ერთი სოფლის ხუთი საისტორიო ფურცელი : (ნაწყვეტი წიგნიდან "დავითაძეთა საგვარეულო წიგნი-ისტორია") / ემენ დავითაძე // ლაკლაკეთი : სალიტერატურო-სამხატვრო, სამეცნიერო-პოპულარული და საზოგადოებრივი ჟურნალი. - შუახევის რაიონი, სოფელი წაბლანა, 2013. - N2. - გვ.28-36[MFN: 184915]

UDC:  94(479.223-22)

ფოტოები:  ემენ დავითაძე

ანოტაცია:  დოკუმენტური მასალები სოფელ გოგიეთის შესახებ

მოხსენიებული პირები:  ჭიჭინაძე ზაქარია (მკვლევარი).

გეოგ.დასახელება:  გოგიეთი (აჭარა).

თემატიკა:  საქართველოს სოფლების ისტორია.

საკვანძო სიტყვები:  ტაძრები; მრევლი; ქრისტიანული ძეგლების ტოპონიმები.

"ქაღალდის მაღაზია თბილისში", "კონვერტების გამომჭრელი", "თავადი", "მელექსე", "ბესიკი" და "ბესიკურის" შემქმნელი გაბაშვილი / გიორგი სარაჯიშვილი // ლაკლაკეთი : სალიტერატურო-სამხატვრო, სამეცნიერო-პოპულარული და საზოგადოებრივი ჟურნალი. - შუახევის რაიონი, სოფელი წაბლანა, 2013. - N2. - გვ.60-65[MFN: 184955]

UDC:  821.353.1(092) + 655.11(479.22)(09)

ფოტოები:  გიორგი სარაჯიშვილი; ბესიკ გაბაშვილი

ანოტაცია:  პოეტ ბესიკ გაბაშვილის ბიოგრაფიული ცნობები; კონვერტების ხელით დამზადება და ბეჭდვითი სიტყვის ისტორია საქართველოში, XIX საუკუნის პირველ ნახევარში

პერსონალია:  გაბაშვილი ბესიკ (პოეტი).

მოხსენიებული პირები:  მამრიკიშვილი ანტონ (მეცნიერებათა აკადემიის გამომცემლობის სტამბის მთავარი ინჟინერი); ხოსროშვილი გურამ (უნივერსიტეტის სტამბის მუშა); ჭიჭინაძე ზაქარია (მკვლევარი); ერეკლე II (ქართლ-კახეთის მეფე); სოლომონ I (იმერეთის მეფე).

გეოგ.დასახელება:  ყარსი; ბათუმი.

თემატიკა:  ქართველი პოეტები; წიგნის ბეჭდვის ისტორია საქართველოში.

საკვანძო სიტყვები:  პოეზია; სამეფოს მართვა-გამგეობა; ელჩები.

განათლება ოსმალთა ბატონობის პერიოდში : (ნაწყვეტი წიგნიდან "საუკუნოვანი სკოლა") / მერი დიასამიძე // ლაკლაკეთი : სალიტერატურო-სამხატვრო, სამეცნიერო-პოპულარული და საზოგადოებრივი ჟურნალი. - შუახევის რაიონი, სოფელი წაბლანა, 2014. - N3. - გვ.23-27[MFN: 185034]

UDC:  94(479.223) + 37(479.223)

ფოტოები:  მერი დიასამიძე

ანოტაცია:  ეკლესია-მონასტრები, როგორც საგანმანათლებლო კერები, აჭარაში

მოხსენიებული პირები:  ყაზბეგი გიორგი (მოგზაური); ჭიჭინაძე ზაქარია (მკვლევარი); თავდგირიძე ოსმან-ბეგ; ხალიფაშვილი ახმედ-ეფენდი.

გეოგ.დასახელება:  აჭარა; სოფელი მერისი; ტრაპიზონი.

თემატიკა:  აჭარის ისტორია; განათლება აჭარაში.

საკვანძო სიტყვები:  რჯულის მასწავლებლები; ხოჯა-მოლები; მოსწავლეები; სწავლების მეთოდიკა.

ეთნიკურ ქართველთა განსახლების არეალი და ისტორიული მახსოვრობის ფაქტები ზემო მაჭახელში / როზეტა გუჯეჯიანი // ქართული უნივერსიტეტის შრომები : საქართველოს საპატრიარქოს წმინდა ანდრია პირველწოდებულის სახელობის ქართული უნივერსიტეტი. - თბილისი, 2015. - ISSN 1512-3073. - [ტ.]I. - გვ.63-76. - რეზ. ინგლ. ენ.. - შენიშვნ.[MFN: 185107]

UDC:  39(=353.1)(560)

ანოტაცია:  ტრადიციული ქართული კულტურის კვალი ზემო მაჭახელის ხეობაში

მოხსენიებული პირები:  თამარი (საქართველოს მეფე); სვიმონ ევფრატელი (ევფრატის ეკლესიაში მოღვაწე უკანასკნელი მღვდელი); ჭიჭინაძე ზაქარია (საზოგადო მოღვაწე).

თემატიკა:  ეთნოგრაფია.

საკვანძო სიტყვები:  სამეცნიერო ექსპედიციები; "მაჰალეები"; ქართული სოფლები; ქართული გვარები; მუჰაჯირები; ლეგენდა-გადმოცემები; ეკლესია-მონასტრების ნაშთები; ტოპონიმები; ხალხური დღესასწაულები.

საქართველოში პირველი პროტესტანტების საკითხისათვის / ტატიანა კოპალეიშვილი // საისტორიო მაცნე : შრომების კრებული / შოთა რუსთაველის სახ. უნ.-ტი; ისტორიის, არქეოლოგიის და ეთნოლოგიის დეპარტამენტი. - ბათუმი, 2013. - ISSN 1512-214X. - [ტ.] XX. - გვ.182-192. - რეზ. რუს. და ინგლ. ენ.. - ლიტ-რა გვ.190-191[MFN: 185519]

UDC:  274/278(479.2)

მოხსენიებული პირები:  ჭიჭინაძე ზაქარია (საზოგადო მოღვაწე, ისტორიკოსი); კუტალია გ. (ისტორიკოსი); ტაბაღუა ილია (ისტორიკოსი); რანსიმენი ს. (მკვლევარი); გერლახი სტეფან (ლუთერანი სწავლული); იერემია II (კონსტანტინეპოლის პატრიარქი); ანდრეა იაკობი (თეოლოგი); ჯავახია ბეჟანი (ისტორიკოსი); ბაგრატიონი ვახუშტი (ისტორიკოსი, გეოგრაფი); ალექსანდრე I (რუსეთის იმპერატორი); ბურჭულაძე გ. (ისტორიკოსი); იუნგ-შტილინგი იოჰან ჰენრიხ (მწერალი, მისტიკოსი).

თემატიკა:  პროტესტანტული ეკლესიები.

საკვანძო სიტყვები:  პროტესტანტული მიმდინარეობები; აუგსბურგის აღსარება; ლუთერანები; კოლონისტების ჩამოსახლება; გერნჰუტელები; ბაპტისტები; სეპარატისტები; პიეტისტური მოძღვრების მიმდევრები.

გევონდ ალიშანი - სტამბოლის ქართული სავანის მოამაგე / შუშანა ფუტკარაძე, მერაბ ახვლედიანი // საისტორიო მაცნე : შრომების კრებული / შოთა რუსთაველის სახ. უნ.-ტი; ისტორიის, არქეოლოგიის და ეთნოლოგიის დეპარტამენტი. - თბილისი, 2013. - ISSN 1512-214X. - [ტ.] XX. - გვ.222-237. - რეზ. რუს. და ინგლ. ენ.. - ლიტ-რა გვ.232[MFN: 185524]

UDC:  272/273(479.22)(092) + 821.19(092) + 008(=353.1)(560)

• ახვლედიანი, მერაბი; 

პერსონალია:  ალიშანი გევონდ (სომეხი პოეტი, ფილოლოგი, ისტორიკოსი, საზოგადო მოღვაწე, 1820-1901); ხარისჭირაშვილი პეტრე (ქართველი კათოლიკე სასულიერო და საზოგადო მოღვაწე, მეცნიერი, 1804(1818)-1892).

მოხსენიებული პირები:  ჯავახიშვილი ივანე (ისტორიკოსი); ზაზაძე პავლე (ბიზნესმენი, ქველმოქმედი); ხითარიშვილი ალფონს (კათოლიკე სასულიერო პირი); წინამძღვრიშვილი ანდრია (კათოლიკე სასულიერო პირი); მელაშვილი ახმედი (თურქეთელი ქართველი, საზოგადო მოღვაწე); მერაბიშვილი პეტრე (ექიმი); ყაზბეგი გიორგი (საზოგადო მოღვაწე); ზალდასტანიშვილი გივი (ემიგრანტი); მარტენი სენ (არმენისტი); მონპერი დებუა დე (მოგზაური, სწავლული); ბროსე მარი (ორიენტალისტი, ქართველოლოგი); ჭიჭინაძე ზაქარია (საზოგადო მოღვაწე); დარასი ოგუსტ (კათოლიკე სასულიერო პირი); ფუტკარაძე შუშანა (ფილოლოგიის მეცნიერებათა დოქტორი).

თემატიკა:  ქართველი კათოლიკეები; სომეხი პოეტები; ქართული კულტურის კერები საზღვარგარეთ.

საკვანძო სიტყვები:  სამონასტრო კომპლექსები; საქველმოქმედო საზოგადოებები; მხითარისტები; ქართული სტამბა; ქართული წიგნების ბეჭვდა; სასკოლო სახელმძღვანელოები; თარგმანები.

საქართველოსა და სომხეთის ისტორიის ზოგიერთი საკითხი ქართველ და უცხოელ მეცნიერთა შრომებში / მერაბ მეგრელიშვილი, შოთა მახარაძე // საისტორიო მაცნე : შრომების კრებული / შოთა რუსთაველის სახ. უნ.-ტი; ისტორიის, არქეოლოგიის და ეთნოლოგიის დეპარტამენტი. - თბილისი, 2013. - ISSN 1512-214X. - [ტ.] XX. - გვ.238-246. - რეზ. ინგლ. ენ.. - ლიტ-რა გვ.245[MFN: 185525]

UDC:  94(479.22:479.25) + 930

• მახარაძე, შოთა; 

მოხსენიებული პირები:  მაისურაძე გურამი (მეცნიერი); არუტინიანი ასმიკ (მკვლევარი); ორბელიანი სულხან-საბა (ქართველი სასულიერო მოღვაწე, ლექსიკოლოგი); ჭიჭინაძე ზაქარია (საზოგადო მოღვაწე); ნანსენი ფრიტიოფ (მოგზაური); ოსეფაშვილი ლ. (მკვლევარი); ქუთათელაძე ქ. (მკვლევარი); მირიანაშვილი ლ. (მკვლევარი); მარი ნიკო (ორიენტალისტი); კალანდია გიორგი (ისტორიკოსი); ასათიანი ქეთევანი (ისტორიკოსი); სილოგავა ვალერი (ისტორიკოსი); ეიხვალდი ე. (მეცნიერი); სენკოვსკი ო. (მეცნიერი); ლომოური ნ. (ისტორიკოსი); ლენგი დ. (ისტორიკოსი).

თემატიკა:  საქართველო-სომხეთის ისტორიული ურთიერთობები; ისტორიოგრაფია.

საკვანძო სიტყვები:  სამეცნიერო ნაშრომები; სტატიები; ქართველების გასომხების პროცესი; ქართული წარწერები; გაყალბებული დოკუმენტები; გადაკეთებული ტაძრები; ფრესკები.

კრწანისის მოვლენები და "სომხური დასი" / ოლეგ ჯიბაშვილი // საისტორიო მაცნე : შრომების კრებული / შოთა რუსთაველის სახ. უნ.-ტი; ისტორიის, არქეოლოგიის და ეთნოლოგიის დეპარტამენტი. - თბილისი, 2013. - ISSN 1512-214X. - [ტ.] XX. - გვ.307-318. - რეზ. ინგლ. და რუს. ენ.. - ლიტ-რა გვ.315-316[MFN: 185530]

UDC:  94(479.22) + 94(=19)(479.22)

მოხსენიებული პირები:  ჯამბაკურ-ორბელიანი ალ. (ისტორიკოსი, პოეტი, პუბლიცისტი); ერევანცი სიმეონ (სომეხთა კათალიკოსი); არუთინიანი პ. (ისტორიკოსი); ჭიჭინაძე ზაქარია (საზოგადო მოღვაწე, ისტორიკოსი); აღა მაჰმად-ხანი (ირანის შაჰი); ერეკლე II (ქართლ-კახეთის მეფე); ეკატერინე II (რუსეთის იმპერატორი); თაყაიშვილი ექვთიმე (საზოგადო და ეროვნული მოღვაწე, მეცნიერი).

თემატიკა:  საქართველოს ისტორია, XVIIIს.; სომხები საქართველოში.

საკვანძო სიტყვები:  სომხური დაჯგუფებები; ანტიქართული პოლიტიკა; "დიდი სომხეთის" აღდგენა; მეხუთე კოლონა; ხელოვნური ქაოსი; ღალატი.

ბათუმის მემატიანე ლევან მჭედლიშვილი [კრაზანა] / ჯულიეტა გაბოძე // ბათუმი : წარსული და თანამედროვეობა / საქართველოს განათლებისა და მეცნიერების სამინისტრო; ბათუმის შოთა რუსთაველის სახელმწიფო უნივერსიტეტის ნიკო ბერძენიშვილის ინსტიტუტი; ისტორიისა და არქეოლოგიის განყოფილება. - ბათუმი, 2014. - ISSN 1987-8745. - [ტ.] V, საერთაშორისო სამეცნიერო კონფერენციის მასალები. - გვ.96-106. - რეზ. ინგლ. ენ.. - ლიტ-რა გვ.104-105[MFN: 185572]

UDC:  316(479.22)(092) + 821.353.1-92(092)

ანოტაცია:  ქართველი პუბლიცისტისა და საზოგადო მოღვაწის ლევან მჭედლიშვილის ღვაწლზე ბათუმის პოლიტიკურ-სოციალურ და კულტურულ-საგანმანათლებლო ცხოვრებაში

პერსონალია:  მჭედლიშვილი ლევან (პუბლიცისტი, ფოლკლორისტი, საზოგადო მოღვაწე, 1847-1902).

მოხსენიებული პირები:  ჭავჭავაძე ილია (პოეტი,მწერალი, საზოგადო მოღვაწე); ჭიჭინაძე ზაქარია (საზოგადო მოღვაწე); მჭედლიშვილი გრიგოლი (ვაჭარი); მჭედლიშვილი პეტრე (ფინანსისტი, საზოგადო მოღვაწე); ნანეიშვილი ალექსანდრე (მასწავლებელი, ბათუმის სკოლის დირექტორი); დარჩია გერასიმე (სასულიერო პირი); ყაზბეგი ალექსანდრე (მწერალი).

თემატიკა:  ქართველი საზოგადო მოღვაწეები; ქართველი პუბლიცისტები.

საკვანძო სიტყვები:  ოჯახი; ფსევდონიმები; სტატიები; ბათუმის სკოლა; გიმნაზია; მუჰაჯირობა; ბათუმის თვითმმართველობა; ქართული თეატრი.

ბათუმის საზოგადოებრივ-კულტურული ცხოვრება XIX-XX საუკუნეების მიჯნაზე : ბათუმის ქართულ სავანეში დაცული პრესის მონაცემების მიხედვით / შუშანა ფუტკარაძე, როინ მალაყმაძე, ნაილა ჩელებაძე, ელზა ფუტკარაძე, თამილა ლომთათიძე, შორენა ფუტკარაძე // ბათუმი : წარსული და თანამედროვეობა / საქართველოს განათლებისა და მეცნიერების სამინისტრო; ბათუმის შოთა რუსთაველის სახელმწიფო უნივერსიტეტის ნიკო ბერძენიშვილის ინსტიტუტი; ისტორიისა და არქეოლოგიის განყოფილება. - ბათუმი, 2014. - ISSN 1987-8745. - [ტ.] V, საერთაშორისო სამეცნიერო კონფერენციის მასალები. - გვ.261-267. - რეზ. ინგლ. ენ.. - ლიტ-რა გვ.266[MFN: 185594]

UDC:  070(479.22)(09) + 94(479.22-22)

• მალაყმაძე, როინი;  ჩელებაძე, ნაილა;  ფუტკარაძე, ელზა;  ლომთათიძე, თამილა;  ფუტკარაძე, შორენა; 

მოხსენიებული პირები:  ჭიჭინაძე ზაქარია (საზოგადო მოღვაწე); კალანდაძე ბესარიონი; კალანდაძე გერონტი; თავართქილაძე კოწია (მესტამბე, გამომცემელი); რატილი იოსები (მომღერალი, ლოტბარი); სარაჯიშვილი ვანო (მომღერალი).

ორგანიზაცია:  "მოამბე", გაზ.; "ივერია", გაზ.; "ცნობის ფურცელი", გაზ.; "სახალხო საქმე", გაზ..

თემატიკა:  ქართული ჟურნალისტიკის ისტორია; ბათუმის ისტორია, XIX-XX სს..

საკვანძო სიტყვები:  სტატიები; ქართული სკოლა; ქართული წიგნების გამოცემა; საქველმოქმედო კონცერტები; ლიტერატურული შეხვედრები; მუსიკალურ-თეატრალური სანახაობები.