მესტუმრეთუხუცესის და მოლარეთუხუცესის სახელო სამეგრელოს (ოდიშის) სამთავროში : იურისპრუდენცია / ბადრი კვარაცხელია // საისტორიო ვერტიკალები. - თბილისი, 2009. - ISSN 1512-4959. - N18. - გვ.190-194. - რეზიუმე ინგლისურ ენაზე[MFN: 37112]

UDC:  34(09) + 94](479.22)

ბიბლიოგრაფია:  გვ. 194

მოხსენიებული პირები:  წულუკიძე ნიკოლოზ (ეპისკოპოსი); ქვითია კაკუჩა (მესტუმრეთუხუცესი); საყვარელიძე ექვთიმე (კათალიკოსი); დადიანი მანუჩარ (სამეგრელოს მთავარი); დადიანი ლევან II (სამეგრელოს მთავარი); ლიპარიტიანი გიორგი (მეურვე); ქორთოძე მერაბ (ვეზირთუხუცესი); აფაქიძე ქაიხოსრო (სახლთუხუცესი); ჩიჩუა რამაზ (მესტუმრეთუხუცესი); დადიანი ნიკო; რევია ივანე (მესტუმრე); ლორთქიფანიძე გრიგოლ (კათალიკოსი (1696-1742 წწ.)); ჯორჯიკია ბაბუში (მესტუმრე); ერისთავი რაფიელ (პოეტი); ბოროზდინი კ.; ქორთაძე (ქორთუა) კაცია (მოლარეთუხუცესი); ფაღავა ზაალ (მოლარეთუხუცესი); დადიანი გორგილ (სამეგრელოს მთავარი); მხეიძე პეტრე; მეუნარგია იონა (საზოგადო მოღვაწე); დადიანი დავით (სამეგრელოს მთავარი (1840-1853 წწ.)); დევდარიანი ბეჟუკი (აზნაური, მოლარე); ჭავჭავაძე ეკატერინე (სამეგრელოს დედოფალი); დადიანი ლევან III (სამეგრელოს მთავარი); რატია პაპუნა; ჩიქოვანი ბერი (მოლარეთუხუცესი); ნინო (სამეგრელოს დედოფალი); დადიანი იოანე (ეპისკოპოსი); იაშვილი დავით (სახლთუხუცესი); იაშვილი როსტომ (მოლარეთუხუცესი).

გეოგ.დასახელება:  სამეგრელო (ოდიში).

თემატიკა:  საქართველოს ისტორია; ქართული სამართლის ისტორია.

საკვანძო სიტყვები:  სტუმართგამგე; მოლარე; ხაზინადარი.

როდის გახდა მდ. ენგური ოდიშ-აფხაზეთის საზღვარი : ისტორია, არქეოლოგია / კახაბერ კვაშილავა // სოხუმის სახელმწიფო უნივერსიტეტის შრომები. - თბილისი, 2008. - ISSN 1987-6998. - ტ. V. - გვ.461-487. - (ჰუმანიტარულ და სოციალურ-პოლიტიკურ მეცნიერებათა სერია). - რეზ. ინგლ. ენ.[MFN: 45681]

UDC:  94 + 351](479.22)

ბიბლიოგრაფია:  შენიშვნებში

ანოტაცია:  ოდიშ-აფხაზეთის პოლიტიკური ურთიერთობა; დღევანდელი აფხაზეთის ძველ ეთნოსთა ვინაობისა და ეთნოსის მკვიდრობის საკითხი; მოსაზრებები საქართველო-აფხაზეთის საზღვრის შესახებ

მოხსენიებული პირები:  ფაჩულია ვ. (მხარეთმცოდნე); ვორონოვი ი.; დადიანი ლევან III (შამადავლე) (ოდიშის მთავარი); ლევან II (ოდიშის მთავარი); შარვაშიძე საუსტან (ბაგრატ) (აფხაზეთის მთავარი); დოსითეოსი (პატრიარქი); ოკუჯავა კ.; შარვაშიძე სორეხი (აფხაზეთის მთავარი); ხორავა ბ.; დადიანი ლევან IV (ოდიშის მთავარი); ანჩაბიძე ზ.; ანჩაბიძე გ.; კეკელიძე კ. (მეცნიერი); ყაუხჩიშვილი ს. (მეცნიერი); დავით ნარინი (საქართველოს მეფე); ლაკობა ს.; ბღაჟბა ო.; ლომოური ნ.; მუსხელიშვილი დ.; ჯანაშია ს. (ისტორიკოსი); მელიქიშვილი გ.; ფლავიუს არიანე; მარი ნ. (ქართველოლოგი); ორბელი ი.; ჯავახიშვილი ივ. (ისტორიკოსი); ინგოროყვა პ. (ლიტერატურათმცოდნე); ინაძე მ.; მიბჩუანი თ.; გიგინეიშვილი ბ.; გასვიანი გ.; ხოშტარია-ბროსე ე.; პაპასქირი ზ.; ინალ-იფა შ. (მეცნიერი); ვახტანგ გორგასალი (ქართლის მეფე); პატკანოვი კ. (გეოგრაფი); ვახუშტი ბატონიშვილი (ისტორიკოსი, გეოგრაფი); ლეთოდიანი დ.; მურვან იბნ-მუჰამედი (მურვან ყრუ) (სარდალი); ტაბაღუა ი.; ბერძენიშვილი ნ. (ისტორიკოსი); ელჩინი ფ. (ელჩი); ზახარიევი პ. (ელჩი); აჩუგბა თ.; ჯოვანი (მისიონერი); ლუკა (მისიონერი); ჩელები ქათიბ (ისტორიკოსი).

გეოგ.დასახელება:  ოდიში; აფხაზეთი; გალი; სოხუმი; ანაკოფია; ქუთაისი; ახალციხე.

თემატიკა:  საქართველოს ისტორია; საზღვრები.

საკვანძო სიტყვები:  ტერიტორიულ-ადმინისტრაციული დაყოფა; აფსილ/აფშილ-აბაზგები; ეთნიკური იდენტიფიკაცია.

გაენათელ ეპისკოპოსთა ქრონოლოგიური რიგი / ბესიკ გაფრინდაშვილი // დედაეკლესია. - თბილისი, 2007. - N5(49). - გვ.6-7. - დასაწყისი იხ. N2-4[MFN: 48597]

UDC:  27-726.2(479.22)(092)

პერსონალია:  ქვარიანი ზაქარია (გაენათელი ეპისკოპოსი); გრიგოლი (გაენათელი ეპისკოპოსი); ლორთქიფანიძე გედეონ (გაენათელი ეპისკოპოსი).

მოხსენიებული პირები:  ნემსაძე დავით; ალექსანდრე III; ბაგრატ IV; დედოფალი ნესტან-დარეჯანი; ჭუჭუნიასშვილი ვახტანგ; ვახტანგ V; არჩილი; ლაშხიშვილი სოსია; თეიმურაზ I; ერეკლე ბატონიშვილი; რეხვიაშვილი მ.; დედოფალი დარეჯანი; შარდენი ჟან; დედოფალი თამარი; დადიანი ლევან III; გურიელი გიორგი.

გეოგ.დასახელება:  აფხაზეთი; იმერეთი; რუსეთი.

თემატიკა:  ქართველი სასულიერო პირები; ეპისკოპოსები.

საკვანძო სიტყვები:  გელათის საეპისკოპოსო; საეკლესიო მამულები; პოლიტიკური ცხოვრება; ელჩობა; რუსეთის სამეფო კარი.

სამურზაყანო. ისტორიის ფურცლები / ბ. ხორავა // შრომათა კრებული / აფხაზეთის მეცნიერებათა ეროვნული აკადემია. - თბილისი, 2010. - ISSN 1987-7099. - ტ.3, სამურზაყანო. - გვ.7-21. - ისტორია. - რეზ. ინგლ. ენ.. - ბიბლიოგრ. გვ.20-21[MFN: 66134]

UDC:  94(479.22)"XVI-XX"

ანოტაცია:  აფხაზეთის სამთავროს ჩამოყალიბების ისტორია

მოხსენიებული პირები:  დადიანი ლევან II (ოდიშის მთავარი); ბაგრატიონი ვახუშტი (მკვლევარი); დადიანი ლევან III (ოდიშის მთავარი); დადიანი მანუჩარ (ოდიშის მთავრის ძე); გურიელი გიორგი III (გურიის მთავარი); შარვაშიძე სორეხ (აფხაზთა მთავრის საუსტან შარვაშიძის ვაჟი); ლიპარტიანი გიორგი (სალიპარტიანოს გამგებელი); დადიანი ლევან IV (ოდიშის მთავარი); ტურკო გ. (მისიონერი); ტორიჩელი ჯ. (მისიონერი); შარვაშიძე ზეგნაყ (აფხაზთა მთავარი); შარვაშიძე ყვაპუ (სამურზაყანოს მფლობელი); შარვაშიძე ავთანდილ (სამურზაყანოს მფლობელი); ლორთქიფანიძე გრიგოლ (კათალიკოსი); აბაშიძე გიორგი (იმერეთის სამეფოს მმართველი XVII ს. დასასრულს); დადიანი გიორგი IV (ოდიშის მთავარი); შარვაშიძე ხუტუნია (სამურზაყანოს მმართველი); შარვაშიძე ლევან (სამურზაყანოს მმართველი); შარვაშიძე ზურაბ (აფხაზთა მთავარი); დადიანი გრიგოლ (ოდიშის მთავრი); დადიანი ლევან V (სამეგრელოს მთავარი); შარვაშიძე მანუჩარ (სამურზაყანოს მფლობელი); შარვაშიძე ლევან (სამურზაყანოს მფლობელი); შარვაშიძე ქელეშ-ბეი (აფხაზთა მთავარი); ბაგრატიონ-დადიანისა ნინო (ოდიშის დედოფალი); შარვაშიძე ხუტუნია (სამურზაყანოს მფლობელ ლევან შარვაშიძის ვაჟი); რტიშჩევი ნ. (კავკასიის მთავარმართებელი და რუსეთის ჯარების მთავარსარდალი); კურნატოვსკი ვ. (გენერალი, იმერეთის მმართველი); შარვაშიძე მიხეილ (აფხაზეთის მთავარი); როზენი გრ. (მთავარმართებელი); დადიანი დავით (სამეგრელოს მთავარი); ლაკობა ნ. (აფხაზეთის სახალხო კომისართა საბჭოს თავმჯდომარე).

გეოგ.დასახელება:  სამურზაყანო.

თემატიკა:  საქართველოს ისტორია.

საკვანძო სიტყვები:  თავდაცვისუნარიანობა; "ტყვის სყიდვა"; სამეგრელოს ავტონომია; სამურზაყანოს საბოქაულო; ქუთაისის საგენერალგუბერნატორო; აფხაზეთის სამთავროს გაუქმება; "მუჰაჯირობა"; "აქტი ავტონომიის შესახებ".

რუხის ბრძოლა და მისი მნიშვნელობა / პაპუნა გაბისონია // ისტორიულ-ეთნოლოგიური ძიებანი / ივანე ჯავახიშვილის ისტორიისა და ეთნოლოგიის ინსტიტუტი. - თბილისი, 2012. - ISSN 1512-2727. - [ტ.] XIV. - გვ.105-115. - რეზ. ინგლ. ენ.. - ლიტ-რა გვ.114[MFN: 136776]

UDC:  94(479.22)

ანოტაცია:  1780 წლის მარტში რუხის ციხესთან ქართველების ბრძოლა აფხაზთა კოალიციის წინააღმდეგ

მოხსენიებული პირები:  დადიანი მამია III (ოდიშის ერისთავი); გურიელი მამია I (გურიის ერისთავი); დადიანი ლევან I (ოდიშის მთავარი); დადიანი ლევან II (ოდიშის მთავარი); შარდენი ჟან (მოგზაური); ვახუშტი ბატონიშვილი (ისტორიკოსი, გეოგრაფი); დადიანი ლევან III (ოდიშის მთავარი); შარვაშიძე სორეხ (აფხაზი თავადი); სოლომონ I (იმერეთის მეფე); დადიანი კაცია II (ოდიშის მთავარი); შარვაშიძე ხუტუნია (სამურზაყანოს მფლობელი); შარვაშიძე ზურაბ (აფხაზი თავადი); შარვაშიძე ლევან (სამურზაყანოს გამგებელი); ქელაიშაჰმად ბეი (სოხუმის ციხის გამგებელი); დადიანი ნიკოლოზ (ისტორიკოსი); გაბაშვილი ბესარიონ (პოეტი).

თემატიკა:  საქართველოს ისტორია, "XVIII ს.".

საკვანძო სიტყვები:  ხრესილის ომი; აფხაზთა ექსპანსია.

ჭყონდიდის ეპარქიის საეკლესიო გეოგრაფიიდან / იგორ კეკელია // ქართველური მემკვიდრეობა / აკაკი წერეთლის სახელმწიფო უნივერსიტეტი. - ქუთაისი, 2012. - ISSN 1512-0953. - [ტ.]XVI. - გვ.97-102. - რეზ. ინგლ. ენ.. - ლიტ-რა გვ.101-102[MFN: 141800]

UDC:  271.22-9 + 911.2(479.22)

მოხსენიებული პირები:  დადიანი ლევან III (სამეგრელოს მთავარი); გიორგი II (აფხაზეთის მეფე); ბაგრატიონი ვახუშტი (ისტორიკოსი, გეოგრაფი, კარტოგრაფი); დადიანი კაცია (ოდიშის მთავარი); ყიფშიძე იოსებ (მკვლევარი); ელიავა გ. (მკვლევარი).

თემატიკა:  ქართული მართლმადიდებლური ეკლესიის ისტორია; გეოგრაფია.

საკვანძო სიტყვები:  საეკლესიო მამულები; ტოპონიმები.

დამოკიდებულება "ყოვლისა საქართველოისა" კათოლიკოს-პატრიარქსა და აფხაზეთის კათოლიკოსს შორის : (XI-XVIII სს.) / თამარ ქორიძე // რელიგიის ისტორიის საკითხები / საქართველოს მეცნიერებათა ეროვნული აკადემია; ქრისტიანული თეოლოგიისა და რელიგიის ისტორიის შემსწავლელი კომისია. - თბილისი, 2013. - ISSN 1987-8338. - N2. - გვ.151-188. - რეზ. ინგლ. და რუს. ენ.. - ლიტ-რა გვ.183-186[MFN: 176667]

UDC:  271.22-9

მოხსენიებული პირები:  იოვანე I ოქროპირი (საქართველოს კათოლიკოს-პატრიარქი); იოვანე VI (საქართველოს კათოლიკოს-პატრიარქი); ბაგრატ III (საქართველოს მეფე); დავით IV აღმაშენებელი (საქართველოს მეფე); თამარი (საქართველოს მეფე); გიორგი III (საქართველოს მეფე); ჟამთააღმწერელი (მემატიანე); გიორგი IV ლაშა (საქართველოს მეფე); დავით VI ნარინი (საქართველოს მეფე); ბერძენიშვილი ნიკო (ისტორიკოსი); კეკელიძე კ. (ფილოლოგი); სვიმეონი (აფხაზეთის კათალიკოსი); შოშიაშვილი ნ. (ისტორიკოსი); გოგოლაძე ა. (ისტორიკოსი); მიქაელ IV (ქართელის კათოლიკოს-პატრიარქი); ბასილი ეზოსმოძღვარი (მემატიანე); ლამბერტი არქანჯელო (მისიონერი); გიორგი I (იმერეთის მეფე); არსენი (აფხაზთა კათოლიკოსი); იოვაკიმე (აფხაზთა კათოლიკოსი); დადიანი ლევან III (სამეგრელოს მთავარი); აბაშიძე მაქსიმე II (აფხაზეთის კათალიკოსი); წერეთელი დოსითეოსი (აფხაზეთის კათოლიკოსი); სოლომონ II (იმერეთის მეფე); მელქისედეკ I (საქართველოს კათოლიკოს-პატრიარქი); კონსტანტინე I (საქართველოს მეფე); ალექსანდრე I დიდი (საქართველოს მეფე); გიორგი VIII (საქართველოს მეფე); თაყაიშვილი ექვთიმე (ისტორიკოსი); ჯავახიშვილი ივანე (ისტორიკოსი); ჩხეტიძე ევდემონ I (აფხაზეთის კათოლიკოსი); მალაქია (საქართველოს კათოლიკოს-პატრიარქი); საყვარელიძე ეფთვიმე I (აფხაზეთის კათალიკოსი); იოანე IX (საქართველოს კათოლიკოს-პატრიარქი); გურიელი მალაქია II (აფხაზეთის კათალიკოსი); ზაქარია (საქართველოს კათოლიკოს-პატრიარქი).

თემატიკა:  ქართული მართლმადიდებლური ეკლესიის ისტორია.

საკვანძო სიტყვები:  ბიჭვინთის ეპარქია; საეკლესიო იერარქია; ისტორიული წყაროები; საეკლესიო სამართალი; "ორკათალიკოზობა" საქართველოში; მეფის კურთხევის ცერემონიალი; "სამართალი კათალიკოსთა".

ანტიოქიის პატრიარქი მაკარიოს III საქართველოში / ელდარ მამისთვალიშვილი // შრომათა კრებული = Collection of the Works / გორის სასწავლო უნივერსიტეტის ისტორიისა და არქეოლოგიის ცენტრი = Gori Teaching University Centre of History and Archaeology. - თბილისი, 2012. - ISSN 1512-4657. - N3. - გვ.285-295. - რეზ. ინგლ. ენ.. - დამოწმებანი გვ.294[MFN: 179063]

UDC:  271.22-726.3 + 930(479.22)

ანოტაცია:  ანტიოქიის პატრიარქის მოგზაურობა საქართველოში (1664-1666 და 1669 წწ.) და მისი აქტიური მონაწილეობა დასავლეთ საქართველოს პოლიტიკურ ცხოვრებაში

პერსონალია:  მაკარიოს III (ანტიოქიის პატრიარქი, გ.1672); არჩილ II (კახეთის მეფე, 1647-1713); ვახტანგ V, შაჰნავაზი (ქართლის მეფე, გ.1675); ალექსი მიხეილის ძე (რუსეთის მეფე, 1629-1676); ბაგრატ IV (იმერეთის მეფე, გ.1681); ლევან III დადიანი (ოდიშის მთავარი, 1661-1680); ალექსანდრე VII (რომის პაპი).

მოხსენიებული პირები:  თამარაშვილი მიხეილ (მეცნიერი, საზოგადო მოღვაწე, რომის კათოლიკური ეკლესიის აბატი, თეოლოგი).

თემატიკა:  სასულიერო მოღვაწეები; ქართული ისტორიოგრაფია.

საკვანძო სიტყვები:  ქრისტიანული მორალი; კათილიკე მისიონერები; ქართული ეკლესია; პოლიტიკური ცხოვრება.