პაპის რევოლუცია

(დაახლოებით 1050 წლიდან 1200 წლამდე). ჰაროლდ ი. ბერმანისეული ტერმინი. მოიყვანა რა შესაბამისობაში სამართლის სხვადასხვა სფეროს ურთიერთსაწინააღმდეგო დებულებები, პაპის რევოლიუციამ იურიდიული წესების ყოველმხრივი სისტემატიზაცია მოახდინა. 1140 წლის ,,გრაციანის დეკრეტებში“ (Decretum Gratiani) ეს უფლება პირველად შეეხო კანონიკურ სამართალს, შემდეგ კი გამოყენებული იქნა იურიდიული მეცნიერების სხვა სფეროებში. შუა საუკუნეებში რომაული სამართლებრივი იდეის გათავისება კანონის ნორმებთან შინაგანი შეთანხმების შესაბამისად ხდებოდა. აფუძნებდნენ რა ახლადსისტემატიზირებულ კანონს ბუნებითი სამართლის პრინციპებზე, შუა საუკუნეების ავტორები იმავდროულად მიუთითებდნენ ხელისუფლებაზე, როგორც მისი შინაგანი მემკვიდრეობითობის გარანტზე.