მეფე მირიანის ბაზილიკა / გურამ ყიფიანი // ბიზანტინოლოგია საქართველოში 2 : 2007 წლის 26-28 ოქტომბრის ბათუმი-ტრაპიზონის საერთაშორისო კონფერენციის მასალები : ეძღვნება აკადემიკოს გრიგოლ წერეთლის ხსოვნას : ტ. 2 / თსუ, კლასიკ. ფილოლ., ბიზანტ. და ნეოგრეც.ინ-ტი; რედაქტორები: ნელი მახარაძე, მარინა გიორგაძე. - თბილისი, 2009. - ISBN 978-9941-401-53-4. - გვ. 733-789. - სტატიას ახლავს ფოტომასალა. - რეზიუმე ინგლისურ ენაზე[MFN: 12]

UDC:  94(479.22)"IV" + 726(479.22) + 091(=353.1) + 27(479.22)

ანოტაცია:  მეფე მირიანის მიერ აგებული ეკლესია "მოქცევაი ქართლისაის" როგორც შატბერდის, ასევე ჭელიშური ვერსიების მიხედვით. სამთავროს ფერისცვალების გუმბათოვანი ტაძრის არქეოლოგიური შესწავლის მონაცემები და მისი პარალელები ამავე ეპოქის სირიულ ძეგლებთან

პერსონალია:  მირიანი (ქართლის მეფე); წმ. ნინო; ნანა (საქართველოს დედოფალი).

მოხსენიებული პირები:  ლეონტი მროველი (მემატიანე); ილია II (საქართველოს კათოლიკოს-პატრიარქი); ვახტანგ VI (საქართველოს მეფე); ფაღავა ხიტუ (ოდიშის თავადი); ნისიმე (მონაზონი); ალექსიევ-მესხიევი ბარბარე იაკინთეს ასული; ანნა (მონაზონი, ნიკოლოზ ბაგრატიონ-მუხრანსკის ასული); გრძელიშვილი გრიგოლ ილარიონის ძე; ევდემონი (მთავარეპისკოპოსი).

გეოგ.დასახელება:  მცხეთა; მაყვლოვანი.

თემატიკა:  ისტორია; საეკლესიო ხუროთმოძღვრება; ხელნაწერები; ქრისტიანობა.

საკვანძო სიტყვები:  ქართველი მეფეები; ქართველი დედოფლები; ქართლის ეკლესია-მონასტრები; სამთავროს ფერისცვალების ეკლესია; სამთავროს დედათა მონასტერი; შატბერდის კრებული; ჭელიშური კრებული.

ქართული სამართლის ისტორიის მეცნიერება // ქართული სამართლის ისტორია : [სახელმძღვ. იურ. ფაკ. სტუდ.] / ვ. მეტრეველი. - თბ., 2009. - გვ.10-16.[MFN: 52]

UDC:  34(479.22)(09) + 811.353.1'373.46

ანოტაცია:  ქართველ მეცნიერთა წვლილი ქართული სამართლის ისტორიის შესწავლის საქმეში

მოხსენიებული პირები:  ვახტანგ VI (ქართლის მეფე); გიორგი ბრწყინვალე (საქართველოს მეფე); ვახუშტი ბატონიშვილი (გეოგრაფი); იოანე ბატონიშვილი (მწერალი); დავით ბატონიშვილი, გიორგი XII-ს ძე (მწერალი); ბროსე მარი (ქართველოლოგი); იოსელიანი პლატონ (ისტორიკოსი); ბაქრაძე დიმიტრი (ისტორიკოსი); ფურცელაძე დ.; ხახანაშვილი ალექსანდრე (ფილოლოგი, ისტორიკოსი); ჟორდანია თევდორე (ისტორიკოსი); თაყაიშვილი ექვთიმე (ისტორიკოსი); ლეონტიევიჩი თ. (ისტორიკოსი); კოვალევსკი მ. (ისტორიკოსი); დარესტი რ. (ისტორიკოსი); ჰოლდაკი ფ. (ისტორიკოსი); ლუდტმანი რ. (ისტორიკოსი); კარსტი ჟ. (ისტორიკოსი); ხიზანიშვილი [ურბნელი] ნიკო (იურისტი); ჯავახიშვილი ივანე (ისტორიკოსი); სურგულაძე ივანე (იურისტი); ვაჩეიშვილი ალექსანდრე (იურისტი); დოლიძე ისიდორე (ისტორიკოსი); ნადარეიშვილი გ.; კეკელია მ.; ზოიძე ბ.; კორძაია-სამადაშვილი ნ.; დავითაშვილი გ.; ლეკვეიშვილი მ.; გეწაძე ვ.სეხნიას ძე (იურისტი); ცაცანაშვილი მარიამ (იურისტი); გოგინავა ს.; ბზიშვილი კ.; მეტრეველი ვალერიან (იურისტი).

ორგანიზაცია:  ივანე ჯავახიშვილის სახელობის თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტი.

თემატიკა:  სამართალი; ენათმეცნირება.

საკვანძო სიტყვები:  ქართული სამართლის ისტორია; იურიდიული ტერმინოლოგია.

სამართლის ძეგლებისა და სხვა საკანონმდებლო აქტების აღმნიშვნელი ტერმინები და მათი შინაარსი // ქართული სამართლის ისტორია : [სახელმძღვ. იურ. ფაკ. სტუდ.] / ვ. მეტრეველი. - თბ., 2009. - გვ.16-21.[MFN: 53]

UDC:  34(479.22)(09) + 348(479.22) + 811.353.1'373.46

ანოტაცია:  სამართლის აღმნიშვნელი ტერმინების განხილვა ქართული საკანონმდებლო ძეგლებისა და ძველი ქართული მწერლობის მაგალითზე

მოხსენიებული პირები:  ჯავახიშვილი ივანე (ისტორიკოსი); დოლიძე ისიდორე (ისტორიკოსი); ვახტანგ VI (ქართლის მეფე); ბაგრატIV (საქართველოს მეფე).

თემატიკა:  სამართალი; ენათმეცნიერება.

საკვანძო სიტყვები:  ქართული სამართლის ისტორია; იურიდიული ტერმინოლოგია; საეკლესიო სამართალი.

ქართული სამართლის ისტორიის შესწავლის წყაროები // ქართული სამართლის ისტორია : [სახელმძღვ. იურ. ფაკ. სტუდ.] / ვ. მეტრეველი. - თბ., 2009. - გვ.21-22.[MFN: 54]

UDC:  34(479.22)(09) + 348(479.22) + 930(479.22)

ანოტაცია:  არაპირდაპირი და პირდაპირი (1.ქართული სამართლის საეკლესიო წყაროები; 2.ქართული სამართლის საერო წყაროები) სამართლის წყაროების ზოგადი მიმოხილვა

მოხსენიებული პირები:  ვახტანგ VI (ქართლის მეფე); გიორგი ბრწყინვალე (საქართველოს მეფე).

თემატიკა:  სამართალი; ისტორიოგრაფია.

საკვანძო სიტყვები:  ქართული სამართლის ისტორია; საეკლესიო სამართალი; ისტორიული საბუთები.

საერო ხასიათის წყაროები // ქართული სამართლის ისტორია : [სახელმძღვ. იურ. ფაკ. სტუდ.] / ვ. მეტრეველი. - თბ., 2009. - გვ.25-40.[MFN: 56]

UDC:  34(479.22(09) + 94(479.22) + 930(479.22) + 811.353.1'373.46

შინაარსი:  ხელმწიფის კარის გარიგება; დასტურლამალი; ბაგრატ კურაპალატის სამართალი; გიორგი ბრწყინვალეს სამართლის წიგნი ანუ "ძეგლის დადება მეფეთა-მეფის გიორგის მიერ"; ბექასა და აღბუღას კანონები ანუ "წიგნი სამართლისა კაცთა შეცოდებისა ყოვლისავე; სამართალი ბატონიშვილის ვახტანგისა; მოსეს სამართლის ანუ ებრაული სამართლის ქართული ვერსია; ბერძნული სამართალი (ქართული ვერსია); სომხური სამართლის ქართული ვერსია

ანოტაცია:  განხილულია საერო ხასიათის საკანონმდებლო ძეგლების ორი ჯგუფი: 1.სახელმწიფო-სამართლებრივი ანუ კონსტიტუციური ხასიათის ძეგლები და 2.სისხლისა და სამოქალაქო-სამართლებრივი ხასიათის ძეგლები

მოხსენიებული პირები:  დოლიძე ისიდორე (ისტორიკოსი); გიორგი ჭყონდიდელი (მწიგნობართუხუცესი); თაყაიშვილი ექვთიმე (ისტორიკოსი); ვახტანგ VI (ქართლის მეფე); გიორგი V (საქართველოს მეფე); ბაგრატIV (საქართველოს მეფე); ჯაყელი ბექა (მანდატურუხუცესი); აღბუღა (ათაბაგ-ამირსპასალარი); ვახუშტი ბატონიშვილი (გეოგრაფი); ჩუბინაშვილი დავით (ენათმეცნიერი); კონსტანტინე არმენოპულოსო (ბიზანტიელი იურისპრუდენციის მოღვაწე); მათე ვლასტარი (მღვდელ-მონაზონი); გიორგიIII (საქართველოს მეფე); სუმბატ [სპარაპეტი].

გეოგ.დასახელება:  საქართველო; განჯა; სომხეთი; როსი; სირია.

თემატიკა:  სამართალი; ისტორია; ისტორიოგრაფია; ენათმეცნიერება.

საკვანძო სიტყვები:  ქართული სამართლის ისტორია; იურიდიული ტერმინოლოგია; საეკლესიო სამართალი; ქართველი მეფეები.

ქართლის სახელმწიფო V საუკუნის II ნახევარში // ქართული სამართლის ისტორია : [სახელმძღვ. იურ. ფაკ. სტუდ.] / ვ. მეტრეველი. - თბ., 2009. - გვ.72.[MFN: 63]

UDC:  94(479.22) + 27(479.22) + 94(479.22:55)

ანოტაცია:  ქართლის ისტორია V ს. II ნახევარში

მოხსენიებული პირები:  ვახტანგ გორგასალი (ქართლის მეფე); პეროზი (ირანის მეფე).

გეოგ.დასახელება:  ქართლი; თბილისი; ეგრისი.

თემატიკა:  ისტორია; საქართველო-ირანის ურთიერთობები; რელიგია.

საკვანძო სიტყვები:  საქართველოს ისტორია; თბილისის დაარსება; ქართლის ისტორია; ქრისტიანობა; ქართულ-სპარსული ურთიერთობები.

დასავლეთი საქართველო (ეგრისი) IV-V საუკუნეებში // ქართული სამართლის ისტორია : [სახელმძღვ. იურ. ფაკ. სტუდ.] / ვ. მეტრეველი. - თბ., 2009. - გვ.72-74.[MFN: 65]

UDC:  94(479.222) + 94(=353.31) + 725(479.22) + 327(479.22)(09)

ანოტაცია:  ლაზეთის (ეგრისი) ისტორია და პოლიტიკური მდგომარეობა

მოხსენიებული პირები:  პროკოფი კესარიელი (ბიზანტიელი ისტორიკოსი); ევგენიოსი (ფილოსოფოსი); ვახტანგ გორგასალი (ქართლის მეფე); ჯუანშერი (მემატიანე).

გეოგ.დასახელება:  დასავლეთ საქართველო; ლაზიკა; ეგრისი; ბიზანტია; ჭოროხი - მდინარე.

თემატიკა:  ისტორია; პოლიტიკა; საერო ხუროთმოძღვრება.

საკვანძო სიტყვები:  დასავლეთ საქართველოს ისტორია; ლაზეთის ისტორია; სკანდა; წებელდა; საქართველოს საგარეო პოლიტიკა.

ახალი ფეოდალური სამეფო-სამთავროების წარმოქმნა (VIII-X სს.) : ეგრის-აფხაზეთის სახელმწიფო წყობილება // ქართული სამართლის ისტორია : [სახელმძღვ. იურ. ფაკ. სტუდ.] / ვ. მეტრეველი. - თბ., 2009. - გვ.82-88.[MFN: 69]

UDC:  94(479.22) + 321(479.22) + 352(479.22) + 27-772(479.22) + 94(479.22:495)

ანოტაცია:  VIII საუკუნის დასასრულსა და X საუკუნის დასაწყისში საქართველოს ტერიტორიაზე პოლიტიკური გაერთიანებების (თბილისის საამირო, კახეთის სამთავრო, ჰერეთის სამთავრო, აფხაზეთის საერისთავო, ტაო-კლარჯეთის სამთავრო) ჩამოყალიბება

პერსონალია:  ვახტანგ გორგასალი (ქართლის მეფე); ოსმან I (ხალიფა); ლეონ II (აფხაზეთის მეფე); თეოდოსი II (აფხაზეთის მეფე); დემეტრე II (აფხაზეთის მეფე); გიორგი I (აფხაზეთის მეფე); იოანე I (აფხაზეთის მეფე); ადარნასე I (აფხაზეთის მეფე); ბაგრატ I (აფხაზეთის მეფე); კონსტანტინე III (აფხაზეთის მეფე); გიორგი II (აფხაზეთის მეფე); ლეონ III (აფხაზეთის მეფე); დემეტრე III (აფხაზეთის მეფე); თეოდოსი III (აფხაზეთის მეფე).

მოხსენიებული პირები:  ვახუშტი ბატონიშვილი (გეოგრაფი); ჯუანშერი (მემატიანე).

გეოგ.დასახელება:  საქართველო; თბილისი; კახეთი; ტაო-კლარჯეთი; ჰერეთი; ქართლი; ყაზბეგი; გარდაბანი; აფხაზეთი; ეგრისი; ბიზანტია; აფხაზეთ-აფშილეთი; შავშეთი; ნიგალი; აჭარა; სპერი; სამცხე; ჯავახეთი; არტაანი; ბანა.

თემატიკა:  ისტორია; სახელმწიფოებრიობა; სოციალური ფენები; ადგილობრივი თვითმმართველობა; საქართველო-ბიზანტიის ურთიერთობები.

საკვანძო სიტყვები:  საქართველოს ისტორია; საამიროები; სამთავროები; ვასალი; ფეოდალები; საკათალიკოსოები; მამფალის ინსტიტუტი; ერისთავები; შურტა; რესი; მუჰთასაბი; დივანხანა; ამადი; ყადი.

მონღოლთა შემოსევა და ქართული სახელმწიფოებრიობის დაშლა-დაქვეითება // ქართული სამართლის ისტორია : [სახელმძღვ. იურ. ფაკ. სტუდ.] / ვ. მეტრეველი. - თბ., 2009. - გვ.112-120.[MFN: 72]

UDC:  94(479.22) + 327(479.22) + 321(479.22) + 94(479.22:517.3) + 94(479.22:450)

ანოტაცია:  საქართველოს მდგომარეობა XIII საუკუნეში მონღოლთა შემოსევების დროს. მონღოლთა სამხედრო-საგამგეო სისტემა საქართველოში

მოხსენიებული პირები:  თამარ მეფე; ლაშა-გიორგი (საქართველოს მეფე); რუსუდანი (საქართველოს მეფე); მუღასედინი (რუსუდან მეფის მეუღლე); ჯალალედინი (ხვარაზმშაჰი); შანშე მხარგრძელი (მანდატურთუხუცესი); ავაგი (ამირსპასალარი); ყუარყუარე ჯაყელ-ციხისჯვარელი; გრიგოლ IX (რომის პაპი); ვარამ გაგელი; შოთა კუპრი; ბათო (მონღოლთა ყაენი); ეგარსლან ბაკურციხელი; გრიგოლ სურამელი; დადიანი ცოტნე; დავით V [ულუ, უფროსი] (ლაშა-გიორგის უკანონო შვილი); დავით IV ნარინი (რუსუდან მეფის ძე); ვახტანგ II (საქართველოს მეფე); დემეტრე II (საქართველოს მეფე); დავით VI (დემეტრე თავდადებულის ძე); ვახტანგ III (საქართველოს მეფე).

გეოგ.დასახელება:  საქართველო; თბილისი; ქუთაისი; მონღოლეთი; ბარდავი; განძა; შამქორი; გარდაბანი; დმანისი; დასავლეთ საქართველო; ჰერეთი; კახეთი; ქვემო ქართლი; შიდა ქართლი; სამცხე; მესხეთი; ეგრისი; გურია; რაჭა; აღმოსავლეთ საქართველო.

თემატიკა:  ისტორია; პოლიტიკა; სახელმწიფოებრიობა; საქართველო-მონღოლეთის ურთიერთობები; საქართველო-რომის ურთიერთობები.

საკვანძო სიტყვები:  საქართველოს ისტორია; ქართულ-მონღოლური ისტორიული ურთიერთობები; საქართველოს საგარეო პოლიტიკა; ჯვაროსნები; ლორეს ციხე; კაენის ციხე; ოქროს ურდო.

საქართველოს სახელმწიფოებრიობა XIV საუკუნის შუა ხანებიდან XV საუკუნის დასასრულამდე // ქართული სამართლის ისტორია : [სახელმძღვ. იურ. ფაკ. სტუდ.] / ვ. მეტრეველი. - თბ., 2009. - გვ.126-131.[MFN: 75]

UDC:  94(479.22) + 327(479.22) + 94(479.22:517.3)

ანოტაცია:  ქართველ მეფეთა პოლიტიკა თემურლენგის ლაშქრობების დროს, შინაფეოდალური აშლილობა და ქვეყნის პოლიტიკური დაქუცმაცება

პერსონალია:  გიორგი V [ბრწყინვალე] (საქართველოს მეფე); თემურლენგი (ემირი); ალექსანდრე I (საქართველოს მეფე); შეჰან შაჰი (შავბატკნიანთა სახელმწიფოს გამგებელი); ვახტანგ III (საქართველოს მეფე); გიორგი VIII (საქართველოს მეფე); ყვარყვარე (სამცხის მთავარი); უზუნ ჰასანი (ირანის მბრძანებელი); ბაგრატი (ქუთაისის ერისთავი); კონსტანტინე (ქართლის მეფე); ივანე III (რუსეთის მთავარი).

მოხსენიებული პირები:  ჯავახიშვილი ივანე (ისტორიკოსი); თომა მეწოფეცი (სომეხი ისტორიკოსი).

გეოგ.დასახელება:  საქართველო; მონღოლეთი.

თემატიკა:  ისტორია; პოლიტიკა; საქართველო-მონღოლეთის ურთიერთობები.

საკვანძო სიტყვები:  საქართველოს ისტორია; საქართველოს საგარეო პოლიტიკა; თემურლენგის ლაშქრობები; ანტიოსმალური კოალიცია.