ბატონიშვილი დავით (1767-1819)
ხაზი 1: | ხაზი 1: | ||
[[ფაილი:DaviT batoniSvili.jpg|thumb|250პქ|ბაგრატიონი დავით გიორგის ძე]] | [[ფაილი:DaviT batoniSvili.jpg|thumb|250პქ|ბაგრატიონი დავით გიორგის ძე]] | ||
− | '''ბაგრატიონი დავით გიორგის ძე,''' (დავით ბატონიშვილი) – (1769 – 1819) [[ერეკლე II]]-ის შვილიშვილი და გიორგი XII-ის ვაჟი, | + | '''ბაგრატიონი დავით გიორგის ძე,''' (დავით ბატონიშვილი) – (1769 – 1819), [[ერეკლე II]]-ის შვილიშვილი და გიორგი XII-ის ვაჟი. |
− | + | ||
− | + | დაწყებითი განათლება სამეფო კარზე მიიღო, ხოლო შემდეგ დაეუფლა უცხოურ ენებსა და უცხოურ (ძირითადად - ფრანგულ) ლიტერატურას, შეისწავლა [[სამხედრო მეცნიერება]]. 1789 წელს იგი მონაწილეობდა [[კრწანისის ბრძოლა 1795|კრწანისის ომში]], სადაც ხელმძღვანელობდა [[არტილერია (ჯარების გვარეობა)|არტილერია]]ს. დავითი ქართლ-კახეთის სამეფო ტახტის მემკვიდრე იყო, მაგრამ [[რუსეთი|რუსეთმა]] დაარღვია 1783 წლის [[გეორგიევსკის ტრაქტატი]], მოახდინა ჯერ - ქართლ-კახეთის, შემდეგ კი მთელი [[საქართველო]]ს [[ანექსია]] და არ დაუშვა დავითის გამეფება. მას, სხვა ბატონიშვილებთან ერთად, საქართველოში ცხოვრება აეკრძალა და 1803 წლიდან რუსეთში ცხოვრობდა. ამ პერიოდში დაწერა ორიგინალური მეცნიერული და ფილოსოფიური ნაშრომები, [[ქართული ენა|ქართულ ენა]]ზე თარგმნა მონტესკიეს „გულისხმისყოფისათვის სჯულთასა“ („კანონთა სული“), ანსილიონის „ესთეტიკებრი განსჯანი“, შეადგინა ორიგინალური ნაწარმოები „შემოკლებული ფისიკა“, რომელშიც, გარდა ფიზიკური იდეებისა, გადმოცემულია მისი ნატურფილოსოფიური შეხედულებანი. წიგნში „შემოკლებული კატიღორია“ განხილულია დავით ბაგრატიონის ლოგიკური შეხედულებანი. მის მთავარ მხატვრულ ნაწარმოებს წარმოადგენს პატარა რომანი „ახალი შიხი“, რომელსაც [[ვოლტერი]]ს, [[რუსო ჟან-ჟაკ|რუსო]]ს და [[გოეთე იოჰან ვოლფგანგ|გოეთე]]ს ზეგავლენა ეტყობა და საყვარლებს შორის მიწერ-მოწერის ფორმითაა შედგენილი. წერდა ლექსებსაც (ელეგიურს, სატრფიალოს, სატირულს). [[სულხან-საბა ორბელიანი]]ს „სიტყვის კონა” შეავსო ახალი მასალით – დაუმატა სიტყვები რუსული, სომხური და თურქული განმარტებებით.კალამს ეკუთვნის აგრეთვე ისტორიული და სამართლისმცოდნეობითი ნაწარმოებები. გარდაიცვალა პეტერბურგში; დასაფლავებულია პეტერბურგია ალექსანდრე ნეველის სასაფლაოზე. | |
+ | |||
+ | |||
+ | |||
+ | |||
+ | |||
+ | 1803 წლის 23 თებერვალს ოჯახის სხვა წევრებთან ერთად იძულებით პეტერბურგში გადაასახლეს. რუსეთში იგი ძირითადად მეცნიერულ მოღვაწეობას ეწეოდა. ქართულად თარგმნა მონტესკიეს „კანონთა სული“, რომელსაც დაურთო საკუთარი კომენტარები. დავით ბატონიშვილის მიიცვალა 1819 წლის 13 მაისს. დასაფლავებულია პეტერბურგია ალექსანდრე ნეველის | ||
სასაფლაოზე. | სასაფლაოზე. | ||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
==წყარო== | ==წყარო== | ||
− | [[ქართველი პოეტები (ენციკლოპედია)]] | + | * [[ქართველი ფილოსოფოსები: (IV საუკუნიდან XX საუკუნის ჩათვლით)]] |
+ | * [[ქართველი პოეტები (ენციკლოპედია)]] | ||
[[კატეგორია:ქართველი პოეტები]] | [[კატეგორია:ქართველი პოეტები]] | ||
[[კატეგორია:ქართველი მწერლები]] | [[კატეგორია:ქართველი მწერლები]] | ||
+ | [[კატეგორია:ქართველი ფილოსოფოსები]] | ||
[[კატეგორია:ქართველი სამხედრო მოღვაწეები]] | [[კატეგორია:ქართველი სამხედრო მოღვაწეები]] | ||
[[კატეგორია:ბაგრატიონები]] | [[კატეგორია:ბაგრატიონები]] | ||
[[კატეგორია:სამეფო ოჯახის წევრები]] | [[კატეგორია:სამეფო ოჯახის წევრები]] |
00:10, 7 ოქტომბერი 2023-ის ვერსია
ბაგრატიონი დავით გიორგის ძე, (დავით ბატონიშვილი) – (1769 – 1819), ერეკლე II-ის შვილიშვილი და გიორგი XII-ის ვაჟი.
დაწყებითი განათლება სამეფო კარზე მიიღო, ხოლო შემდეგ დაეუფლა უცხოურ ენებსა და უცხოურ (ძირითადად - ფრანგულ) ლიტერატურას, შეისწავლა სამხედრო მეცნიერება. 1789 წელს იგი მონაწილეობდა კრწანისის ომში, სადაც ხელმძღვანელობდა არტილერიას. დავითი ქართლ-კახეთის სამეფო ტახტის მემკვიდრე იყო, მაგრამ რუსეთმა დაარღვია 1783 წლის გეორგიევსკის ტრაქტატი, მოახდინა ჯერ - ქართლ-კახეთის, შემდეგ კი მთელი საქართველოს ანექსია და არ დაუშვა დავითის გამეფება. მას, სხვა ბატონიშვილებთან ერთად, საქართველოში ცხოვრება აეკრძალა და 1803 წლიდან რუსეთში ცხოვრობდა. ამ პერიოდში დაწერა ორიგინალური მეცნიერული და ფილოსოფიური ნაშრომები, ქართულ ენაზე თარგმნა მონტესკიეს „გულისხმისყოფისათვის სჯულთასა“ („კანონთა სული“), ანსილიონის „ესთეტიკებრი განსჯანი“, შეადგინა ორიგინალური ნაწარმოები „შემოკლებული ფისიკა“, რომელშიც, გარდა ფიზიკური იდეებისა, გადმოცემულია მისი ნატურფილოსოფიური შეხედულებანი. წიგნში „შემოკლებული კატიღორია“ განხილულია დავით ბაგრატიონის ლოგიკური შეხედულებანი. მის მთავარ მხატვრულ ნაწარმოებს წარმოადგენს პატარა რომანი „ახალი შიხი“, რომელსაც ვოლტერის, რუსოს და გოეთეს ზეგავლენა ეტყობა და საყვარლებს შორის მიწერ-მოწერის ფორმითაა შედგენილი. წერდა ლექსებსაც (ელეგიურს, სატრფიალოს, სატირულს). სულხან-საბა ორბელიანის „სიტყვის კონა” შეავსო ახალი მასალით – დაუმატა სიტყვები რუსული, სომხური და თურქული განმარტებებით.კალამს ეკუთვნის აგრეთვე ისტორიული და სამართლისმცოდნეობითი ნაწარმოებები. გარდაიცვალა პეტერბურგში; დასაფლავებულია პეტერბურგია ალექსანდრე ნეველის სასაფლაოზე.
1803 წლის 23 თებერვალს ოჯახის სხვა წევრებთან ერთად იძულებით პეტერბურგში გადაასახლეს. რუსეთში იგი ძირითადად მეცნიერულ მოღვაწეობას ეწეოდა. ქართულად თარგმნა მონტესკიეს „კანონთა სული“, რომელსაც დაურთო საკუთარი კომენტარები. დავით ბატონიშვილის მიიცვალა 1819 წლის 13 მაისს. დასაფლავებულია პეტერბურგია ალექსანდრე ნეველის სასაფლაოზე.