მისწრაფება, სურვილი, წადილი
- ხოლო თუ რადმე არ თანდაჰყვეს [სული გულისთქუმათა გინათუ გულისწყრომათა], წარჰმართებს და სძლევს ძნელადზავებულობასა, ვითარმედ უფროჲს ხოლო შეცვალებად, ვიდრეღარა იგი მისგან სხუჱბრ ცვალებად და მიყუანებად წადილთა სულითთა კეთილჩუჱულებათად, ქცევისა მჴმარებელი კეთილისა და მომმარჯჳსა (ნემეს., პეტრ., 40; 157.16-20); – ἔφεσις ἡ – არამედ უნებლიით ვნება და უნებლიითიცა საქმე სათნოებათათჳს, და რამეთუ ესენიცა ვნებითვე იქმნებიან; არამედ არასადა მებრ გული[ს]სიტყჳთი და ნებისაგან გაგონებითა და თჳსითა ნებითა და წადილითა შემდომად ცნობისა თჳთეულთაჲსა უნებლიითად თქუას (ნემეს., პეტრ., 32; 133.27-29); – ὄρεξις ἡ – განიწვალების წადილი სამად: გულისთქუმად, გულისწყრომად და განზრახვად (ნემეს., პეტრ., 134.21-22); – στοργή ἡ ჰენდ. წადილი და მოწლეობაჲ – ღმრთისა თჳსი წადილი და მოწლეობაჲ ცხორებასა მოგუატყუებს ჩუენ (ἡμῖν προξενεῖ) (თტე., ამოს., გელ., 5.6, S 417, 108v); – ὄρεξις ἡ – ნეოპლატ. სწრაფვა თავისი წარმომჩენი მიზეზისადმი, წარმომჩენისადმი უკუქცევის წადილი – წადილნიცა უკუმქცეველთანი განიყვნენ: რამეთუ ანუ მყოფობით ოდენ ჰქონდის სიმარჯუეობაჲ თანზიარებად მიზეზთა – ხოლო რომელთამე მებრ ცხოვლობისაებრ, რამეთუ არს მიდრეკა უმჯობესთა მიმართ (პრ., კავშ., პეტრ., 39; 29.29-30–30.1-2);
- წადილი არსებითი – κατ ’† οὐσίαν ὄρεξις ἡ – თუ ბუნებით უკუნქცეულა, ვინაჲ არსებითი წადილი მისდა მიმართვე მოუგიეს, რომლისადცა უკუნქცეულა (პრ., კავშ., პეტრ., 34; 27.7-8)
Source: ძველქართულ-ძველბერძნული ფილოსოფიურ-თეოლოგიური ტერმინოლოგიის დოკუმენტირებული ლექსიკონი = Old georgian-greek documented dictionary of philosophical-theological terminology: (მასალები) / [ქართველოლ., ჰუმანიტ. და სოც. მეცნ. ფონდი რუსთაველის ფონდი; პროექტის ავტ. და სამეცნ. ხელმძღვ. დამანა მელიქიშვილი; პ/მგ რედ. ანა ხარანაული, ბერძნ. ტექსტის რედ.: ლევან გიგინეიშვილი, ვიქტორია ჯუღელი]. - I-ლი გამოც.. - თბ.: ბაკურ სულაკაურის გამ-ბა, 2010. - 29სმ.
to main page 
top of page