საწყისი | ძებნა | ბოლო განმარტება | მოგვწერეთ | შესვლა
| სიტყვა | განმარტება |
| გოგნი (თერჯოლის რ-ნი) | გოგნი //ბოჭორიძე გ. იმერეთის ისტორიული ძეგლები.-თბ.,1995.-გვ.199-200. ერთნავიანი ეკლესიის ხუროთმოძღვრული დახასიათება. 2.გოგნის ღვთისმშობლის მიძინების მონასტერი //საერთაშორისო კონფერენცია"არქივთმცოდნეობა, წყაროთმცოდნეობა-ტენდენციები და გამოწვევები"26-28 სექტემბერი, 2019.-თბ.,2020.-გვ.421-430. გოგნის მონასტრის (გოგნის უდაბნოს) ისტორია, სიძველენი, საეკლესიო წიგნები, მღვდელ-მონაზონნი. 3.გოგნის წმ. გიორგის ("კარუგდებელი") სალოცავი //საერთაშორისო კონფერენცია"არქივთმცოდნეობა, წყაროთმცოდნეობა-ტენდენციები და გამოწვევები"26-28 სექტემბერი, 2019.-თბ.,2020.-გვ.421. |
| ლეკნარის მონასტერი (ამბროლაურის რ-ნი) | 1.ბერაძე თ. რაჭა.-თბ.,1983.-გვ.119-122. ლეკნარის (მთის)წმინდა გიორგის სახელობის ერთნავიანი ეკლესიის ხუროთმოძღვრული და მხატვრული აღწერილობა .ძეგლთან დაკავშირებული ისტორიული მასალის მიმოხილვა.ასომთავრული და ნუსხახუცურით შესრულებული წარწერების მიმოხილვა, მათი სავარაუდო დათარიღება.მოხსენიებულნი არიან: გ. ბოჭორიძე, ფრანგი მოგზაური გამბა.ტექსტს ახლავს ეკლესიის აღმოსავლეთ ფასადის ფოტო. 2.დვალი მ. ლეკნარის წმ. გიორგის ეკლესია //საქართველოს მეცნიერებათა აკადემიის ასპირანტთა და ახალგაზრდა მეცნიერთა VII სამეცნიერო კონფერენცია 1956 წლის 21-31 მაისს მუშაობის გეგმა და მოხსენებათა თეზისები.-თბ.,1956.-გვ.61-62. ქვემო რაჭის ნაქერალას მთის მახლობლად მდებარე დარბაზული ტიპის ეკლესიის მხატვრულ-არქიტექტურული ანალიზი, ძეგლის დათარიღება. 3.ლეკნარი //ქართული ლაპიდარული წარწერების კორპუსი.II: დასავლეთ საქართველოს წარწერები.ნაკვ.I(IX-XIII ს.).-თბ.,1980.-გვ.48-49; გვ.94. მოკლე ცნობა ლეკნარის წმინდა გიორგის სახ. ეკლესიის ჩრდილოეთ ფასადზე ამოკვეთილი, X-XI საუკუნის წარწერის განხილვა. მოხსენიებულია მ.დვალი. მოცემულია საილუსტრაზიო მასალა (სურ.41). 4.დვალი მ. ლეკნარის წმინდა გიორგის ეკლესია //ძეგლის მეგობარი.-1968.-გვ.155-156. ძეგლის ხუროთმოძღვრული აღწერილობა და აგების თარიღი. 5.ლეკნარის მონასტერი //გობეჯიშვილი ვ. რაჭის მონასტრები.თბ.,2006.-გვ.38-40. IX-X საუკუნეებში აგებული ლეკნარის მონასტრის მოკლე ისტორია. ტექსტს ერთვის ნანგრევების სახით შემორჩენილი ტაძრის ფოტო. 6.რაჭის ხუროთმოძღვრება //დვალი ირ. ჩვენი რაჭა.-თბ.,2006.-გვ.50-66. მთის წმ. გიორგის სახ. ეკლესიის მოკლე მხატვრულ-ხუროთმოძღვრული ანალიზი. ტექსტს ერთვის ძეგლის ფოტო. 7.მთის წმინდა გიორგის მონასტერი //ჟღენტი ნ. მთის წმ.გიორგის მონასტერი (ისტორიულ-წყაროთმცოდნეობითი გამოკვლევა).-თბ.,2023.-გვ.5-631. 8.მთის წმ. გიორგის მონასტერი //საერთაშორისო კონფერენცია"არქივთმცოდნეობა, წყაროთმცოდნეობა-ტენდენციები და გამოწვევები"26-28 სექტემბერი, 2019.-თბ.,2020.-გვ.431-440. |
| მთის წმ. გიორგის სახ. ეკლესია | იხ. ლეკნარის ეკლესია (ამბროლაურის რ-ნი) |
| თბილისის წმ. ნიკოლოზის სახ. ეკლესიები | 1.ელიზბარაშვილი ი. თუმანიშვილი დ. გუმბათოვანი ტაძრის ნაშთი თბილისის დედაციხეში //ძეგლის მეგობარი.-1975.-N38.-გვ.10-13. წმ. ნიკოლოზის სახ. ეკლესიის ისტორია. 2.კიპაროიძე ტ. თბილისის დედაციხის ტაძრის გრაფიკული რეკონსტრუქციისათვის //ძეგლის მეგობარი.-1975.-N38.-გვ.14-21. თბილისის დედაციხის წმ. ნიკოლოზის სახ. ტაძრის რეკონსტრუქციის საკითხები. წარმოდგენილია ძეგლის გეგმა, ფასადთა ნახაზები და ფოტოები. 3.ლორთქიფანიძე გ. და სხვ. მესამე კამპანია თბილისის დედაციხეზე (1969 წლის შემოდგომა) //არქეოლოგიური კვლევა-ძიება საქართველოში 1969 წელს.-თბ.,1971.-გვ.99-100. მოკლე ცნობები XII-XIII საუკუნეების წმინდა ნიკოლოზის სახელობის ტაძრისა და XVII საუკუნის აბანოს შესახებ. 4.ჩუღურეთი //ბერიძე თ. ... და აღმოცენდა თბილისი.-თბ.,1977.-გვ.155-156. წმ. ნიკოლოზის სახ. სამნავიანი ეკლესიის ისტორია, აქ მოღვაწე პირები. მოხსენიებულნი არიან: ეკლესიის მოძღვარი სოლომონ შოშიაშვილი, ეკლესიის აღმშენებელი იოანე იმნაძე. 5.ჩუღურეთი //ბერიძე თ. ძველი თბილისის გარეუბნების ისტორია.-თბ.,1977.-გვ.165-169. ძეგლის შესახებ არსებული ისტორიული წყაროების მიმოხილვა. მოხსენიებლნი არიან: იოანე იმნაძე, ს. შოშიაშვილი, მხატვარი გიგო ზაზაშვილი, საქართველოს სამოქალაქო გუბერნატორი ნიკოლოზ ფალავანდიშვილი, პოდპორუჩიკი ნაკაშიძე, ჟიხარევი, ლ. მელიქსეთ-ბეგი, დ. კარიჭაშვილი, პლ. იოსელიანი. 6.წმ. ნიკოლოზის სახელობის ტაძარი //გუნია ირ. მცხეთა-თბილისის ეპარქიის ტაძრები:ენციკლოპედიური ცნობარი.-თბ.,2002.-გვ.104. მოკლე ცნობა ორთაჭალაში, გრიშაშვილის ქუჩასთან, 1846-1856 წლებში აგებული ჯვარგუმბათოვანი და სანზონაში სკოლის ეზოში აგებული დარბაზული ტიპის მშენებარე (2002 წლისათვის) წმ. ნიკოლოზის სახ.ტაძრების შესახებ. მოხსენიებულნი არიან: საქართველოს კათალიკოს-პატრიარქი ილია II, დეკანოზი ბესარიონ მენაბდე, ქტიტორი გულიაევი, თემქის წმ. გიორგის სახ. ეკლესიის წინამძღვარი მღვდელი ბესარიონ ბულაშვილი, შ.ლაშხი, გ. დუმბაძე, დ. თევზაძე, არქ. რ. ჯანაშია. ტექსტს ერთვის ძეგლის ფოტო. 7.წმ. ნიკოლოზის სახ. ეკლესია //გუნია ირ. მცხეთა-თბილისის ეპარქიის ტაძრები:ენციკლოპედიური ცნობარი.-თბ.,2002.-გვ.105. თბილისის დედაციხეზე XIII საუკუნეშია აგებული წმ. ნიკოლოზის სახ. ტაძრის მოკლე ისტორია (მშენებლობა, აღდგენა, რესტავრაცია). მოხსენიებულნი არიან: საქართველოს კათალიკოს-პატრიარქი ილია II, იღუმენი შიო (მუჯირი), რ.გვენცაძე, არქ . ტ.კიპაროიძე, ამბა ალავერდელი მიტროპოლიტი დავითი (მახარაძე). ტექსტს ერთვის ძეგლის ფოტო. 8.წმ. ნიკოლოზის სახელობის ეკლესია //გუნია ირ. მცხეთა-თბილისის ეპარქიის ტაძრები:ენციკლოპედიური ცნობარი.-ტბ.,2002.-გვ.106. ჩუღურეთში, ხეთაგუროვის ქუჩაზე მდებარე, XIX საუკუნის 40-იანი წლებით დათარიღებული, წმ. ნიკოლოზის სახ. გუმბათოვანი ბაზილიკის ტიპის ეკლესიის მოკლე ისტორია. მოხსენიებულნი არიან: ქტიტორი მღვდელი პეტრე იმნაძე, დეკანოზი იოანე იმნაძე, მისი ვაჟი - პეტრე იმნაძე (დაადგმევინა ტაძრის გუმბათი, მოახატვინა), დეკანოზიზ შოშიაშვილი (გაფართოვა ტაძარი), მხატვ. გ.ზაზაშვილი (1901-1902 წწ.), დეკანოზი გრიგოლ გოცირიძე. ტექსტს ერთვის ძეგლის ფოტო. 9.წმ. ნიკოლოზის სახელობის ეკლესია //გუნია ირ. მცხეთა-თბილისის ეპარქიის ტაძრები:ენციკლოპედიური ცნობარი.-თბ.,2002.-გვ.107. მოკლე ცნობა აეროპორტის დასახლებაში, 2000-2002 წწ. აგებული წმ. ნიკოლოზის სახ.ეკლესიის შესახებ. მოხსენიებულნი არიან: საქართველოს კათალიკოს-პატრიარქი ილია II, მღვდელი პავლე ჯანგავაძე, მამა დანიელ ლობჟანიძე, ცაგერისა და სვანეთის მთავარეპისკოპოსი ნიკოლოზი (ფაჩუაშვილი), ვ.ზოდელავა, გ.შერაძე. ტექსტს ერთვის ძეგლის ფოტო. 10.ჯვარშეიშვილი ი. ტარიელ კიპაროიძე: ახლა როცა ჩემი ჩანფიქრი აღსრულდა მინდა ტაძრის პირველ აღმშენებელს გავესაუბრო //"დილის გაზეთი.-1997(19 აპრ.).-გვ.4. დედაციხის წმ. ნიკოლოზის სახ. ეკლესიის კურთხევის თაობაზე. 11.ჩუღურეთის წმ. ნიკოლოზის ეკლესია //საერთაშორისო კონფერენცია"არქივთმცოდნეობა, წყაროთმცოდნეობა-ტენდენციები და გამოწვევები"26-28 სექტემბერი, 2019.-თბ.,2020.-გვ.193-196. თამარ მეფის გამოსახულება საკურთხეველთან მდებარე გუმბათქვეშა ბურჯზე. |
| წმ. ნიკოლოზის სახ. ეკლესია | იხ. თბილისის წმ. ნიკოლოზის სახ. ეკლესიები |
| თბილისის სამების სახ. ეკლესია | 1.წმ. სამების სხელობის ეკლესია //გუნია ირ. მცხეთა-თბილისის ეპარქიის ტაძრები:ენციკლოპედიური ცნობარი.-თბ.,2002.-გვ.117-118. მანჯგალაძის ქუჩაზე მდებარე, 1790 წელს აგებული , ჭავჭავაძის გამზირზე 1999-2000 წლებში აშენებული და ნუცუბიძის მეორე მიკრორაიონში მდებარე (2002 წლისათვის იყო მშენებარე)წმ. სამების სახ. ეკლესიების აგების მოკლე ისტორია. მოხსენიებულნი არიან: პ.აღნიაშვილი (XVIII-XIX სს.), მღვდელი შიო აღნიაშვილი (XIX ს.), დეკანოზი პეტრე არდაზიანი (XIX ს.), არქიმანდრიტი ლაზარე (სამადბეგიშვილი); არქ. ვ.ბახტაძე,ნ.ონიანი, ვ.ზოდელავა, ცხუმ-აფხაზეთის მიტროპოლიტი დანიელი, დეკანოზი ილია ნასიძე, მხატვარ-კერამიკოსი ნ. ბოტკოველი, არქიმანდრიტი სოკრატე (ჭულუხაძე), დ. ლიჩელი. ტექსტებს ერთვის ეკლესიათა ფოტოები. 2.ჯანაშვილი მ. საქართველოს დედაქალაქი ტფილისი.-ქუთაისი.-1899.-გვ.180. მოკლე ცნობა მანჯგალაძის ქუჩაზე აგებული სამების ეკლესიის შესახებ. 3.თბილისის სამების ეკლესია //საერთაშორისო კონფერენცია"არქივთმცოდნეობა, წყაროთმცოდნეობა-ტენდენციები და გამოწვევები"26-28 სექტემბერი, 2019.-თბ.,2020.-გვ.389-394. წმ. სამების ტაძარის მოხატულობაში ჩართული თამარ მეფის გამოსახულება. |
| სამების სახ. ეკლესია | იხ. თბილისის სამება |
| ჩიხას ეკლესიები (საჩხერის რ-ნი) | 1.ბოჭორიძე გ. იმერეთის ისტორიული ძეგლები.-თბ.,1995.-გვ.241-245. ჩიხას ღვთისმშობლის (წმ.ბარბარეს) სახელობისა და სამების ეკლესიათა სიძველეების აღწერილობა. 2.გომელაური ი. XII საუკუნის ხუროოთმოძღვრული ძეგლი სოფელ ჩიხაში //ძეგლის მეგობარი.-1966.-N8.-გვ.69-78. ღვთისმშობლის ეკლესიის მოკლე არქიტექტურული აღწერილობა, წარწერების პალეოგრაფიული ანალიზი და შესრულების თარიღის განსაზღვრა, მხატვრული ფორმების პარალელები საორბისის ეკლესიის აღმ. სარკმლის მორთულობასთან. ტექსტს ერთვის ძეგლის აღმ. ხედისა და დეტალების ფოტოები. 3.ჩიხა //ქართული საბჭოთა ენციკლოპედია.ტ.XI.-თბ.,1987.-გვ.144. მოკლე ცნობა XII საუკუნის ხუროთმოძღვრული კომპლექსის ფეოდალის ციხისა და ეკლესიის შესახებ. ტექსტს ახლავს ძეგლის ფოტო. ჩიხა //ქართული ლაპიდარული წარწერების კორპუსი.II.: დასავლეთ საქართველოს წარწერები. ნაკვ.I (IX-XIII სს.).-თბ.,1980.-გვ.150-151. ეკლესიის დასავლეთი შესასვლელის ტიმპანის წარწერების აღწერილობა. 4.1894 წ. უწყება ს. ჩიხას წმ. სამების ეკლესიისა //მუშკუდიანი ქ. იმერეთის ეპარქიის სამრევლო ეკლესიები.-თბ.-2009.-გვ.53-54. მოკლე ცნობა ჩიხას ერთტრაპეზიანი ეკლესიის შესახებ. 5.ჩიხას ციხე და ეკლესია //შუბითიძე ვ. ქართული ციხესიმაგრეები და ეკლესია-მონასტრები.-თბ.,2012.-გვ.177. ტექსტი ქართ. და ინგლ. ენებზე. 6.ჩიხის ყოვლადწმინდა სამების სახლობის (ახალი) ტაძარი //საერთაშორისო კონფერენცია"არქივთმცოდნეობა, წყაროთმცოდნეობა-ტენდენციები და გამოწვევები"26-28 სექტემბერი, 2019.-თბ.,2020.-გვ.396-303. ისტორია, არქიტექტურა, მოხატულობა. 7.ჩიხის ღვთისმშობლის სახ. ტაძარი //საერთაშორისო კონფერენცია"არქივთმცოდნეობა, წყაროთმცოდნეობა-ტენდენციები და გამოწვევები"26-28 სექტემბერი, 2019.-თბ.,2020.-გვ.404. |
| ჩრდილოეთ კავკასიის ქართული ძეგლები | 1. დოლიძე ვ. "ხოზიტა-მაირამი"-საქართველოსა და ჩრდილო კავკასიის ხალხთა კულტურული ურთიერთობის საბუთი //საქართველოს სსრ მეცნიერებათა აკადემიის მოამბე.-1954.-ტ.XV.-N2.-გვ.119-126. ჩრდილო ოსეთის ტერიტორიაზე მდებარე ძველი ქართული საკულტო ხუროთმოძღვრული ძეგლის დეკორატიული გაფორმებისა და არქიტექტორული ფორმების ანალიზი. 2.ვინოგრადოვი ვ. XVII საიკინის საქართველო-ინგუშეთის ურთიერთობის ძეგლი //ძეგლის მეგობარი.-1982.-N60.-გვ.50-54. ინგუშეთის სოფელ ქართის ახლოს აღმართული, დელიტეს სახელით ცნობილი, უძველესი ნაგებობის არქიტექტორული და დეკორაციული თავისებურაბანი. 3.ვოლსკაია ა. ჩრდილო ოსეთის ქართული ეკლესიის ხოზიტა-მაირამის ფრესკული მოხატულობის ფრაგმენტები //საქართველოს მეცნიერებათა აკადემიის მოამბე.-1954.-ტ.XV.-N6.-გვ.473-478. მოცემულია ჩრდილო ოსეთის ქართული ეკლესიის ფრესკული მოხატულობის შემორჩენილი ფრაგმენტების მოკლე აღწერილობა. განხილულია არდონის ხეობაში ნუზალეს პატარა ეკლესიის ქართული მოხატულობა და XIII საუკუნის ასომთავრული წარწერა. 4.ლოჟკინი მ. შუასაუკუნეების ქართული არქიტექტურის ძეგლები კრასნოდარის მხარეში //ძეგლის მეგობარი.-1981.-N57.-გვ.30-35. კრასნოდარის მხარეში 60-იან წლებში გათხრილ ქართულ ეკლესიათა ნანგრევების ხუროთმოძღვრული ანალიზი. ჩრდილო კავკასიაში ერთადერთი სამნავიანი ბაზილიკის (XII-XIII სს.) აღწერილობა. 5.მიბჩუანი თ. ქართული ძეგლები ჩრდილო კავკასიაში //ძეგლის მეგობარი.-1974.-კრ.36.-გვ.63-67. ყარაჩაი-ბალყარეთის ტერიტორიაზე მდებარე რამდენიმე ხუროთმოძღვრული ძეგლის ქართული წარმოშობის შესახებ. ქრისტიანული ძეგლებიდან აღნიშნულია ორი მონასტერი: სენტი და შუანა (X-XI სს.). 6.ქალდანი ა., ხუციშვილი ლ., ხუციშვილი გ. ალბი-ერდი ქრისტიანული ეკლესია ინგუშეთში //საბჭოთა ხელოვნება.-1983.-N7.-გვ.107-112. ვეინახ და ქართველ ხალხთა ისტორიულ ურთიერთობაზე. ვს.მილერისა და ბ.დალგატის ცნობები ცენტრალურ ინგუშეთში შემონახული ქრისტიანული ეკლესიის ალბი-ერდის ნანგრევების შესახებ, მათი ხუროთმოძღვრული დახასიათება. 7.ღამბაშიძე გ. ტყობა-ერდი ქართული კულტურის ძეგლი ინგუშეთში //ლიტერატურული საქართველო.-1971(4 ივნისი). მთიანი ინგუშეთის ტერიტორიაზე არსებული ქრისტიანული ეკლესიის აგების თარიღის დადგენა. 8.ღამბაშიძე გ. ქართული კულტურის ძეგლები დვალეთში //საბჭოთა ხელოვნება.-1976.-N3.-გვ.72-78. დვალეთში ქართული კულტურის ძეგლების კვლევის შედეგები. 9.ხუციშვილი ლ. გალ-ერდი- ქრისტიანობის დროინდელი ძეგლი ინგუშეთში //ძეგლის მეგობარი.-1983.-N64.-გვ.63-66. მთიან ინგუშეთში მდებარე ნაკლებადცნობილი ძეგლის გალ-ერდის ფორმის, გეგმის, კონსტრუქციებისა და სამშენებლო ტექნიკის შესახებ. 10.კათოლიკეთა ეკლესია //ჭიჭინაძე ზ. სამცხე-საათაბაგო.-ტფ.,1905.-გვ.119-121. მოცემულია ცნობები ქ.მოზდოკში ღვთისმშობლის მიძინების სახელობის ეკლესიის შესახებ. 11.ღამბაშიძე გ. საუკუნეთა ძახილი //გაზ. "კომუნისტი".-1977(9 ივნ.).-გვ.4 //გაზ. "სამშობლო".-1977(სექტ.).-N18.-გვ.8. არქეოლოგიური ექსპედიციის მიერ აღმოჩენილი ქართული კულტურის ძეგლები დაღესტანში. 12.გობეჩია მ. ქართული სალოცავი ათასი წლისაა //გაზ. "ახალგაზრდა ივერიელი".-1997.-N3.-გვ.7. ინგუშეთის ტერიტორიაზე X საუკუნეში აგებული ქართული ეკლესიის თაობაზე. 13.ხიმშიაშვილი ლ. ანთაძე მ. ტყობა-ერდის სარესტავრაციო სამუშაოების შედეგები //ძეგლის მეგობარი.კრ.26.-1971.-გვ.65-75. მთიან ინგუშეთში, სოფ. ხაირახის მახლობლად, ნანრევების სახით შემორჩენილი ქართული ძეგლის შესახებ არსებული ისტორიული და სამეცნიერო წყაროები; მოკლე აღწერილიობა; 1968 წერლს ჩატარებული სარესტავრაციო სამუშაოების შედეგები. ტექსტს ერთვის ფოტოები, გეგმა, დეტალების ჩანახატები. მოხსენიებულნი არიან: შტედერი, ვ. მილერი, სემიონოვი, გ. ჩუბინაშვილი, დ. ბაქრაძე, რ. რამიშვილი, გ. ღამბაშიძე. 14.ასლანიშვილი ა. "ვინ დააბრმავა ჩვენი ღმერთები?" //საქართველოს რესპუბლიკა.-2001(22 სექტ.).-გვ.1,3. ტყობა-ერდის დაზიანება რუსეთის სამხედრო ძალთა მანევრების დროს. ტაძრის ისტორია და დღევანდელობა. 15.ჯორბენაძე ბ. მივხედოთ მთიანი ინგუშეთის ქართულ ეკლესიებს //ლიტერატურურლი საქართველო.-1989(10 ნოემბ.).-გვ.10. ტყობა-ერდისა და ალბი-ერდის ეკლესიების მდგომარეობა. 16.ალბი-ერდი //საქართველო:ენციკლოპედია.-თბ.-1997.-გვ.93-94. ქართული წარმოშობის ქარისტიანული ეკლესიის აღწერილობა. 17.ქალდანი ა., ხუციშვილი გ. ალბი-ერდის ქრისტიანული ეკლესია ინგუშეთში //საბჭოთა ხელოვნება.-1983.-N7.-გვ.107-112. ვეინახ და ქართველ ხალხთა IX-XIII საუკუნეების პოლიტიკური და კულტურული ურთიერთობის ისტორია; ეკლესიის ნანგრევების აღწერილობა. ტექსტს ერთვის საილუსტრაციო მასალა. 18.ქალდანი ა. ქართული წარმომავლობის ქრისტიანული ძეგლები ინგუშეთში //ძეგლის მეგობარი.-1988.-კრ.79.-გვ.35-43. ტყობა-ერდისა და ალბი-ერდის შესახებ არსებული სამეცნიერო ლიტერატურის მიმოხილვა. ტექსტს ერთვის ძეგლების გენგეგმები და ფოტოები. 19.Гамбашидзе Г. К вопросу о культурно-исторических связях с народами Северного Кавказа.-Тб.-1977.-21 с. (Алби-Ерди) 20.Калдани А. Христианские памятники грузинского происхождения в горной Ингушетии //ძეგლის მეგობარი.-1988.-N1(79).-с.75. 21.ღამბაშიძე გ. შუასაუკუნეების საქართველოსა დაჩრდილოეთ კავკასიის ხალხთა კულტურულ-ისტორიულ ურთიერთობათა საკითხისათვის //ფეოდალური საქართველოს არქეოლოგიური ძეგლები.V.-თბ.,1987.-გვ.5-15. რეზ. რუს. ენაზე. ჩრდილოეთ კავკასიის ტერიტორიაზე - დვალეთში, ინგუშეთსა და ავარეთში არსებული შუასაუკუნეების არქიტექტურული ძეგლების ხუროთმოძღვრულ-მხატვრული დახასიათება (ნანგრევების სახით შემორჩენილი ”ხოზიტა მად მარიამი”, სოფ. თლისთან ნაგები, ამჟამად დანგრეული დარბაზული ტიპის ეკლესია, სოფ. ნარის წმ. გიორგის სახ. სამლოცველოს ნანგრევები, სოფ.ფალლაგ-ქომსა და რეგახთან აგებული დარბაზული ტიპის ეკლესიის ნანგრევები-”ღვთაების სამლოცველო”, ნანგრევების სახით შემორჩენილი ”ძლესი ძუარის” -ძლევის ჯვარი, ნუზალის სამლოცველო, ტყობაი-იერდას ტაძარი, ალბი-იერდას ეკლესია, სოფ. დათუნასთან აგებული დარბაზული ტიპია ეკლესია, სოფ. თარგემთან ნაგები მომცრო ეკლესია); ინფორმაცია შემორჩენილ ქართულ წარწერათა შესახებ. მოხსენიებულნი არიან:ლ. რჩეულიშვილი, მ. ლორთქიფანიძე. 22.ლტოლვილთა ლაშქარი //დათუკიშვილი მ. (შორეთელი) კრებული.-თბ., 1992.-გვ.153-159. მახაჩყალის სახელმწიფო მუზეუმში დაცული დოკუმენტები ქართველი არქიმანდრიტის დანიელის მიერ 1730 წელს ყიზლარში აშენებული ჯვრის ამაღლების მონასტერის შესახებ. 23.ჯახორი //შუბითიძე ვ. ქართული ციხესიმაგრეები და ეკლესია-მონასტრები.-თბ.,2012.-გვ.98. ტექსტი ქართ. და ინგლ. ენებზე. შუა საუკუნეების ქართული ხუროთმოძღვრების ძეგლი ქ. ვლადიკავკაზთან. აღნიშნულია ეკლესიის კედლებზე შემორჩენილი მოხატულობა. 24.ალბი-იერდი //გრძელიშვილი ნ. რელიგიური ტურიზმი.-თბ.,2018.-გვ.229. 25.დათუნას ეკლესია //გრძელიშვილი ნ. რელიგიური ტურიზმი.-თბ.,2018.-გვ.229-230. 26.სენტის ტაძარი //გრძელიშვილი ნ. რელიგიური ტურიზმი.-თბ.,2018.-გვ.230-231. 27.შოანას წმ. გიორგის ეკლესია //გრძელიშვილი ნ. რელიგიური ტურიზმი.-თბ.,2018.-გვ.231. 28.ტყობა ერდი //ნონეშვილი ა. ქართული კულტურა უცხოეთში 100 მოღვაწე და ძეგლი.-თბ., 2017.-გვ.114. ტექსტს ახლავს ფერადი ფოტო. 29.ალბი ერდი //ნონეშვილი ა. ქართული კულტურა უცხოეთში 100 მოღვაწე და ძეგლი.-თბ., 2017.-გვ.115. ტექსტს ახლავს ფერადი ფოტო. 30.დათუნას ეკლესია //ნონეშვილი ა. ქართული კულტურა უცხოეთში 100 მოღვაწე და ძეგლი.-თბ., 2017.-გვ.116. ტექსტს ახლავს ფერადი ფოტო. 31.შუანის და სენტის ტაძრები //ნონეშვილი ა. ქართული კულტურა უცხოეთში 100 მოღვაწე და ძეგლი.-თბ., 2017.-გვ.117. ტექსტს ახლავს ფერადი ფოტო. 32.ნუზალის სამლოცველო //ნონეშვილი ა. ქართული კულტურა უცხოეთში 100 მოღვაწე და ძეგლი.-თბ., 2017.-გვ.118. ტექსტს ახლავს ფერადი ფოტო. 32.ალბი-ერდი //საერთაშორისო კონფერენცია"არქივთმცოდნეობა, წყაროთმცოდნეობა-ტენდენციები და გამოწვევები"26-28 სექტემბერი, 2019.-თბ.,2020.-გვ.404-410. დარბაზული ტიპის ქრისტიანული ეკლესია ინგუშეთში. შემორჩენილია კედლის მხატვრობის მკრთალი კვალი. 33.გალ-ერდი //საერთაშორისო კონფერენცია"არქივთმცოდნეობა, წყაროთმცოდნეობა-ტენდენციები და გამოწვევები"26-28 სექტემბერი, 2019.-თბ.,2020.-გვ.406. ქრისტიანობისდროინდელი ძველი ძეგლი ინგუშეთში. 34.მაღ-ერდი //საერთაშორისო კონფერენცია"არქივთმცოდნეობა, წყაროთმცოდნეობა-ტენდენციები და გამოწვევები"26-28 სექტემბერი, 2019.-თბ.,2020.-გვ.406. სალოცავი ინგუშეთში კედელზე შემორჩენილი გოლგოთის ჯვრის გამოსახულებით. 35.ტყობა-ერდი //საერთაშორისო კონფერენცია"არქივთმცოდნეობა, წყაროთმცოდნეობა-ტენდენციები და გამოწვევები"26-28 სექტემბერი, 2019.-თბ.,2020.-გვ.407-410. ინგუშეთის ქრისტიანული ძეგლის ისტორიულ- ხუროთმოძღვრული ანალზი. სამეკლესიანი ბაზილიკის აგება თამარ მეფის სახელს უკავშირდება,ეკლესიაში შემორჩენილია ქართული წარწერები. 36.დელიტე //საერთაშორისო კონფერენცია"არქივთმცოდნეობა, წყაროთმცოდნეობა-ტენდენციები და გამოწვევები"26-28 სექტემბერი, 2019.-თბ.,2020.-გვ.407. ინგუშეთის ქრისტიანული არქიტექტურა. 37.ბარკინი //საერთაშორისო კონფერენცია"არქივთმცოდნეობა, წყაროთმცოდნეობა-ტენდენციები და გამოწვევები"26-28 სექტემბერი, 2019.-თბ.,2020.-გვ.410. ინგუშეთის ქრისტიანული ძეგლები. 38.მიატ ლამის სალოცავი //საერთაშორისო კონფერენცია"არქივთმცოდნეობა, წყაროთმცოდნეობა-ტენდენციები და გამოწვევები"26-28 სექტემბერი, 2019.-თბ.,2020.-გვ.410. ინგუშეთის ქრისტიანული ძეგლები. |
| სოხასტერი (ტყიბულის რ-ნი) | 1.სოხასტრის მაცხოვრის ფერისცვალების მონასტერი //საერთაშორისო კონფერენცია "არქივთმცოდნეობა, წყაროთმცოდნეობა-ტენდენციები და გამოწვევები" 20-22 სექტემბერი,2018 წელი.-თბ.,2019.-გვ.175-184. სოფ. გელათის დედათა მონასტრის არსებობის ხანმოკლე ისტორია (1821-1866 წწ.) |