ჭეშმარიტება
- ხედვითი ვიდრემე აქუს მიწდომისათჳს ტყუილისა და ჭეშმარიტისა (ამონ., ტარიჭ., 103,27); – ἀληθής – ჭეშმარიტი, მართალი, სწორი – რამეთუ ბუნებით სრულისა და ჭეშმარიტისა კაცისა შორის ღმერთი ჭეშმარიტი დაემკჳდრა (ლეონ., ეპ. 3, არს., S 1463, 218r) // რამეთუ რომელი-იგი ღმერთი არს ჭეშმარიტი, იგივე კაციცა არს ჭეშმარიტი (ლეონ., ეპ. 4, არს., S 1463, 218r); ვინაჲთგან უარისყოფაჲ ჭეშმარიტთა ჴორცთაჲ უარისყოფაჲ არს ვნებისა ჴორცთაჲსაჲ (ლეონ., ეპ. 5, არს., S 1463, 219r);
- ჭეშმარიტი (წანამძღვარი) – შემოკრებაჲ შეინივთების ორთა ჭეშმარიტთა წინადადებათაგან (πρότασις) და შესრულებათა (დამასკ., დიალ., 51,1, ეფრ.); – ἀληθινός – სახელმტყუართა ღმერთთა ჭეშმარიტისასა წინადამაწესებელი (თტე., მსჯ. 12, გელ., A 1108, 180r); ვინაჲთგან უფალსა ჩუენსა, ჭეშმარიტსა და სახიერსა მწყემსსა (ლეონ., ეპ. 6, არს., S 1463, 219r); – ჭეშმარიტი (მეცნიერება) – ἀληθογνωσία ἡ – ყოვლითურთ სიტყჳთ და საქმით წამებენ ერთ-სახეობითობასა ქრისტეანეთა ჭეშმარიტისა მეცნიერებისასა, ვითარმედ იგი არს ყოველთასა უმარტივესი და უსაღმრთოესი (არეოპ., საღმრ., ეფრ., 7.4); – τὰ ὄντα – ვინაჲცა თჳთსიბოროტე არცა არს არს, არცა კეთილ არს, არცა შობის მოქმედ, არცა ჭეშმარიტთა და კეთილთა რათმე მოქმედ (არეოპ., საღმრ., ეფრ., 4.20); – ἡ τῶν ὄντων γνῶσις – რამეთუ დაეფარვის მქონებელთა ნამდჳლვე ნათლისა და ჭეშმარიტისა მეცნიერებისათა ღმრთისა მიმართი უმეცრებაჲ და ზედა-მდებარე მისსა ბნელი (არეოპ., ეპ., ეფრ., 1); – ἡ τῶν ὄντων ἀλήθεια – და იძია ჭეშმარიტი იგი ჭეშმარიტებაჲ (ნოს., ნეოკეს. ცხ., ეფრ., S 384, 340r); – τῶν ὄντων ὄντα – და ცნობაჲ არსთაჲ, რომელი-იგი ჭეშმარიტ არს (არეოპ., საეკლ., ეფრ., 1.3); – τὸ ὄντως ὄν – ნებსით განუკუთნა ისრაელმან თავი თჳსი მსახურ ყოფად ღმრთისა ჭეშმარიტისა (არეოპ., ზეც., ეფრ., 9.4); ნამდვილ ჭეშმარიტი – ნათესავთა მათ, რომელთა ზედა ნამდჳლვე ჭეშმარიტისა ღმრთისა მსახურნი მთავრად დაიდგინნეს (არეოპ., ზეც., ეფრ., 9.4); ნამდჳლვე ჭეშმარიტისა სიბრძნისა და კეთილისა და სახიერებისაგან მიმღებელ ყოფაჲ (არეოპ., საეკლ., ეფრ., 1.2); არამედ ნამდჳლვე ჭეშმარიტისა კეთილისა მიმართ სურის (არეოპ., საეკლ., ეფრ., 4.III.1); – ὄντως καλός – და უმეცრებაჲ ნამდჳლვე ჭეშმარიტისა კეთილისაჲ (არეოპ., საეკლ., ეფრ., 2.II.5); – ὄντως ἀλήθεια ἡ – არსებითსა ვიტყჳთ შეერთებასა, ესე იგი არს, ჭეშმარიტსა და არა ოცნებითსა (სტით., სომხ. წვალ., არს. I,8)
Source: ძველქართულ-ძველბერძნული ფილოსოფიურ-თეოლოგიური ტერმინოლოგიის დოკუმენტირებული ლექსიკონი = Old georgian-greek documented dictionary of philosophical-theological terminology: (მასალები) / [ქართველოლ., ჰუმანიტ. და სოც. მეცნ. ფონდი რუსთაველის ფონდი; პროექტის ავტ. და სამეცნ. ხელმძღვ. დამანა მელიქიშვილი; პ/მგ რედ. ანა ხარანაული, ბერძნ. ტექსტის რედ.: ლევან გიგინეიშვილი, ვიქტორია ჯუღელი]. - I-ლი გამოც.. - თბ.: ბაკურ სულაკაურის გამ-ბა, 2010. - 29სმ.
to main page 
top of page