სტიმულატორი
მ (მომხმარებელმა Tkenchoshvili გვერდი „სტიმულატორი“ გადაიტანა გვერდზე „[[ანალეფსიური სამკურნალწამლო ს...) |
(→იხილე აგრეთვე) |
||
| (ერთი მომხმარებლის 6 შუალედური ვერსიები არ არის ნაჩვენები.) | |||
| ხაზი 1: | ხაზი 1: | ||
| − | '''სტიმულატორი''' - (stimulant), | + | '''სტიმულატორი''' - (stimulant), ნივთიერებები, რომლებიც ააქტივებენ, ზრდიან ან აძლიერებენ ნერვული უჯრედების მოქმედებას ცენტრალურ ნერვულ სისტემასთან მიმართებით. ამ ჯგუფს მიეკუთვნება: [[ამფეტამინი|ამფეტამინები]], [[კოკაინი]], [[კოფეინი]] და სხვა ქსანტინები, [[ნიკოტინი]] და სინთეზური პრეპარატები, რომლებიც აქვეითებენ მადას, მაგ., ფენმეტრაზინი და მეტალ ფენიდატი. სხვა საშუალებებს [[ანტიდეპრესანტი|ანტიდეპრესანტებს]], ანტიქოლინერგულ საშუალებებს, ზოგიერთ [[ოპიატი|ოპიატებს]] აქვს მასტიმულირებელი მოქმედება, რომელიც არ არის მათი პირველადი მოქმედების ეფექტი, მაგრამ შეიძლება გამოვლინდეს ნივთიერების დიდი დოზით მიღების ან ქრონიკული მოხმარების შემთხვევაში. |
| − | სტიმულატორების | + | სტიმულატორების მიღებისას შეიძლება განვითარდეს სიმპტომები, რომლებიც გვაფიქრებინებენ [[ინტოქსიკაცია|ინტოქსიკაციის]] არსებობას და რომლებიც მოიცავენ: ტაქიკარდიას, გუგების გაფართოებას, არტერიული წნევის მომატებას, ჰიპერრეფლექსიას, ოფლიანობას, შემცივნებას, გულისრევას ან ღებინებას; აგრეთვე, ქცევის ისეთ პათოლოგიას, როგორიცაა: ავადმყოფური სიცელქე, ეჭვიანობა, [[აჟიტაცია]]; აზროვნების პათოლოგიას. ქრონიკულად მავნედ გამოყენება, როგორც წესი, იწვევს პიროვნულ ცვლილებებს და ქცევის პათოლოგიას: იმპულსურობას, აგრესიულობას, გამღიზიანებლობას, ეჭვიანობას. შეიძლება ადგილი ჰქონდეს მწვავე ბოდვით მდგომარეობას. სტიმულატორების ხანგრძლივად და დიდი რაოდენობით მიღების უეცარმა შეწყვეტამ შეიძლება გამოიწვიოს [[აღკვეთის სინდრომი|აღკვეთის სინდრომის]] განვითარება გუნებ-განწყობის დაქვეითებით, ძილის დარღვევით და ძილიანობით. |
| + | დსკ მე-10 გადასინჯვაში სტიმულატორებით გამოწვეული ფსიქიკური და ქცევითი დარღვევები მოცემულია F-14 რუბრიკაში – კოკაინით გამოწვეული დარღვევები და F-15-ში – სხვა სტიმულატორებით, მათ შორის, კოფეინით გამოწვეული დარღვევები. ამ დარღვევებიდან ყველაზე ხშირი და გამოხატულია ამფეტამინითა და კოკაინით გამოწვეული ფსიქოზები. | ||
| + | |||
| + | ==იხილე აგრეთვე== | ||
| + | * [[ალკოჰოლით ან სხვა ფსიქოაქტიური საშუალებებით განპირობებული ფსიქოზური აშლილობა|ფსიქოზური დარღვევები, გამოწვეული ალკოჰოლით და სხვა ფსიქოაქტიური საშუალებებით]]. | ||
| + | * [[სტიმულატორების ავადმოხმარება]] | ||
==წყარო== | ==წყარო== | ||
[[ჯანდაცვის მსოფლიო ორგანიზაციის ფსიქიატრიის ლექსიკონები]] | [[ჯანდაცვის მსოფლიო ორგანიზაციის ფსიქიატრიის ლექსიკონები]] | ||
| − | [[კატეგორია: | + | [[კატეგორია:ფარმაკოლოგიური ტერმინები]] |
| − | [[კატეგორია: | + | [[კატეგორია:სტიმულატორები]] |
მიმდინარე ცვლილება 16:33, 19 ივნისი 2019 მდგომარეობით
სტიმულატორი - (stimulant), ნივთიერებები, რომლებიც ააქტივებენ, ზრდიან ან აძლიერებენ ნერვული უჯრედების მოქმედებას ცენტრალურ ნერვულ სისტემასთან მიმართებით. ამ ჯგუფს მიეკუთვნება: ამფეტამინები, კოკაინი, კოფეინი და სხვა ქსანტინები, ნიკოტინი და სინთეზური პრეპარატები, რომლებიც აქვეითებენ მადას, მაგ., ფენმეტრაზინი და მეტალ ფენიდატი. სხვა საშუალებებს ანტიდეპრესანტებს, ანტიქოლინერგულ საშუალებებს, ზოგიერთ ოპიატებს აქვს მასტიმულირებელი მოქმედება, რომელიც არ არის მათი პირველადი მოქმედების ეფექტი, მაგრამ შეიძლება გამოვლინდეს ნივთიერების დიდი დოზით მიღების ან ქრონიკული მოხმარების შემთხვევაში.
სტიმულატორების მიღებისას შეიძლება განვითარდეს სიმპტომები, რომლებიც გვაფიქრებინებენ ინტოქსიკაციის არსებობას და რომლებიც მოიცავენ: ტაქიკარდიას, გუგების გაფართოებას, არტერიული წნევის მომატებას, ჰიპერრეფლექსიას, ოფლიანობას, შემცივნებას, გულისრევას ან ღებინებას; აგრეთვე, ქცევის ისეთ პათოლოგიას, როგორიცაა: ავადმყოფური სიცელქე, ეჭვიანობა, აჟიტაცია; აზროვნების პათოლოგიას. ქრონიკულად მავნედ გამოყენება, როგორც წესი, იწვევს პიროვნულ ცვლილებებს და ქცევის პათოლოგიას: იმპულსურობას, აგრესიულობას, გამღიზიანებლობას, ეჭვიანობას. შეიძლება ადგილი ჰქონდეს მწვავე ბოდვით მდგომარეობას. სტიმულატორების ხანგრძლივად და დიდი რაოდენობით მიღების უეცარმა შეწყვეტამ შეიძლება გამოიწვიოს აღკვეთის სინდრომის განვითარება გუნებ-განწყობის დაქვეითებით, ძილის დარღვევით და ძილიანობით.
დსკ მე-10 გადასინჯვაში სტიმულატორებით გამოწვეული ფსიქიკური და ქცევითი დარღვევები მოცემულია F-14 რუბრიკაში – კოკაინით გამოწვეული დარღვევები და F-15-ში – სხვა სტიმულატორებით, მათ შორის, კოფეინით გამოწვეული დარღვევები. ამ დარღვევებიდან ყველაზე ხშირი და გამოხატულია ამფეტამინითა და კოკაინით გამოწვეული ფსიქოზები.
[რედაქტირება] იხილე აგრეთვე
- ფსიქოზური დარღვევები, გამოწვეული ალკოჰოლით და სხვა ფსიქოაქტიური საშუალებებით.
- სტიმულატორების ავადმოხმარება
