არითმეტიკული უნარ-ჩვევების აშლილობა სპეციფიკური
(→ეტიოლოგია) |
|||
| (ერთი მომხმარებლის 11 შუალედური ვერსიები არ არის ნაჩვენები.) | |||
| ხაზი 1: | ხაზი 1: | ||
| − | '''არითმეტიკული უნარ-ჩვევების აშლილობა სპეციფიკური''' - (F81.2) (arithmetical skils disorder, specific) დარღვევა, უპირატესად გამოხატული ძირითად არითმეტიკულ უნარ-ჩევებში (შეკრება, გამოკლება, გამრავლება და გაყოფა), ვიდრე უფრო აბსტრაქტულ მათემატიკურ უნარებში, რომელიც ალგებრაში, ტრიგონომეტრიაში, გეომეტრიასა და კალკულაციაში გამოიყენება. | + | '''არითმეტიკული უნარ-ჩვევების აშლილობა სპეციფიკური''' - (F81.2), (arithmetical skils disorder, specific), დარღვევა, უპირატესად გამოხატული ძირითად არითმეტიკულ უნარ-ჩევებში (შეკრება, გამოკლება, გამრავლება და გაყოფა), ვიდრე უფრო აბსტრაქტულ მათემატიკურ უნარებში, რომელიც ალგებრაში, ტრიგონომეტრიაში, გეომეტრიასა და კალკულაციაში გამოიყენება. (''ჯმო-ს ფსიქიატრიის ლექსიკონები'') |
| + | პირველად ეს ტერმინი გამოყენებულ იქნა [[დიაგნოსტიკური და სტატისტიკური სახელმძღვანელო (DSM)|DSM-IV]]-ში, ხოლო [[დაავადებების საერთაშორისო კლასიფიკაცია (ICD) V თავი|ICD]]-10-ში შესულია ფრჩხილებში მოცემული ტერმინი. არითმეტიკული ოპერაციების წარმოების სირთულეები შემდეგი, ყველაზე გავრცელებული განვითარების სპეციფიკური აშლილობაა. პრობლემები გულისხმობს მარტივი მათემატიკური კონცეფციების გაგების სიძნელეებს, ციფრებისა და მათემატიკური სიმბოლოების ცნობის უუნარობას, არითმეტიკული მოქმედებების შესრულების სირთულეებსა და მათემატიკური ცხრილების დასწავლის შეუძლებლობას. ეს პრობლემები არ არის გამოწვეული სწავლის საშუალების არქონით და თავს იჩენს მათემატიკის სწავლის დაწყებისთანავე. მიუხედავად იმისა, რომ მათემატიკური უნარების აშლილობა ნაკლებად იწვევს უნარშეზღუდულობას ყოველდღიურ ცხოვრებაში, ვიდრე [[კითხვის აშლილობა|კითხვის აშლილობა,]] იგი დაკავშირებულია ემოციურ დისტრესთან სკოლაში. | ||
| + | |||
| + | ==== ეპიდემიოლოგია ==== | ||
| + | სხვადასხვა კვლევის მიხედვით, გავრცელების სიხშირე მერყეობს 1.3_6%-ის ფარგლებში და ხშირად ვლინდება კითხვის სპეციფიკურ აშლილობებთან ერთად. | ||
| + | |||
| + | ==== ეტიოლოგია ==== | ||
| + | ეტიოლოგია ბოლომდე ცნობილი არაა, მაგრამ ნაჩვენებია კოგნიტური დეფიციტი, კერძოდ, მუშა მეხსიერების დაქვეითება. ზოგჯერ მოზრდილებში თხემის წილის დაზიანების დროს ვითარდება დისკალკულაცია, თუმცა მათემატიკური უნარების აშლილობის მქონე ბავშვებში ტვინის არანაირი დაზიანება არ დასტურდება. | ||
| + | |||
| + | დიაგნოზის დასმა ხდება [[ვექსლერი დავიდ|ვექსლერის]] ინტელექტის ტესტის ბავშვთა (Wechsler Intelligence Scale for Children WISC და მოზრდილთა (Wechsler Adult Intelligence Scale WAIS) ვერსიების არითმეტიკული ქვესკალის საფუძველზე და სხვა სპეციფიკური ტესტებით. მკურნალობა ითვალისწინებს დამატებით გაკვეთილებს, მაგრამ მათი ეფექტურობა და დაავადების პროგნოზი, ჯერჯერობით, შესწავლილი არაა. (''ოქსფორდის მოკლე სახელმძღვანელო ფსიქიატრიაში'') | ||
====სინონიმი==== | ====სინონიმი==== | ||
| − | * აკალკულია, განვითარებასთან დაკავშირებული | + | * აკალკულია, განვითარებასთან დაკავშირებული - developmental acalculia |
| − | * დისკალკულია | + | * დისკალკულია - dyscalculia |
| ხაზი 12: | ხაზი 21: | ||
==წყარო== | ==წყარო== | ||
[[ჯანდაცვის მსოფლიო ორგანიზაციის ფსიქიატრიის ლექსიკონები]] | [[ჯანდაცვის მსოფლიო ორგანიზაციის ფსიქიატრიის ლექსიკონები]] | ||
| − | [[ | + | [[ოქსფორდის მოკლე სახელმძღვანელო ფსიქიატრიაში]] |
| − | [[კატეგორია: | + | |
| − | [[კატეგორია: | + | [[კატეგორია:განვითარების აშლილობა]] |
| + | [[კატეგორია:ბავშვთა ფსიქიატრია]] | ||
მიმდინარე ცვლილება 17:01, 9 ოქტომბერი 2019 მდგომარეობით
არითმეტიკული უნარ-ჩვევების აშლილობა სპეციფიკური - (F81.2), (arithmetical skils disorder, specific), დარღვევა, უპირატესად გამოხატული ძირითად არითმეტიკულ უნარ-ჩევებში (შეკრება, გამოკლება, გამრავლება და გაყოფა), ვიდრე უფრო აბსტრაქტულ მათემატიკურ უნარებში, რომელიც ალგებრაში, ტრიგონომეტრიაში, გეომეტრიასა და კალკულაციაში გამოიყენება. (ჯმო-ს ფსიქიატრიის ლექსიკონები)
პირველად ეს ტერმინი გამოყენებულ იქნა DSM-IV-ში, ხოლო ICD-10-ში შესულია ფრჩხილებში მოცემული ტერმინი. არითმეტიკული ოპერაციების წარმოების სირთულეები შემდეგი, ყველაზე გავრცელებული განვითარების სპეციფიკური აშლილობაა. პრობლემები გულისხმობს მარტივი მათემატიკური კონცეფციების გაგების სიძნელეებს, ციფრებისა და მათემატიკური სიმბოლოების ცნობის უუნარობას, არითმეტიკული მოქმედებების შესრულების სირთულეებსა და მათემატიკური ცხრილების დასწავლის შეუძლებლობას. ეს პრობლემები არ არის გამოწვეული სწავლის საშუალების არქონით და თავს იჩენს მათემატიკის სწავლის დაწყებისთანავე. მიუხედავად იმისა, რომ მათემატიკური უნარების აშლილობა ნაკლებად იწვევს უნარშეზღუდულობას ყოველდღიურ ცხოვრებაში, ვიდრე კითხვის აშლილობა, იგი დაკავშირებულია ემოციურ დისტრესთან სკოლაში.
სარჩევი |
[რედაქტირება] ეპიდემიოლოგია
სხვადასხვა კვლევის მიხედვით, გავრცელების სიხშირე მერყეობს 1.3_6%-ის ფარგლებში და ხშირად ვლინდება კითხვის სპეციფიკურ აშლილობებთან ერთად.
[რედაქტირება] ეტიოლოგია
ეტიოლოგია ბოლომდე ცნობილი არაა, მაგრამ ნაჩვენებია კოგნიტური დეფიციტი, კერძოდ, მუშა მეხსიერების დაქვეითება. ზოგჯერ მოზრდილებში თხემის წილის დაზიანების დროს ვითარდება დისკალკულაცია, თუმცა მათემატიკური უნარების აშლილობის მქონე ბავშვებში ტვინის არანაირი დაზიანება არ დასტურდება.
დიაგნოზის დასმა ხდება ვექსლერის ინტელექტის ტესტის ბავშვთა (Wechsler Intelligence Scale for Children WISC და მოზრდილთა (Wechsler Adult Intelligence Scale WAIS) ვერსიების არითმეტიკული ქვესკალის საფუძველზე და სხვა სპეციფიკური ტესტებით. მკურნალობა ითვალისწინებს დამატებით გაკვეთილებს, მაგრამ მათი ეფექტურობა და დაავადების პროგნოზი, ჯერჯერობით, შესწავლილი არაა. (ოქსფორდის მოკლე სახელმძღვანელო ფსიქიატრიაში)
[რედაქტირება] სინონიმი
- აკალკულია, განვითარებასთან დაკავშირებული - developmental acalculia
- დისკალკულია - dyscalculia
[რედაქტირება] წყარო
ჯანდაცვის მსოფლიო ორგანიზაციის ფსიქიატრიის ლექსიკონები ოქსფორდის მოკლე სახელმძღვანელო ფსიქიატრიაში
