულ ჯგუფს ან სახელმწიფოს;
- მსხვილ მეწარმეთა გაერთიანება, რომელიც წარმოიქმნება წარმოებისა და კაპიტალის კონცენტრაციისა და ცენტრალიზაციის საფუძველზე. მონოპოლიის ძირითადი სახეებია: კარტელი, სინდიკატი, ტრესტი, კონცერნი, კონსორციუმი, კონგლომერატი;
- საბაზრო სიტუაცია, როდესაც ბაზარზე არის ერთსახოვანი პროდუქციის ერთი მწარმწარმოებელი (გამყიდველი, მიმწოდებელი) და მრავალი მომხმარებელი, მყიდველი. (საპირისპიროა - მონოპსონია). თუ ბაზარზე ერთი გამყიდველი და ერთი მყიდველია, მაშინ საქმე გვაქვს ორმხრივ მონოპოლიასთან. ასეთ სიტუაციას აბსოლუტურ მონოპოლიას უწოდებენ, თუმცა, როგორც სრულყოფილი კონკურენცია, ასევე, აბსოლუტური მონოპოლია არ გვხვდება რეალურ ცხოვრებაში.