სამურზაყანო. ისტორიის ფურცლები / ბ. ხორავა // შრომათა კრებული / აფხაზეთის მეცნიერებათა ეროვნული აკადემია. - თბილისი, 2010. - ISSN 1987-7099. - ტ.3, სამურზაყანო. - გვ.7-21. - ისტორია. - რეზ. ინგლ. ენ.. - ბიბლიოგრ. გვ.20-21[MFN: 66134]

UDC:  94(479.22)"XVI-XX"

ანოტაცია:  აფხაზეთის სამთავროს ჩამოყალიბების ისტორია

მოხსენიებული პირები:  დადიანი ლევან II (ოდიშის მთავარი); ბაგრატიონი ვახუშტი (მკვლევარი); დადიანი ლევან III (ოდიშის მთავარი); დადიანი მანუჩარ (ოდიშის მთავრის ძე); გურიელი გიორგი III (გურიის მთავარი); შარვაშიძე სორეხ (აფხაზთა მთავრის საუსტან შარვაშიძის ვაჟი); ლიპარტიანი გიორგი (სალიპარტიანოს გამგებელი); დადიანი ლევან IV (ოდიშის მთავარი); ტურკო გ. (მისიონერი); ტორიჩელი ჯ. (მისიონერი); შარვაშიძე ზეგნაყ (აფხაზთა მთავარი); შარვაშიძე ყვაპუ (სამურზაყანოს მფლობელი); შარვაშიძე ავთანდილ (სამურზაყანოს მფლობელი); ლორთქიფანიძე გრიგოლ (კათალიკოსი); აბაშიძე გიორგი (იმერეთის სამეფოს მმართველი XVII ს. დასასრულს); დადიანი გიორგი IV (ოდიშის მთავარი); შარვაშიძე ხუტუნია (სამურზაყანოს მმართველი); შარვაშიძე ლევან (სამურზაყანოს მმართველი); შარვაშიძე ზურაბ (აფხაზთა მთავარი); დადიანი გრიგოლ (ოდიშის მთავრი); დადიანი ლევან V (სამეგრელოს მთავარი); შარვაშიძე მანუჩარ (სამურზაყანოს მფლობელი); შარვაშიძე ლევან (სამურზაყანოს მფლობელი); შარვაშიძე ქელეშ-ბეი (აფხაზთა მთავარი); ბაგრატიონ-დადიანისა ნინო (ოდიშის დედოფალი); შარვაშიძე ხუტუნია (სამურზაყანოს მფლობელ ლევან შარვაშიძის ვაჟი); რტიშჩევი ნ. (კავკასიის მთავარმართებელი და რუსეთის ჯარების მთავარსარდალი); კურნატოვსკი ვ. (გენერალი, იმერეთის მმართველი); შარვაშიძე მიხეილ (აფხაზეთის მთავარი); როზენი გრ. (მთავარმართებელი); დადიანი დავით (სამეგრელოს მთავარი); ლაკობა ნ. (აფხაზეთის სახალხო კომისართა საბჭოს თავმჯდომარე).

გეოგ.დასახელება:  სამურზაყანო.

თემატიკა:  საქართველოს ისტორია.

საკვანძო სიტყვები:  თავდაცვისუნარიანობა; "ტყვის სყიდვა"; სამეგრელოს ავტონომია; სამურზაყანოს საბოქაულო; ქუთაისის საგენერალგუბერნატორო; აფხაზეთის სამთავროს გაუქმება; "მუჰაჯირობა"; "აქტი ავტონომიის შესახებ".

სამურზაყანოელ შარვაშიძეთა პოლიტიკური ორიენტაციის საკითხისათვის / კახა კვაშილავა // წელიწდეული / ილია ჭავჭავაძის სახელობის ქუთაისის სამეცნიერო ბიბლიოთეკა. - ქუთაისი, 2010. - ISSN 1987-9288. - [ტ.] II. - გვ.122-138. - რეზ. ინგლ. ენ.. - გამოყენებული ლიტ. გვ.135-137[MFN: 91314]

UDC:  930(479.22)

ანოტაცია:  სამურზაყანოელთა ქართველობის დამადასტურებელი ისტორიული ფაქტები

პერსონალია:  ლევან II დადიანი (ოდიშის მთვარი (1611-1657)); გიორგი IV დადიანი (ოდიშის მთავარი); აბაშიძე გიორგი (იმერეთის ფაქტობრივი მმართველი); შარვაშიძე ყვაპუ (აფხაზეთის მთავარი).

თემატიკა:  ისტორიოგრაფია.

საკვანძო სიტყვები:  ისტორიული სიმართლე; დასავლეთ საქართველო; ფეოდალური ქიშპობა; აფხაზთა ექსპანსია.

ოდიშ-აფხაზეთის ურთიერთობათა ისტრიისათვის : (ერთი ახლადაღმოჩენილი საარქივო დოკუმენტის ანალიზი) / კახა კვაშილავა // ქართველოლოგიის აქტუალური პრობლემები : სამეცნიერო ჟურნალი / საქართველოს საპატრიარქოს წმინდა ანდრია პირველწოდებულის სახელობის ქართული უნივერსიტეტი. - თბილისი, 2012. - ტ.I. - გვ.135-142. - რეზ. ინგლ. ენ.. - დამოწმებული ლიტ. გვ.139-141[MFN: 142363]

UDC:  930(479.22)

ანოტაცია:  გვიანდელი შუა საუკუნეების პერიოდის ორი ქართული ფეოდალური პოლიტიკური ერთეულის ოდიშ-აფხაზეთის ურთიერთობების და სამურზაყანოს წარსულის შესწავლა

პერსონალია:  გიორგი IV დადიანი (სამეგრელოს მთავარი, 1691-1715); შარვაშიძე მანუჩარ (სამურზაყანოს მფლობელი); ლევან V დადიანი (სამეგრელოს მთავარი, 1804-1840).

მოხსენიებული პირები:  მურავიოვი ნ.ნ. (რუსი პოლკოვნიკი); კოცებუ პ.ე. (რუსი გენერალი); ქავთარაძე იოანე (მღვდელმსახური); გამბა ჟაკ ფრანსუა (ფრანგი დიპლომატი).

თემატიკა:  ქართული ისტორიოგრაფია.

საკვანძო სიტყვები:  სამურზაყანოს საკითხი.

სამეგრელო : ისტორია // ჩვენი სამშობლო : შემეცნებითი ჟურნალი პატარებისათვის. - თბილისი, 2014. - მარტი. - N10 (სამეგრელო). - გვ.6-9[MFN: 161008]

UDC:  908 + 94](479.22)

ანოტაცია:  მოკლე ისტორიული მიმოხილვა

პერსონალია:  ლევან II დადიანი (ოდიშის მთავარი, 1611-1657); ვამეყ III დადიანი (ოდიშის მთავარი, 1658-1661); დადიანი გრიგოლ (ოდიშის მთავარი, 1788-1792, 1795-1802, 1803-1804); გიორგი IV დადიანი (ოდიშის მთავარი); ბეჟან I დადიანი (ოდიშის მთავარი, 1715-1728); მანუჩარ II დადიანი (ოდიშის მთავარი, 1792-1795); დადიანი დავით (ოდიშის უკანასკნელი მთავარი, 1840-1853); ჭავჭავაძე-დადიანი (ეკატერინე).

მოხსენიებული პირები:  სოლომონ I (იმერეთის მეფე); სოლომონ II (იმერეთის მეფე); ალექსანდრე II (რუსეთის იმპერატორი).

თემატიკა:  საქართველოს რეგიონები; საქართველოს ისტორია.

საკვანძო სიტყვები:  ანტიკური ხანა; კოლხეთის სამეფო; ოქროს საწმისი; ლაზიკა; ოდიშის სამთავრო; დადიანების გვარი; ერთიანი ქართული სახელმწიფო; სამურზაყანო; დამპყრობელთა შემოსევები; სამურზაყანო; რუსეთის ხელისუფლება.

დადიანების სასულიერო დინასტია უნგრეთში : როგორ გაარიდა ქართველმა სამხედრომ უნგრული რევოლუციის ლიდერი ცარისტულ არმიას / გიორგი კალანდია // ისტორიანი : ისტორიულ-შემეცნებითი ჟურნალი. - თბილისი, 2015. - ISSN 2233-3843. - ივლისი. - N7(55). - გვ.64-70. - ქართულ-უნგრული "გზაჯვარელდინი"[MFN: 185322]

UDC:  94(=353.1)(439) + 94(479.22:439)

ფოტოები:  ლაიოშ კოშუტი

ანოტაცია:  ქართველი და უნგრელი ხალხების მეგობრობის ისტორია

მოხსენიებული პირები:  დადიანი გიორგი (დადანი) (ლევან IV დადიანის შთამომავალი); დადიანი ნაუმ (ბუდაპეშტის ღვთისმშობლის მიძინების ტაძრისა და მასთან არსებული ორთოდოქსული ეპარქიის დამაარსებელთაგანი, თავადი); დადიანი შანდორ (სანდრო) (სამხედრო პირი); დადიანი მიკლოში (ნიკოლოზი) (თავადი); ზუარდისა ილია (კომუნისტურ უნგრეთში მართლმადიდებლური ეპარქიის ხელმძღვანელი და ღვთისმშობლის მიძინების ტაძრის მოძღვარი); ზოლტანი კადარ (პუბლიციტი); იშტვან I (უნგრეთის სახელმწიფოს დამაარსებელი, გამაქრისტიანებელი და პირველი მეფე); ბუჩკიაშვილი ალექსანდრე ბეჟანის ძე (სამხედრო პირი); კოშუტი ლაიოშ (უნგრეთის რევოლუციის ლიდერი); ჭავჭავაძე ილია (მწერალი, საზოგადო მოღვაწე); წერეთელი აკაკი (მწერალი, საზოგადო მოღვაწე); ზიჩი მიხაი (მხატვარი); ზიჩი ევგენი (გრაფი); პოშტი ბელა (არქეოლოგი); იანკო იანოშ (ეთნოგრაფი); წინამძღვრიშვილი ილია (პედაგოგი, პუბლიცისტი).

თემატიკა:  ქართველები უნგრეთში; საქართველო-უნგრეთის ურთიერთობების ისტორია.

საკვანძო სიტყვები:  საარქივო დოკუმენტები; მიშკოლცის ტაძარი; ბუდაპეშტის ტაძარი; სამეფო გვირგვინები; აჯანყებები; სამეცნიერო ექსპედიციები; ლეგენდები; "ვეფხისტყაოსნის" ილუსტრაციები; ცოცხალი სურათები.