ნატანები (მდინარე)

NPLG Wiki Dictionaries გვერდიდან
გადასვლა: ნავიგაცია, ძიება
მდინარე ნატანები

ნატანებიმდინარე საქართველოში, გურიაში, ოზურგეთის მუნიციპალიტეტში. მდინარე ნატანები სათავეს იღებს მესხეთის ქედის ჩრდილოეთ კალთაზე, საყორნიას მთაში. მდინარე ნატანები სოფელ შეკვეთილთან ერთვის შავ ზღვას, სიგრძე 60 კმ, მდინარის აუზის ფართობი 657 კმ².

საზრდოობს წვიმის, თოვლისა და მიწისქვეშა წყლით. წყალდიდობა იცის გაზაფხულზე, წყალმცირობა — ივლის-აგვისტოში, წყალმოვარდნა — მთელი წლის განმავლობაში. საშუალო წლიური ხარჯი 33,5 მ³/წმ.

სახელწოდება

ტოპონიმ ნატანების ეტიმოლოგიით დიდი ხნის წინათ დაინტერესებულან. ადგილობრივ საკმაოდ პოპულარულია გადმოცემა, რომლის მიხედვითაც ნატანები „პატარძლის მზითვად გატანებული მამულები“ ყოფილა. ზოგიერთი სახელწოდება ნატანების შექმნას უფრო უცნაურ და უჩვეულო ამბავს უკავშირებს: „ერთი პატარძალი, სახელად ნატა, ნებით გაჰყვა თავის საქმროს“ და თითქოს სოფელსაც ამის გამო შერქმევია ნატანები (გადმოცემა ჩაუწერია ნაირა ბაგრატის ასულ თავაძეს, სფ).

საქართველოს ტოპონიმიით დაინტერესებული რუსი მკვლევარი კ. ჰანი სახელწოდება ნატანებს ზმნურ გატანებას უკავშირებდა, თუმცა იქვე შენიშნავდა, სახელწოდების ამგვარი წარმოშობის მიზეზი გაურკვეველიაო. კ. ჰანი ამავე სტატიაში ერთ ცნობასაც გვაწვდის: მდ. ნატანებს ძველად ირისი რქმევიაო. აქ უეჭველად რაღაც უზუსტობასთან გვაქვს საქმე.

ჩვენი ვარაუდით ტოპონიმი ნატანები შექმნილი უნდა იყოს მდინარე ნატანების პიდრომორფოლოგიური თვისების (მიწის ქანების სწრაფი რეცხვა) მიხედვით. როგორც ჩანს, ამ მდინარისათვის ნიშანდობლივია ქვიშის ძლიერი გამონატანები, რასაც უთუოდ ხელს უწყობდა მდინარის კალაპოტის დაქანება, დიდი დახრილობა ზღვისკენ. თუ გავიხსენებთ, რომ მთელი კოლხეთის დაბლობი შავი ზღვის ყოფილი უბეა, რომელიც წარმოქმნილა მდინარეთა მიერ საუკუნეთა განმავლობაში მოზიდული ნატანი მასით (ლამი, ქვიშა, ხრეში…), მაშინ ნათელი უნდა გახდეს ტოპონიმ ნატანების წარმოქმნის ისტორიაც.


წყარო

ქართულ ტოპონიმთა განმარტებით-ეტიმოლოგიური ლექსიკონი

პირადი ხელსაწყოები
სახელთა სივრცე

ვარიანტები
მოქმედებები
ნავიგაცია
ხელსაწყოები