მანია (სამედიცინო ტერმინი)
მანია - (F301), (mania), აშლილობა, ხასიათდება სიტუაციასთან დაუკავშირებელი აწეული გუნებ-განწყობით, რომელიც თავისი ინტენსივობით ვარირებს უდარდელი მხიარულებიდან თითქმის არაკონტროლირებად აგზნებამდე. აწეულ გუნებ-განწყობას თან სდევს ენერგიის მოზღვავება, რაც განაპირობებს ჰიპერაქტივობას, მეტყველებით აგზნებას (სიტყვაუხვობას) და ძილის მოთხოვნილების დაქვეითებას გართულებულია ყურადღების ფიქსაცია, რაც ხშირად გაფანტულობასთან არის შერწყმული.
საკუთარი შესაძლებლობები გადაფასებულია, გამოთქვამს განდიდების იდეებს და უსაზღვროდ თავდაჯერებულია. ნორმალური სოციალური შეზღუდვების განმუხრუჭება შეიძლება გამომჟღავნდეს უგუნურ, წინდაუხედავ ან სიტუაციასთან შეუსაბამო ქცევაში.
მძიმე შემთხვევებში იდეათა ქარიშხლის და უხვსიტყვაობის გამო შეუძლებელია პაციენტის გაგება; აგზნება შეიძლება გადაიზარდოს აგრესიასა და უხეშობაში; შიმშილის, წყურვილის უგულებელყოფა და პირადი ჰიგიენის დაუცველობა შესაძლოა გახდეს საერთო მდგომარეობის დამძიმების (მაგ., დეჰიდრატაციის) მიზეზი.
ფსიქოზური სიმპტომების გარეშე მიმდინარე მანიის კლინიკური სურათის გარდა, შესაძლოა იყოს ვარიანტები ბოდვით (ჩვეულებრივ, განდიდების ბოდვა) ან ჰალუცინაციებით (ჩვეულებრივ, პაციენტს ჩაესმის ხმები). ეს ფსიქოზური სიმპტომები შეიძლება იყოს გუნებ-განწყობის როგორც კონგრუენტული (ანუ შეესაბამებოდეს ემოციური სფეროს აწეულ რეგისტრს), ასევე არაკონგრუენტული – ნეიტრალური ან გუნებ-განწყობის აწეული ფონის საპირისპირო.
