|
|
(3 მომხმარებლების 13 შუალედური ვერსიები არ არის ნაჩვენები.) |
ხაზი 1: |
ხაზი 1: |
− | '''ბაგრატ IV''' ''(1018 ან 1020 – 24.XI.1072)'' - საქართველოს მეფე 1027-72. ბაგრატ IV-ის უმთავრესი ამოცანა იყო საქართველოს საბოლოო | + | '''ბაგრატ IV''' |
− | გაერთიანება და მისი დაცვა უცხოელი დამპყრობლებისაგან (ბიზანტიელები, თურქსელჩუკები). მცირეწლოვანი ბაგრატის გამეფებისთანავე, 1028 წელს, საქართველოს ბიზანტიის იმპერატორ კონსტანტინე VIII-ის ჯარი შემოესია. ბიზანტიელებმა თრიალეთამდე და შავშეთამდე შემოაღწიეს, მაგრამ ფართოდ გაშლილი საერთო-სახალხო წინააღმდეგობის გამო იძულებული გახდნენ უკან დაეხიათ. 1032 წელს ბაგრატ IV-ს განუდგა მისი ნახევარძმა დემეტრე და ბიზანტიელებს გადასცა ანაკოფიის ციხე. 30-იან წლებში დაიწყო ბრძოლა თბილისის შემოერთებისათვის. 1037-39 წლებში ქალაქი გარემოცული
| + | |
− | იყო ქართველ მეფეთა (ბ. IV და გაგიკი, კახეთ-
| + | |
− | ჰერეთი) ჯარების მიერ. თბილისელი მუსლიმანები
| + | |
− | უკვე დანებებას აპირებდნენ, როდესაც
| + | |
− | ბ. IV თბილისის ამირას დაუზავდა და
| + | |
− | ქალაქის ალყა მოშალა. ეს ფაქტი თბილისის
| + | |
− | გარემოცვის მთავარი ინიციატორის, კლდეკარის
| + | |
− | ერისთავის ლიპარიტის (იხ. ლიპარიტ IV
| + | |
− | ბაღვაში) მეფეზე განაწყენების საბაბად იქცა.
| + | |
− | ამის შემდეგ დაწყებული ბრძოლა ბ. IV-სა და
| + | |
− | ლიპარიტს შორის თითქმის 20 წელი გრძელდებოდა.
| + | |
− | 1045 წელს სომხეთის დედაქალაქის
| + | |
− | ანისის თავკაცებმა, რომლებიც შეწუხებული
| + | |
− | იყვნენ ბიზანტიელთა აგრესიით, ქალაქი ბ.
| + | |
− | IV-ს გადასცეს. მომდევნო წელს მეფეს თბილისის
| + | |
− | მოსახლეობამაც მიმართა ქალაქის
| + | |
− | ჩაბარების თხოვნით, მაგრამ ლიპარიტ ერის-
| + | |
− | თავის აჯანყების გამო ბ. IV-მ დაკარგა ანისი
| + | |
− | და თბილისი (1046). ლიპარიტი მეფემ მხოლოდ
| + | |
− | 1058 წელს იგდო ხელთ და იძულებით
| + | |
− | ბერად შეაყენა. 1064 წელს დაიწყო თურქსელჩუკთა
| + | |
− | შემოსევები საქართველოში (იხ.
| + | |
− | ალფ-არსლანის ლაშქრობები საქართველოში).
| + | |
− | განსაკუთრებით გამანადგურებელი იყო სულ-
| + | |
− | თან ალფ-არსლანის მეორე ლაშქრობა 1067
| + | |
− | წლის ნოემბრიდან 1068 წლის იანვრამდე.
| + | |
− | მიუხედავად ამისა, ქართული ჯარის ბრძოლისუნარიანობა
| + | |
− | არ დაცემულა. სელჩუკთა
| + | |
− | მთავარი ძალების წინააღმდეგ თავდაცვითი
| + | |
− | ბრძოლების პარალელურად, ბ. IV-მ წარმატებული
| + | |
− | ლაშქრობები მოაწყო მისი ვასალების
| + | |
− | (განჯის ამირა და სხვა) წინააღმდეგ. იგი დიდ
| + | |
− | ყურადღებას აქცევდა კულტურისა და სწავლა-აღზრდის საქმეს, მისი მიწვევით 1060-65
| + | |
− | წლებში საქართველოში ჩამოვიდა გიორგი
| + | |
− | მთაწმინდელი, რომელმაც ნაყოფიერი მოღვაწეობა
| + | |
− | გაშალა. არსებობს მოსაზრება, რომ ბ.
| + | |
− | IV-ს ეკუთვნის კანონები, რომლებიც ბაგრატ
| + | |
− | კურაპალატის სამართლის სახელწოდებითაა
| + | |
− | ცნობილი. ბ. IV გარდაიცვალა ქართლში. ანდერძის
| + | |
− | თანახმად, დაასაფლავეს ჭყონდიდში.
| + | |
− | მისი ერთადერთი დაზიანებული ფრესკა შემორჩენილია
| + | |
− | ატენის სიონში.
| + | |
| | | |
− | ==წყარო==
| |
− | ქართული სამხედრო ენციკლოპედიური ლექსიკონი. აკადემიკოსის, გენერალ-მაიორ ელგუჯა მეძმარიაშვილის საერთო რედაქციით, - თბილისი 2017
| |
| | | |
| + | * [[ბაგრატ IV (საქართველოს მეფე)|ბაგრატ IV]] – საქართველოს მეფე |
| + | * ბაგრატ IV – იმერეთის მეფე |
| | | |
− | [[კატეგორია:საქართველოს მეფეები]] | + | |
| + | [[კატეგორია:მრავალმნიშვნელოვანი]] |