პირუა (პირუას)

1. სახელი პირანს ზმნისა

   კვირტის სხმა, გაფურჩქნა, აყვავილება.

   მუჟანს დიჭყა პირუას?: ქხს, 1, გვ. 95 — როდის დაიწყებ ყვავილობას (გაფურჩქნას)? მასუმა წამალი ოკო პირუაში უკული: ყაზაყ., 16.03.1930, გვ. 2 — მესამე წამალი უნდა აყვავილების შემდეგ. ზოთონჯიში ვარდიცალო ვართ პირანც დო ვართ ფალუნს: ქხს, 1, გვ.109 — ზამთრის ვარდის მსგავსად არც კვირტს ისხამს და არც ყვავის. სონ ბაღის რე, პირანცჷნი თი ჩქიმი მაჭუალი ვარდი!: მასალ., გვ.25 — რომელ ბაღშია, რომ ყვავის ის ჩემი მწველი ვარდი! პირანს (გოპირუუ კვირტი გამოისხა, გუუპირუუ კვირტი გამოუსხამს, გონოპირუე(ნ) კვირტს გამოისხამდა თურმე) გრდუვ. საშ.-მოქმ. ყვავილობს, კვირტს ისხამს. {გო}მაპირალი მიმღ. მოქმ. კვირტის გამომსხმელი. გააპირალი მიმღ. ვნებ. მყ. კვირტგამოსასხმელი. გოპირელი მიმღ. ვნებ. წარს. კვირტგამოსხმული, გაფურჩქნული. გონაპირა მიმღ. ვნებ. წარს. კვირტგამონასხამი. გონაპირუერი მიმღ. ვნებ. წარს. კვირტის გამოსხმის საფასური. უგუპირუ მიმღ. უარყ. კვირტგამოუსხმელი.
    

   მუჟანს დიჭყა პირუას?

   როდის დაიწყებ ყვავილობას (გაფურჩქნას)? : ქხს, 1, გვ. 95

   მასუმა წამალი ოკო პირუაში უკული:

   მესამე წამალი უნდა აყვავილების შემდეგ. ყაზაყ., 16.03.1930, გვ. 2

   ზოთონჯიში ვარდიცალო ვართ პირანც დო ვართ ფალუნსზამთრის

   ვარდის მსგავსად არც კვირტს ისხამს და არც ყვავის. : ქხს, 1, გვ.109

   სონ ბაღის რე, პირანცჷნი თი ჩქიმი მაჭუალი ვარდი!

   რომელ ბაღშია, რომ ყვავის ის ჩემი მწველი ვარდი!: მასალ., გვ.25

   პირანს (გოპირუუ

   კვირტი გამოისხა

   გუუპირუუ

   კვირტი გამოუსხამს

   გონოპირუე(ნ)

   კვირტს გამოისხამდა თურმე) გრდუვ. საშ.-მოქმ. ყვავილობს, კვირტს ისხამს.

   {გო}მაპირალი

   მიმღ. მოქმ. კვირტის გამომსხმელი.

   გააპირალი

   მიმღ. ვნებ. მყ. კვირტგამოსასხმელი.

   გოპირელი

   მიმღ. ვნებ. წარს. კვირტგამოსხმული, გაფურჩქნული.

   გონაპირა

   მიმღ. ვნებ. წარს. კვირტგამონასხამი.

   გონაპირუერი

   მიმღ. ვნებ. წარს. კვირტის გამოსხმის საფასური.

   უგუპირუ

   მიმღ. უარყ. კვირტგამოუსხმელი.

2. სახელი პირუნს ზმნისა

   პირვა, პირის აწყობა, მოპირვა (ცულის, თოხის, ნამგლის...)

   .
    

   სადილობაშა ბერგი პირი, ნასადილს ჸვანა ხაჩქია:

   სადილობამდე თოხი პირე (პირი გაულესე), ნასადილევს ყანა

   თოხნეო. თ. სახოკ., გვ. 257

   არგუნც პირჷნც

   ცულს პირავს.

   დოვპირათ ბერგეფი

   მოვპიროთ თოხები.

   არგუნი ჭკადუშა მიდეღუ ოპირუშა (//მააპირუშა)

   ცული მჭედელთან წაიღო მოსაპირავად.

   პირუნს (მოპირუ

   მოპირა

   მუუპირუ

   მოუპირავს

   მონოპირუე(ნ)

   მოპირავდა თურმე) გრდმ. პირავს, პირს უწყობს.

   უპირუნს (მუუპირუ

   მოუპირა

   მუუპირუ

   მოუპირავს) გრდმ. სასხვ. ქც. პირუნს ზმნისა - უპირავს.

   იპირუუ(ნ) (მიიპირუ

   მოიპირა

   მოპირე{ლე}(ნ)

   მოპირულა) გრდუვ. ვნებ. პირუნს ზმნისა - იპირება.

   აპირუუ(ნ) (მა{ა}პირუ

   მოეპირა

   მოპირუუ

   მოჰპირვია) გრდუვ. ვნებ. უპირუნს ზმნისა - ეპირება; პირი ეწყობა (თოხს, ცულს...).

   აპირე(ნ) (მააპირუ

   შეძლო მოეპირა

   მონოპირუე(ნ)

   შესძლებია მოპირვა) გრდუვ. შესაძლ. ვნებ. უპირუნს ზმნისა - შეუძლია მოპიროს.

   ოპირაფუანს (ოპირაფუუ

   მოაპირვინა

   უპირაფუაფუ

   მოუპირვინებია

   ნოპირაფუ{აფუ}ე(ნ)

   აპირვინებდა თურმე) კაუზ. პირუნს ზმნისა - აპირვინებს.

   მაპირალი

   მიმღ. მოქმ. ვინც პირს უწყობს (ცულს, თოხს...).

   ოპირალი

   მიმღ. ვნებ. მყ. რასაც პირი უნდა აუწყონ (ცულს...), მოსაპირავი.

   მოპირილი

   მიმღ. ვნებ. წარს. მოპირული; პირაწყობილი (თოხი, ცული...).

   {მო}ნაპირა

   მიმღ. ვნებ. წარს. პირანაწყობი (თოხი,

   ცული...).

   {მო}ნაპირუერი

   მიმღ. ვნებ. წარს. პირის აწყობის საფასური.

   უპირუ, უმუპირუ

   მიმღ. უარყ. პირაუწყობელი.

   Source: მეგრულ-ქართული ლექსიკონი = Megrelian-Georgian dictionary : [3 ტომად] / ოთარ ქაჯაია ; [სარედ. საბჭო: თ. გამყრელიძე (მთ. რედ.) [და სხვ.]]. - თბილისი : ნეკერი, 2001. - 29 სმ..