ათანასეს ლავრა
ათანასეს ლავრა - მამათა მონასტერი ათონის მთაზე (ქალკიდონის ნ.-კ., საბერძნეთი), დააარსა ათანასე ათონელმა. 963 წ. ათანასემ მონასტრის დაარსებისთვის სახსრები მიიღო ცნობილი მხედართმთავრის, ნიკიფორე ფოკასაგან და დაიწყო მშენებლობა საერთო საცხოვრებელი მონასტრისა, რომელსაც შემდეგ დიდი ლავრა ეწოდა. აკურთხეს ყოვლადწმინდა ღვთისმშობლის ხარების სახელზე. ათანასეს ლავრა ნიკიფორე II ფოკას იმპერატორად გახდომის შემდეგ (963-969), ფაქტობრივად, საიმპერატორო მონასტერი გახდა. ათანასეს ლავრა ერთ-ერთი უდიდესი იყო მთელ ათონის მთაზე.
ჯერ კიდევ ათანასეს სიცოცხლეშივე, X აუკუნის 60-იან წლებში,ათანასეს ლავრაში სხვადასხვა ქვეყნიდან ასეულობით მონაზონი ჩავიდა. მათ შორის იყვნენ საქართველოდან ჩასული იოანე ბერი, მისი ძე ექვთიმე (შემდეგში მთაწმიდლებად წოდებულნი) და თორნიკე ერისთავი, რომლებმაც 15 წელზე მეტი დაყვეს ათანასეს ლავრაში. მათ სხვა ქართველებთან ერთად ააშენეს ათონის ივერთა მონასტერი. ათანასე ათონელი დაახლოებით 1000 წელს გარდაიცვალა. ათანასეს ლავრა დღესაც ერთ-ერთი გამორჩეული მონასტერია ათონის მთაზე. ლავრის ეზოში არის ხარების ტაძარი, რომელსაც მისი დამაარსებლის, ათანასეს, სახელი უწოდეს. თავად ათანასე ათონელის ნეშტი განისვენებს 40 წამებულის მარცხენა ეკვდერში.
ვ. გოილაძე
ლიტერატურა
- კეკელიძე კ., ქართული ლიტერატურის ისტორია, ტ. 1, თბ., 1960;
- Успенский П., История Афона,т. 3, Киев,. 1877
- Dawklns R.M., Lemil-lenaire du mont Athos. 963-1963 Etudes et mélanges, t. 1-2, chevetonge, 1963-64.
