(ἐνεργός) =ერთი უფალი, მხოლოჲ მხოლოჲსაგან, ღმერთი ღმრთისაგან, სახე და ხატი ღმრთებისაჲ, სიტყუაჲ ძლიერი, სიბრძნე ყოველთა აგებულებისა გარეშემცველი და ძლიერებაჲ (ნოს., ნეოკეს. ცხ., ეფრ., S 384, More…
(δυσόριστος) ძნელად განსამარტავი =ზღვარ არს წაღმართუვალი დადგომაჲ, ხოლო შეუსაზღვრებელ არს მხოლოჲ აუგებელი ღმერთი და ძლითშესასაზღვრებელ – აგებული და განუსაზღვრებელი, ვითარ-იგი ანგელოსი, More…
(δυνάμει ἀθάνατος) პოტენციურად უკვდავი =[კაცი] მოკუდავად უკუჱ შეიმზადა, ხოლო შემძლებელ იყო, რათა წარმართებისაგან სრულქმნილი, უკუდავ იქმნეს, რომელ არს ძლითად უკუდავი (ნემეს., პეტრ., 1; 12. More…
(ἀπόρρητος) =უშუენიერესცა არს საიდუმლოთა მათ სიტყუათადა დაფარულ-ყოფაჲ ძნიადგამოსათქუმელთა და სამღდელოთა იგავთა მიერ (არეოპ., ზეც., ეფრ., 2.2) = ძველქართულ-ძველბერძნული More…
(δυσκατανόητος) =მრავალ უკუჱ არიან აღმოსაჩენელნი უკუდავებისათჳს მისისა პლატონის მიერ და სხუათა, არამედ იგინი ღულარჭნილ (περισκελής) და ძნიადგასაგონებელ არიან (ნემეს., პეტრ., 51, 7-9) More…
(δύσληπτος) ძნელად გასაგები, ძნელად გასარკვევი და აღსაქმელი =აწ უკუე რაჲ-იგი მრავალთაგან მიუწდომელ არს და ძნიადგულისჴმისსაყოფელ, დავიდუმოთ (მქს., პიროს., ეფთ. 7,3) Synonym: More…
(κινέω) მოძრაობა =რამეთუ არა გარეთ ძრავს მათ ღმერთი საღმრთოთა მიმართ (არეოპ., საეკლ., ეფრ., 1.4); ყოველივე მოძრავი ჟამეულად იძრვის (ნოს., პასუხ. ექუს., გ. ათ., VIII, 12); ხოლო More…
(κίνησις ἡ) მოძრაობა – ლოგიკ. 10 კატეგორიაში შემავალი ყოველგვარი სახის ცვალებადობა =ძრვად იტყჳს არისტოტელი შეცვალებასა (დამასკ., დიალ., არს., 48,10); ძრვაჲ მოქმედებაჲ რაჲმე არა არს, არამედ More…
(Παλαιὸν ἡμερῶν) =[ღმერთი] ვითარცა მიზეზი ყოვლისავე ჟამისა და საუკუნოჲსაჲ იგალობების და „ძუელად დღეთად“ ითქუმის, ვითარცა პირველ ჟამთაჲ და მცვალებელი ჟამთა და წელთაჲ და, კუალად პირველ More…
(ὁ παλαιὸς ἀνήρ) =ყოველი წმიდაჲ წმიდათ-წერილი წიგნი ესევითართა რათმე მომთხრობელ არს: ანუ ღმრთისამიერსა არსთა დაბადებითსა ყოფასა და შემკობილებასა, ... ანუ დიდთა მათ მსაჯულთასა, გინა მეფეთა More…
(κακοπάθεια ἡ) ვნება, ვნების მიყენება, დაშრომა =რამეთუ მარხვაჲ და ჴორცთა ძჳრისხილვაჲ და განკრძალული ცხორებაჲ მაშინ სარგებელ არიან და საქებელ და ღირს შესხმისა, რაჟამს სახარებისაებრ იყოს და More…