ანოტაცია: 1851 წლის 9 ნოემბერს ჟორჟ ბიზეს "კარმენი" თბილისის ოპერის თეატრის სცენაზე და ჰაჯი-მურატის რომანტიკული თავგადასავალი სპექტაკლის მსვლელობის დროს. ჰაჯი-მურატის მხატვრული სახე ლევ ტოლსტოისა და რეჟისორ მიხელ კალატოზოვის შემოქმედებაში
პერსონალია:ჰაჯი-მურატი (დაღესტნისა და ჩაჩნეთის მთიელთა გამათავისუფლებელი ბრძოლების მონაწილე, ავარიის სახანოს ერთ-ერთი მმართველი, შამილის ნაიბი); კალატოზოვი მიხეილ (რეჟისორი); ტოლსტოი ლევ (მწერალი).
ანოტაცია: არნოლდ ზისერმანის წიგნში ("ოცდახუთი წელიწადი კავკასიაში") აღწერილი ერთ-ერთი ეპიზოდის (მეჯლისი თბილისში, ვორონცოვის სასახლეში, 1848 წელს) გამოყენება ლევ ტოლსტოის მიერ მოთხრობაში "ჰაჯი მურატი"
მოხსენიებული პირები:ჰაჯი-მურატი (დაღესტნისა და ჩაჩნეთის მთიელთა გამათავისუფლებელი ბრძოლის მონაწილე, შამილის ნაიბი); ვორონცოვი მიხეილ (კავკასიის მეფისნაცვალი).
ანოტაცია: ნიკო ბურის ქვრივის, ანა ალექსანდრეს ასულ ბუჭყიაშვილის, მიერ 1939 წლის 29 აპრილს ლიტერატურის მუზეუმისთვის გადაცემული ჰაჯი მურატის ორი კაჟიანი თოფისა და მისი მფლობელის ისტორია