თა თბ თე თვ თი თმ თნ თუ თქ თხ თჳ
selected terms: 312 page 16 of 16
თჳს-თჳსება
(ἰδιότης ἡ) თვისება, თავისებურება =ამაღლდეს ყოველნი ხენი სიგრძითა, თითოეული მათი თჳს-თჳსებითა თჳსითა განყოფილი ერთი-მეორისაგან ნათესავობითა, და თითოეულსა მათგანსა აქუს სამკაული, რომლითა More…
თჳს-თჳსი
(τὸ ἀφ᾽ ἕν) თავ-თავისი, განთვისებული, სპეციფიკური =პირველი და უკუანაჲსკნელი არა არიან ერთსახელ, არამედ თჳს-თჳს (დამასკ., დიალ., 46,6, ეფრ.) =ძველქართულ-ძველბერძნული More…
თჳს-ი
(ἴδιον τό) თვისება, მახასიათებელი, ხასიათი, საკუთარი ნიშანი =თჳსი ოთხ-სახედ ითქუმის: პირველად უკუე თჳსად სახელ-ედების, რომელი-იგი ერთისა ვისმე სახესა ზედა იყოს და არა ყოველთასა; მეორედ, More…
თჳსაგან (შემტკიცებული)
(ἰδιαιρέτως) (ჰენდ. კერძოობითი და თჳსაგან შემტკიცებული) განსაკუთრებული =გუამ [არს] კერძოობითი და თჳსაგან შემტკიცებული არსებაჲ რაჲმე (დამასკ., ორთა ნებ., არს., S1463, 129r) More…
თჳსაგან-მდგომი
(ἰδιάζω) თავისთავადი =ყოველი არსებაჲ საზოგადოჲ არს ყოველთა მის მიერ გარეშეცვულთა გუამთაჲ და არა არს პოვნაჲ კერძოობითისა და თჳსაგან მდგომისა (ἰδιάθουσας) ბუნებისა, ესე იგი არსებისაჲ More…
თჳსაგანი
(ἴδιον τό) თჳსაგანი (ვითარებაჲ) – ინდივიდუალური =და ესე არა თუ ქუეყანისათჳს ოდენ ესრეთ არს, არამედ სხუათაცა ნივთთათჳს, რამეთუ თითოეულსა მათგანსა აქუს თჳსაგანი ვითარებაჲ, რომლითა საცნაურ არს More…
თჳსდადვე უკუნქცევა-ჲ
(ἑαυτὸ ἐπιστρέψαι) თავის თავთან მიბრუნება (რეფლექსივობა) =ესე არს თჳსდადვე უკუნქცევაჲ, ოდეს ერთ-იქმნას ორივე: უკუნქცეული, და რომლისა მიმართ უკუნქცეულა (პრ. კავშ., პეტრ. 15, 15.3-8) More…
თჳსება-ჲ
(ἰδιότης ἡ) თვისება, ნიშან-თვისება, თავისებურება =ესე არს სამყაროჲ.. შეტყუებული სამარადისოჲსა მის და უჴორცოჲსა და შეუხებელისა თჳსებისაჲ (ნოს., პასუხ. ექუს., გ. ათ., III, 13); და მცენარენი More…
თჳსებით
(σχετικός) =რამეთუ ორთა სრულთა ბუნებათაგან, საღმრთოჲსა და კაცობრივისა, იქმნა მის შორისი შეერთებაჲ, არა შერწყუმით ანუ შერევნით ანუ აღზავებით.. არცა პირებით და თჳსებით ანუ პატივისმცემელობით More…
თჳსებით-ი
(ἡ σχετικἡ ἕνωσις) თჳსებით-ი (ერთობაჲ) – ერთობა თავისებურებების მიხედვით =ერთობაჲ თჳსებითი არს, ვითარ-იგი მეგობრისაჲ მეგობრისა მიმართ (დამასკ., დიალ., 51,24, ეფრ.); ◊ (ἡ More…
თჳსი
(τὸ ἴδιον τῆς οὐσίας) თჳსი (განთჳსებულებით) - არსების განსაკუთრებული თვისება =განთჳსებულებით თჳს არსებისა არს არა ქუედმდებარესა შინა ყოფაჲ (დამასკ., დიალ., 34,4, არს.) ◊ (τὸ More…
თჳსობაჲ
(σχέσις ἡ) (შე)თვისება =უკუეთუ ვითარცა საქმენი წინააღუდგებოდინ ანუ ვითარცა მართლ-უკუნქცეულად ითქუმიან.. ანუ ვითარცა არა მართლ-უკუნ-ქცეულად, არცა მქონებელად თჳსობისა და იგივეობისა (დამასკ., More…
ძველქართულ-ძველბერძნული ფილოსოფიურ-თეოლოგიური ტერმინოლოგიის დოკუმენტირებული ლექსიკონი ლექსიკონები
to main page Top 10FeedbackLogin top of page
© 2008 David A. Mchedlishvili XHTML | CSS Powered by Glossword 1.8.9