აიასი
(→წყარო) |
|||
| (ერთი მომხმარებლის 4 შუალედური ვერსიები არ არის ნაჩვენები.) | |||
| ხაზი 1: | ხაზი 1: | ||
| − | '''აიასი''' – ''(ბერძნ.)'' ამ სახელით [[ტროას ომი|ტროას ომში]] ორი გმირი იბრძოდა: | + | '''აიასი''' – ''(ბერძნ.)'' ამ სახელით [[ტროას ომი|ტროას ომში]] ორი [[გმირი]] იბრძოდა: |
| − | 1. დიდი აიასი ტელამონის ძე იყო. როდესაც იგი დაიბადა, გმირმა | + | 1. დიდი აიასი [[ტელამონი|ტელამონის]] ძე იყო. როდესაც იგი დაიბადა, გმირმა [[ჰერაკლე]]მ ჩვილი [[ნემეას ლომი]]ს ტყავში გაახვია და [[ზევსი|ზევსს]] სთხოვა, მიენიჭებინა მისთვის ნადირთა მეფის მსგავსი ძალა და გამბედაობა. მართლაც, აიასი გოლიათური აღნაგობის ყმაწვილი დადგა და სულ მალე გაითქვა სახელი თავისი ძალმოსილებით. [[ტროა]]ს ნაპირებს იგი თორმეტი ხომალდით მოადგა და ისეთი ძალისხმევით იბრძოდა, რომ ბერძნები [[აქილევსი|აქილევსის]] შემდეგ უპირველეს მებრძოლად მას აღიარებდნენ. როდესაც [[ჰექტორი|ჰექტორმა]] ორთაბრძოლაში გამოიწვია უმამაცესი [[აქაველები|აქაველთაგან]], ცხრა მეომარი შეიმართა. წილი ყარეს და ბრძოლის პატივი ერგო აიასს, რომელმაც არ დაახანა და ძირს დასცა ტროელი გმირი. მაგრამ ღმერთები ჰექტორის მხარეს აღმოჩნდნენ და არ ისურვესმისი დამარცხება. როდესაც [[განგმირვა|განგმირეს]] [[პატროკლოსი]], აიასმა არ დაანება ტროელებს მისი წაბილწვა, მანვე გამოიტანა [[ბრძოლის ველი|ბრძოლის ველიდან]] აქილევსის გვამიცა და [[აღჭურვილობა|აღსაჭურველიც]]. |
| − | [[ჰერაკლე]]მ ჩვილი [[ნემეას ლომი]]ს ტყავში გაახვია და [[ზევსი|ზევსს]] | + | |
| − | სთხოვა, მიენიჭებინა მისთვის ნადირთა მეფის მსგავსი ძალა და | + | |
| − | გამბედაობა. მართლაც, აიასი გოლიათური აღნაგობის ყმაწვილი | + | |
| − | დადგა და სულ მალე გაითქვა სახელი თავისი ძალმოსილებით. | + | |
| − | [[ტროა]]ს ნაპირებს იგი თორმეტი ხომალდით მოადგა და ისეთი | + | |
| − | ძალისხმევით იბრძოდა, რომ ბერძნები [[აქილევსი|აქილევსის]] შემდეგ უპირველეს | + | |
| − | მებრძოლად მას აღიარებდნენ. როდესაც [[ჰექტორი|ჰექტორმა]] | + | |
| − | ორთაბრძოლაში გამოიწვია უმამაცესი [[აქაველები|აქაველთაგან]], ცხრა | + | |
| − | მეომარი შეიმართა. წილი ყარეს და ბრძოლის პატივი ერგო | + | |
| − | აიასს, რომელმაც არ დაახანა და ძირს დასცა ტროელი გმირი. | + | |
| − | მაგრამ ღმერთები ჰექტორის მხარეს აღმოჩნდნენ და არ | + | |
| − | + | ||
| − | დაანება ტროელებს მისი წაბილწვა, მანვე გამოიტანა | + | |
| − | + | ||
| − | + | ||
| − | + | ||
| − | + | ||
| − | + | ||
| − | + | ||
| − | + | ||
| − | + | ||
| − | + | ||
| − | + | ||
| − | + | ||
| − | + | ||
| − | + | ||
| − | + | ||
| + | [[თეტისი|თეტისმა]], აქილევსის დედამ, ისურვა აქაველთაგან უმამაცესს გადასცემოდა ეს საბრძოლო აღსაკაზმავი. ცბიერმა [[ოდისევსი|ოდისევსმა]] მოისყიდა ტყვე ტროელები, რომლებმაც განაცხადეს, რომ ყველაზე დიდი ზიანი მათ [[ოდისევსი|ოდისევსმა]] მიაყენა. სწორედ ამიტომ თავშეყრილმა ბრბომ ოდისევსს მიაკუთვნა ძვირფასი ჯილდო. | ||
| − | 2. პატარა აიასი ლოკრისის მეფის, ოილევსის ძე იყო. იგი | + | უსამართლობით განრისხებულ აიასს სურდა ამოეხოცა [[აქაველები]], მაგრამ [[ათენა|ათენამ]], რომელიც მისი მფარველი იყო, სიგიჟე მოუვლინა. ბერძენთა ნაცვლად აიასი ჯოგს დაესხა თავს, ხოლო როდესაც გონს მოეგო, |
| − | ტროას ომში ორმოცი ხომალდით გამოცხადდა. მართალია, ეს | + | სასოწარკვეთილებისაგან თავი მოიკლა. მოგვიანებით, როდესაც [[ჰადესი (ქვესკნელი)|ჰადესის]] სამეფოში ჩავა ოდისევსი და აიასის აჩრდილს შეხვდება, გულდაწყვეტილი ტელამონიდი მას ხმას არ გასცემს. |
| − | აიასი მომცრო ტანისა იყო და არ გამოირჩეოდა განსაკუთრებული | + | |
| − | აღნაგობით, მაგრამ მამაც მეომრად, ბრწყინვალე მსრბოლელად | + | აიასი ბერძენთა საყვარელი გმირი იყო. მას განსაკუთრებული პატივისცემით მოიხსენიებდა დიდი პოეტი პინდაროსი თავის ოდებში. აიასის მითოსზეა აგებული [[სოფოკლე]]ს [[ტრაგედია]] სახელწოდებით „აიასი“. ამავე თემას ეძღვნებოდა [[ესქილე|ესქილეს]] ჩვენამდე ვერმოღწეული ტრილოგიაც. |
| − | და [[შუბი|შუბის]] მტყორცნელად იყო აღიარებული. დიდი აიასის გვერდით | + | |
| − | იგი მედგრად იბრძოდა პატროკლოსის გვამისთვის, ხოლო მისი | + | |
| − | დაკრძალვისას გამართულ ასპარეზობაში თავი გამოიჩინა, ვითარცა | + | 2. პატარა აიასი ლოკრისის მეფის, ოილევსის ძე იყო. იგი [[ტროას ომი|ტროას ომში]] ორმოცი ხომალდით გამოცხადდა. მართალია, ეს აიასი მომცრო ტანისა იყო და არ გამოირჩეოდა განსაკუთრებული აღნაგობით, მაგრამ მამაც მეომრად, ბრწყინვალე მსრბოლელად და [[შუბი|შუბის]] მტყორცნელად იყო აღიარებული. დიდი აიასის გვერდით იგი მედგრად იბრძოდა [[პატროკლოსი|პატროკლოსის]] გვამისთვის, ხოლო მისი |
| − | მალემსრბოლელმა გმირმა. ტროას აღებისას მან განარისხა | + | დაკრძალვისას გამართულ ასპარეზობაში თავი გამოიჩინა, [[ვითარცა]] მალემსრბოლელმა გმირმა. ტროას აღებისას მან განარისხა ქალღმერთი ათენა, რადგანაც მის [[საკურთხეველი|საკურთხეველს]] შეფარებული |
| − | ქალღმერთი ათენა, რადგანაც მის საკურთხეველს შეფარებული | + | [[კასანდრა]] შეურაცხყო. მკრეხელობისთვის ბერძნებმა კინაღამ მოკლეს, მაგრამ ცრუ ფიცით აიასმა ძლივს დააღწია თავი მათ მძვინვარებას. თუმცა სასჯელს მაინც ვერ გაექცა. გავრცელებული ვერსიით, შინ მიმავალი აიასი ელვით განგმირა ათენამ. |
| − | [[კასანდრა]] შეურაცხყო. მკრეხელობისთვის ბერძნებმა კინაღამ | + | |
| − | მოკლეს, მაგრამ ცრუ ფიცით აიასმა ძლივს დააღწია თავი მათ | + | ლოკრისში არსებობდა აიასის [[კულტი]]: მისი ცოდვის გამოსასყიდად ლოკრისელები ყოველწლიურად აგზავნიდნენ მცირე [[აზია|აზიის]] ათენას ტაძარში ორ გოგონას ღვთისმსახურებისათვის. |
| − | მძვინვარებას. თუმცა სასჯელს მაინც ვერ გაექცა. გავრცელებული | + | |
| − | ვერსიით, შინ მიმავალი აიასი ელვით განგმირა ათენამ. | + | |
| − | არსებობდა აიასის [[კულტი]]: მისი ცოდვის გამოსასყიდად | + | |
| − | ლოკრისელები ყოველწლიურად აგზავნიდნენ მცირე აზიის | + | |
| − | ათენას ტაძარში ორ გოგონას ღვთისმსახურებისათვის. | + | |
| ხაზი 57: | ხაზი 26: | ||
[[კატეგორია:ტროას ომი]] | [[კატეგორია:ტროას ომი]] | ||
[[კატეგორია:მითოლოგიური პერსონაჟები]] | [[კატეგორია:მითოლოგიური პერსონაჟები]] | ||
| + | [[კატეგორია:ტროა]] | ||
მიმდინარე ცვლილება 14:03, 13 ივნისი 2023 მდგომარეობით
აიასი – (ბერძნ.) ამ სახელით ტროას ომში ორი გმირი იბრძოდა:
1. დიდი აიასი ტელამონის ძე იყო. როდესაც იგი დაიბადა, გმირმა ჰერაკლემ ჩვილი ნემეას ლომის ტყავში გაახვია და ზევსს სთხოვა, მიენიჭებინა მისთვის ნადირთა მეფის მსგავსი ძალა და გამბედაობა. მართლაც, აიასი გოლიათური აღნაგობის ყმაწვილი დადგა და სულ მალე გაითქვა სახელი თავისი ძალმოსილებით. ტროას ნაპირებს იგი თორმეტი ხომალდით მოადგა და ისეთი ძალისხმევით იბრძოდა, რომ ბერძნები აქილევსის შემდეგ უპირველეს მებრძოლად მას აღიარებდნენ. როდესაც ჰექტორმა ორთაბრძოლაში გამოიწვია უმამაცესი აქაველთაგან, ცხრა მეომარი შეიმართა. წილი ყარეს და ბრძოლის პატივი ერგო აიასს, რომელმაც არ დაახანა და ძირს დასცა ტროელი გმირი. მაგრამ ღმერთები ჰექტორის მხარეს აღმოჩნდნენ და არ ისურვესმისი დამარცხება. როდესაც განგმირეს პატროკლოსი, აიასმა არ დაანება ტროელებს მისი წაბილწვა, მანვე გამოიტანა ბრძოლის ველიდან აქილევსის გვამიცა და აღსაჭურველიც.
თეტისმა, აქილევსის დედამ, ისურვა აქაველთაგან უმამაცესს გადასცემოდა ეს საბრძოლო აღსაკაზმავი. ცბიერმა ოდისევსმა მოისყიდა ტყვე ტროელები, რომლებმაც განაცხადეს, რომ ყველაზე დიდი ზიანი მათ ოდისევსმა მიაყენა. სწორედ ამიტომ თავშეყრილმა ბრბომ ოდისევსს მიაკუთვნა ძვირფასი ჯილდო.
უსამართლობით განრისხებულ აიასს სურდა ამოეხოცა აქაველები, მაგრამ ათენამ, რომელიც მისი მფარველი იყო, სიგიჟე მოუვლინა. ბერძენთა ნაცვლად აიასი ჯოგს დაესხა თავს, ხოლო როდესაც გონს მოეგო, სასოწარკვეთილებისაგან თავი მოიკლა. მოგვიანებით, როდესაც ჰადესის სამეფოში ჩავა ოდისევსი და აიასის აჩრდილს შეხვდება, გულდაწყვეტილი ტელამონიდი მას ხმას არ გასცემს.
აიასი ბერძენთა საყვარელი გმირი იყო. მას განსაკუთრებული პატივისცემით მოიხსენიებდა დიდი პოეტი პინდაროსი თავის ოდებში. აიასის მითოსზეა აგებული სოფოკლეს ტრაგედია სახელწოდებით „აიასი“. ამავე თემას ეძღვნებოდა ესქილეს ჩვენამდე ვერმოღწეული ტრილოგიაც.
2. პატარა აიასი ლოკრისის მეფის, ოილევსის ძე იყო. იგი ტროას ომში ორმოცი ხომალდით გამოცხადდა. მართალია, ეს აიასი მომცრო ტანისა იყო და არ გამოირჩეოდა განსაკუთრებული აღნაგობით, მაგრამ მამაც მეომრად, ბრწყინვალე მსრბოლელად და შუბის მტყორცნელად იყო აღიარებული. დიდი აიასის გვერდით იგი მედგრად იბრძოდა პატროკლოსის გვამისთვის, ხოლო მისი
დაკრძალვისას გამართულ ასპარეზობაში თავი გამოიჩინა, ვითარცა მალემსრბოლელმა გმირმა. ტროას აღებისას მან განარისხა ქალღმერთი ათენა, რადგანაც მის საკურთხეველს შეფარებული
კასანდრა შეურაცხყო. მკრეხელობისთვის ბერძნებმა კინაღამ მოკლეს, მაგრამ ცრუ ფიცით აიასმა ძლივს დააღწია თავი მათ მძვინვარებას. თუმცა სასჯელს მაინც ვერ გაექცა. გავრცელებული ვერსიით, შინ მიმავალი აიასი ელვით განგმირა ათენამ.
ლოკრისში არსებობდა აიასის კულტი: მისი ცოდვის გამოსასყიდად ლოკრისელები ყოველწლიურად აგზავნიდნენ მცირე აზიის ათენას ტაძარში ორ გოგონას ღვთისმსახურებისათვის.
