გამოჩენილი პიროვნება და საზოგადო მოღვაწე გრიგოლ გურიელი : ისტორია / ოთარ გოგოლიშვილი // საისტორიო ვერტიკალები. - თბილისი, 2009. - ISSN 1512-4959. - N18. - გვ.66-69. - რეზიუმე ინგლისურ ენაზე[MFN: 37059]

UDC:  94(479.22)"18" + 316(479.22)(092)

ფოტოები:  გურიელი გრიგოლ

ბიბლიოგრაფია:  გვ. 69

პერსონალია:  გურიელი გრიგოლ (საზოგადო მოღვაწე, პოლკოვნიკი).

მოხსენიებული პირები:  ხიმშიაშვილი შერიფ; ყაზბეგი გიორგი (რუსეთის არმიის გენერალური შტაბის პოლკოვნიკი).

გეოგ.დასახელება:  გურია; ოზურგეთი; აჭარა.

თემატიკა:  საქართველოს ისტორია; ქართველი საზოგადო მოღვაწეები.

საკვანძო სიტყვები:  სამხედრო სამსახური; მუჰაჯირობა; ქართველი მაჰმადიანები.

თურქული დღიური; გელინო; ბურსა; ინეგოლი; საადეთი - ბედნიერთა ახალშენი; ოილათი : (გადაცემა "ჩვენებურების" ტელეექსპედიციის ანგარიშები) / კალანდია გიორგი // ლიტერატურა და ხელოვნება. - თბილისი, 2010. - ISSN 1512-3189. - N12. - გვ.48-54. - წერილები. - გაგრძელება იქნება[MFN: 63090]

UDC:  910.4(560) + 726.5(=353.1)(560)

მოხსენიებული პირები:  ორბელიანი გრიგოლ (პოეტი); წერეთელი აკაკი (მწერალი); ყიფიანი დიმიტრი (საზოგადო მოღვაწე); მამაცაშვილი კონსტანტინე (საზოგადო მოღვაწე); წერეთელი გიორგი (მწერალი); კერესელიძე ივანე (საზოგადო მოღვაწე); მესხი სერგი (საზოგადო მოღვაწე); ხიმშიაშვილი შერიფ ბეგ (ქართველი მუჰაჯირი); კუდავა ბუბა (ისტორიკოსი); გაფრინდაშვილი ბესიკ (ოპერატორი); ალთუნი ბარიშ (მეგზური და თარჯიმანი); ბარნაბიშვილი გია (მძღოლი).

თემატიკა:  მოგზაურობა ტაო-კლარჯეთში; ქართული არქიტექტურული ძეგლები თურქეთში.

საკვანძო სიტყვები:  მუჰაჯირობა; გურჯები; ქართული სოფლები; ისტორია.

XIX-XX საუკუნეების მიჯნაზე სოციალურ-პოლიტიკური ვითარება საქართველოში და აჭარის დედასმშობლოსთან დაბრუნება / ნანი გუგუნავა // ისტორიული მემკვიდრეობა : სამეცნიერო-პოპულარული ჟურნალი. - თბილისი, 2011. - იანვარი. - N1(14). - გვ.34-40. - აქვე იხ. ამონარიდ. ილია ჭავჭავაძის, ვაჟა-ფშაველას, აკაკი წერეთლის, იაკობ გოგებაშვილის გამონათქვამებიდან[MFN: 72852]

UDC:  94(479.223)

ფოტოები:  ილია ჭავჭავაძე; ვაჟა-ფშაველა; აკაკი წერეთელი; იაკობ გოგებაშვილი

პერსონალია:  ჯავახიშვილი ივანე (მეცნიერი); ხიმშიაშვილი შერიფეგ (გენერალ-მაიორი); ჭავჭავაძე ილია (მწერალი); გოგებაშვილი იაკობ (საზოგადო მოღვაწე).

მოხსენიებული პირები:  წერეთელი გიორგი (მწერალი); ბერძენიშვილი ნიკო (ისტორიკოსი); ნიკოლაძე ნიკო (საზოგადო მოღვაწე).

ორგანიზაცია:  ი. ჭავჭავაძის სახელობის ბათუმის სახელმწიფო დრამატული თეატრი.

თემატიკა:  საქართველოს ისტორია.

საკვანძო სიტყვები:  ისტორიული ფაქტები.

"ბეგების სასაფლაო" ხიმშიაშვილთა ფეოდალური საგვარეულოს საძვალე დაბა ხულოში / ნუგზარ მგელაძე, თემურ ტუნაძე // ეთნოლოგიური კრებული / ივანე ჯავახიშვილის ისტორიისა და ეთნოლოგიის ინსტიტუტი. - თბილისი, 2010. - ISSN 1987-9636. - [ტ.] II. - გვ.76-98. - რეზ. ქართ. და ინგ. ენ.. - დამოწმ. ლიტ. გვ.94-95[MFN: 77276]

UDC:  94(479.22)

• ტუნაძე, თემური; 

მოხსენიებული პირები:  ხიმშიაშვილი შერიფ-ბეგ (თავადი).

თემატიკა:  ისტორია.

საკვანძო სიტყვები:  ხიმშიაშვილთა რეზიდენცია; მედრესი.

აჭარის პოლიტიკური და კულტურული განვითარების პრობლემები მე-19 საუკუნის მეორე ნახევარში / ბესიკ ბერიძე // ბათუმის სახელმწიფო უნივერსიტეტი შოთა რუსთაველის სახელობისა : შრომები. - ბათუმი, 2009. - ISSN 1987-5398. - [ტ.] XIII. - გვ.319-323. - (ჰუმანიტარულ მეცნიერებათა სერია). - რეზ. რუს. ენ.. - ბიბლიოგრ. გვ.323[MFN: 85103]

UDC:  94(479.22)

პერსონალია:  ჭავჭავაძე ილია (მწერალი, საზოგადო მოღვაწე).

მოხსენიებული პირები:  კაიკაციშვილი გულო აღა (პოლიტიკური მოღვაწე); ხიმშიაშვილი შერიფ; ნიჟარაძე დედე აღა; ჭყონია ყურშუმ; ჭყონია მემედ; წილოსანი ესედ; მჟავანაძე ისმაილ.

თემატიკა:  საქართველოს ისტორია.

საკვანძო სიტყვები:  ქართველი ინტელიგენცია; ეროვნულ-განმათავისუფლებელი მოძრაობა; პოლიტიკური ორიენტაცია; ქრისტიანი ქართველები; მუსულმანი ქართველები; სულიერი ერთობა; ეროვნული თვითშეგნება.

ქალაქი - ჩემი ქვეყნის ფანჯარა = The city - A window for my country : [ბათუმის ისტორიისა და თანამედროვე ქალაქთმშენებლობის შესახებ] / ჟუჟუნა ხაჯიშვილი ; ფოტო: მიხეილ გრიგორიანი // მუდმივი კავშირის სამყარო. - თბილისი, 2012. - N1(53). - გვ.31-39. - ტექსტი ქართ. და ინგლ. ენ.[MFN: 109601]

UDC:  908(479.22)

• გრიგორიანი, მიხეილ (ფოტოს ავტორი); 

მოხსენიებული პირები:  ჭავჭავაძე ილია (მწერალი, საზოგადო მოღვაწე); ასათიანი ლუკა (ქალაქ ბათუმის თავი); ანდრონიკაშვილი ივანე (ქალაქ ბათუმის თავი); ყიფიან6ი დიმიტრი; მესხი სერგეი; ვოლსკი გრიგოლ; ხიმშიაშვილი შერიფ; კლდიაშვილი დავით; ჭიჭინაძე ზაქარია; აბაშიძე მემედ; აბაშიძე ჰაიდარ; მარჯანიშვილი კოტე; მესხიშვილი ლადო; სარაჯიშვილი ვანო; დადიანი შალვა; ყაზბეგი ალექსანდრე; ზუბალაშვილი ივანე (ქველმოქმედი); დომინგო პლასიდო; კარერასი ხოსე; ბოჩელი ანდრეა; ლეგრანი მიშელ; ისაკაძე ლიანა; სტინგი; ბოტი კრის; იგლესიასი ხულიო; იგლესიასი ენრიკე.

გეოგ.დასახელება:  ბათუმი (აჭარა).

თემატიკა:  საქართველოს ქალაქები.

საკვანძო სიტყვები:  სტრატეგიული მნიშვნელობა; ბათუმის არქიტექტურა; აღმსარებლობა.

გრიგოლ გურიელის და შერიფ ხიმშიაშვილის დაუვიწყარი ღვაწლი / ავთანდილ დიასამიძე ; წარმოადგინა პროფ. ნ. ხაზარაძემ // საისტორიო ვერტიკალები. - თბილისი, 2012. - ISSN 1512 4959. - [ტ.] 24. - გვ.301-312. - რეზ. ინგლ. ენ.. - ლიტ-რა გვ.311-312[MFN: 119535]

UDC:  94(479.22)(092)

ანოტაცია:  ქართველი მამულიშვილების - გრიგოლ გურიელისა და შერიფ ხიმშიაშვილის ბრძოლა აჭარის საქართველოს შემადგენლობაში დასაბრუნებლად

პერსონალია:  გურიელი გრიგოლ დავითის ძე (გენერალი, რუსეთ-ოსმალეთის სასაზღვრო ჯარის უფროსი(1819-1891)); ხიმშიაშვილი შერიფ-ბეგ ახმედის ძე (ზემო აჭარის გამგებელი, რუსეთის არმიის გენერალი).

მოხსენიებული პირები:  სახოკია თედო (ისტორიკოსი, ეთნოგრაფი, მწერალი); ფერაძე ილია (ისტორიკოსი); ჭიჭინაძე ზაქარია (ისტორიკოსი, საზოგადო მოღვაწე).

თემატიკა:  საქართველოს ეროვნული გმირები; საქართველოს ისტორია, XIX ს..

საკვანძო სიტყვები:  მაჰმადიანი ქართველები; მოლაპარაკებები; ექსპედიციები.

სამხრეთ-დასავლეთ საქართველო XIX საუკუნის 70-იან წლებში : რუსეთ-თურქეთის ომი და აჭარის დედა-სამშობლოსთან დაბრუნება / ოთარ გოგოლიშვილი // სამხრეთ-დასავლეთი საქართველო : (ისტორია, არქეოლოგია, ეთნოლოგია) / აჭარის ავტონომიური რესპუბლიკის მთავრობის საარქივო დაწესებულება-საარქივო სამმართველო. - თბილისი, 2012. - ISSN 2298-0776. - N II, საერთაშორისო სამეცნიერო კონფერენციის მასალები. - გვ.121-128. - რეზ. ინგლ. ენ.. - ლიტ-რა გვ.127-128[MFN: 127967]

UDC:  94(470:560) + 94(479.223)

მოხსენიებული პირები:  ჭიჭინაძე ზაქარია (მკვლევარი); კერესელიძე ივანე (მწერალი, საზოგადო მოღვაწე); კაიკაციშვილი გულო (საზოგადო მოღვაწე); ჭავჭავაძე ილია (მწერალი); წერეთელი აკაკი (პოეტი); ხიმშიაშვილი შერიფ-ბეგ (საზოგადო მოღვაწე, გენერალ-მაიორი).

თემატიკა:  რუსეთ-თურქეთის ომი, 1877-1878 წწ.; საქართველოს ისტორია, XIX ს..

საკვანძო სიტყვები:  სახალხო ლაშქარი; საომარი მოქმედებები; სან-სტეფანოს ზავი; ბერლინის კონგრესი.

ბათომის სახე მუჰაჯირთა მეხსიერებაში / შუშანა ფუტკარაძე, როინ მალაყმაძე // ბათუმი : წარსული და თანამედროვეობა / საქართველოს განათლებისა და მეცნიერების სამინისტრო; ბათუმის შოთა რუსთაველის სახელმწიფო უნივერსიტეტის ნიკო ბერძენიშვილის ინსტიტუტი; ისტორიისა და არქეოლოგიის განყოფილება. - ბათუმი, 2013. - ISSN 1987-8745. - [ტ.] III, საერთაშორისო სამეცნიერო კონფერენციის მასალები, ბათუმი, 2012 წლის 7-8 სექტემბერი. - გვ.239-248. - რეზ. ინგლ. ენ.. - გამოყენებული ლიტ. გვ.247[MFN: 148025]

UDC:  930(479.22)

• მალაყმაძე, როინ; 

ანოტაცია:  მუჰაჯირობის მიზეზების კვლევა და სამშობლოდან გადახვეწილი ქართველების მოგონებები

მოხსენიებული პირები:  ჭავჭავაძე ილია (მწერალი, საზოგადო მოღვაწე); ჟორდანია ნოე (საქართველოს დემოკრატიული რესპუბლიკის თავმჯდომარე); ქარცივაძე ლომან (საზოგადო მოღვაწე); ბეჟანიძე ხუსეინ (საზოგადო მოღვაწე); აბაშიძე მემედ (საზოგადო მოღვაწე); აბაშიძე ხუსეინ (საზოგადო მოღვაწე); ხიმშიაშვილი ნუგი (საზოგადო მოღვაწე); ხიმშიაშვილი შერიფ (საზოგადო მოღვაწე); ათაბაგი თეფიყ (საზოგადო მოღვაწე); თავდგირიძე დურსუნ (საზოგადო მოღვაწე); შერვაშიძე თუფან (საზოგადო მოღვაწე); ხალვაში ახმედ (საზოგადო მოღვაწე); აბაშიძე ჰაიდარ (საზოგადო მოღვაწე); ცივაძე ისკანდირ (საზოგადო მოღვაწე); ხალიფაშვილი ახმედ (ქედის მუფთი); ბერიძე ნური (ხულოს ყადი).

თემატიკა:  მუჰაჯირები; ქართული ისტორიოგრაფია.

საკვანძო სიტყვები:  ეროვნული ტრაგედია.

რუსეთ-თურქეთის 1877-1878 წლების ომი და ქართველები / ოთარ გოგოლიშვილი // სამხრეთ-დასავლეთი საქართველო = South-West Georgia : ისტორია, არქეოლოგია, ეთნოლოგია / აჭარის ავტონომიური რესპუბლიკის მთავრობის საქვეუწყებო დაწესებულება-საარქივო სამმართველო. - თბილისი, 2013. - ISSN 2298-0776. - N 3, აჭარის დედასამშობლოსთან დაბრუნების 135 წლისთავისადმი მიძღვნილი საერთაშორისო სამეცნიერო კონფერენცია. - გვ.3-9. - რეზ. ინგლ. ენ.. - ლიტ-რა გვ.9[MFN: 164956]

UDC:  94(479.22)

ანოტაცია:  რუსეთ-თურქეთის 1877-1878 წლების ომი და მისი შედეგები საქართველოსთვის

მოხსენიებული პირები:  ბაქრაძე დიმიტრი (ისტორიკოსი); ყაზბეგი გიორგი (გეოგრაფი, სამხედრო და საზოგადო მორღვაწე); კერესელიძე ივანე (საზოგადო მოღვაწე, პუბლიცისტი, მწერალი); ხიმშიაშვილი შერიფ-ბეგ (საზოგადო მოღვაწე); ვაჩნაძე ივანე (სამხედრო პირი); მაყაშვილი ვასო (სამხედრო პირი); მინგრელსკი (დადიანი) ნ. (გენერალ-მაიორი); ჭავჭავაძე ზ. (გენერალ-მაიორი); იმერეტინსკი (ბაგრატიონი) ალ. (სამხედრო პირი); ჭავჭავაძე ილია (პოეტი, საზოგადო მოღვაწე).

თემატიკა:  საქართველოს ისტორია, XIX ს..

საკვანძო სიტყვები:  სახალხო ლაშქარი; კავკასიის ფრონტი; ბრძოლები; ჯილდოები; ზავი; ბერლინის კონგრესი; ბათუმის დაბრუნება.