ავტომატური სტაბილიზატორები
ავტომატური სტაბილიზატორები - ( automatic stabilizers, built-in-stabilizers) - ფისკალური სისტემის ინსტრუმენტები, რომლებიც რეცესიის პერიოდში, პოლიტიკური გადაწყვეტილებების გარეშე, საბიუჯეტო-საგადასახადო პოლიტიკის ავტომატური ცვლილებებით გავლენას ახდენენ ერთობლივი მოთხოვნის სტიმულირებაზე. როდესაც ეკონომიკაში იწყება ვარდნა, მთავრობის მიერ გადასახადების სახით აკრეფილი თანხა ავტომატურად მცირდება, ვინაიდან რეცესიის პერიოდში ყველა სახის შემოსავალი (მათ შორის ხელფასი, მოგება და ა.შ.) მცირდება და საგადასახადო შენატანებიც სახელმწიფო ბიუჯეტში კლებულობს (იმის გამო, რომ მათი სიდიდე უშუალოდ ეკონომიკური საქმიანობის შედეგებზეა დამოკიდებული).
საგადასახადო ამონაგების ავტომატური შემცირება ასტიმულირებს ერთობლივ მოთხოვნას და, აქედან გამომდინარე, ამცირებს ეკონომიკურ რყევადობას. იმის გამო, რომ ეკონომიკური აღმავლობის პერიოდში ყველა სახის შემოსავალი (მათ შორის ხელფასი, მოგება და ა.შ.) იზრდება, საგადასახადო შენატანებიც სახელმწიფო ბიუჯეტში მატულობს. ავტომატური სტაბილიზატორის როლს სახელმწიფო სოციალური ხარჯებიც ასრულებს. კერძოდ, რეცესიის დროს, როდესაც იკვეცება სამუშაო ადგილები, ის პირები, რომლებმაც დაკარგეს სამუშაო, იღებენ სხვადასხვა სახის ფულად დახმარებას (მათ შორის, უმუშევრობისთვის დაზღვევას). სახელმწიფო სოციალური ხარჯების ავტომატური გადიდება ასტიმულირებს ერთობლივ მოთხოვნას და, მაშასადამე, ამცირებს ეკონომიკურ რყევადობას. ავტომატური სტაბილიზატორების ეფექტიანობა არც ისე მაღალია, რომ მთლიანად მოსპოს ეკონომიკაში მოკლევადიანი ვარდნის შემთხვევები, მაგრამ იგი წარმოქმნის სტაბილურობის ელემენტებს, უმუშევრობისა და ინფლაციის წინააღმდეგ ასრულებს ე.წ. ჩაშენებული სტაბილიზატორის როლს. ამიტომ ავტომატურ სტაბილიზატორებს ჩაშენებულ სტაბილიზატორებსაც უწოდებენ.
