(მოქმედებითი) (ἡ ποιητικὴ δύναμις) აქტიური, მოქმედი ძალა =რომელი ზემოხსენებულ არს მოკლებისაებრ და ანაგებისა წინააღმდგომთა პირისპირ დასხმისა, ესე იგი არს, ძალისა ვითარებითისაცა და More…
(τίς) რაღაც, ცალკეული, დანაწილებული, ნაწილობრივი =ვინაებული და ნაწილებითი კეთილობაჲ – ἡ τὶς ἀγαθότης – ხოლო შემდგომად პირველისა ვინაებული და ნაწილებითი კეთილობაჲ არს და ვინაებული More…
(πρός τι) მიმართების, რელაციის მქონე; ერთი ათ კატეგორიათაგანი =ვისსამიმართნი იგი არიან, რომელნი-იგი ვითარ თჳთ იყვნენ, ეგრეთვე სხუათად ითქუმოდინ, ანუ ვითარ-იგი არნ, სხუაჲ სხჳსა მიმართ More…
(πρός τι) მიმართების კატეგორია, ერთი ათ კატეგორიათაგანი =ამათ უკუე ათთა შესმენათა და ნათესავოანთა ნათესავთაგანი ერთი იგი პირველი არსება არს, ხოლო ცხრანი – შემთხუევითნი, ესე იგი არიან: More…
(πάσχω) ფიზიკური ან სულიერი ზემოქმედება, განცდა, ზიანი =რამეთუ მზა ვარ და კუალადცა კაცთა ცხორებისათჳს ვნებად (παθεῖν) (არეოპ., ეპ., ეფრ., 8.6); სხეული, ვითარცა სხეული, მოქმედებად ვერ More…
(πάσχον) =თუ არ იყოს მყოფთა მიზეზი, არ-ვინაჲ იყოს წესი პირველთა და შემდგომთაჲ, მშობელთა და შობადთაჲ, მქმნელთა და ვნებადთაჲ (პრ., კავშ., პეტრ., 11; 11.15-16); ყოველი სხეული ბუნებით More…
(παθητικόν) განმცდელი, ვნებით სავსე =ხოლო ეწოდების ზოგადად პირუტყუებრსა მას ნაწილსა სულისასა ვნებითად და ნებებითად (დამასკ., გარდ., 116., ეფრ.); განსწვალებენ უკუჱ და სხუჱბრცა ძალად, More…
(παθητός) ფიზიკური და/ან სულიერი ვნების განმცდელი =შეუძლებელ არს ერთისა და მისივე ბუნებისაჲ აგებულ და აუგებელ, დაწყებულ და დაუწყებელ, ვნებულ და უვნებელ-ყოფაჲ (დამასკ., ორთა ნებ., არს., More…
(πάθος τό) =და ნებსით თავს იდვა ყოველივე ვნებულებაჲ უბრა¬ლოჲ და კაცობრივისა ბუნებისაჲ (თტე., მრწ. 9, თეოფ., Jer. 23, 340v); – προσπάθεια ἡ – ანუ არა მაშინ უფროჲს მახლობელ არიანა More…
(παθητικόν) ვნების მქონე =ხოლო მორჩილი და მიმდგომი სიტყჳსაჲ განიყოფვის გულისთქუმად და გულისწყრომად, რომელთა საზოგადო სახელ არს ესე, ვითარმედ: პირუტყული კერძოჲ სულისაჲ, ვნებულებითი და More…