შატბერდი - "დიდებული ლავრა" // კლარჯეთის ეკლესიები და მონასტრები / დ. ხოშტარია. - თბ., 2009. - გვ.126-159[MFN: 2310]

UDC:  726(479.22) + 27-725(479.22) + 27-246(479.22) + 091(=353.1) + 908(479.22)(093)

ანოტაცია:  შატბერდის მონასტრისა და ეკლესიის მდებარეობა, დაარსების ისტორია და ხუროთმოძღვრული დახასიათება

მოხსენიებული პირები:  აშოტ I (კურაპალატი); გრიგოლ ხანძთელი (სასულიერო პირი); ბაგრატ (კურაპალატი); სოფრონი (შატბერდის მონასტრის წინამძღვარი); იოანე [ბერაია] (პარხლის ოთხთავის გადამწერი); მიქაელ მოდრეკილი (ჰიმნოგრაფი); შანიძე აკაკი (ენათმეცნიერი); ბაქრაძე დიმიტრი (ისტორიკოსი); მარი ნიკო (ენათმეცნიერი); ტიერა ნიკოლ (ფრანგი მეცნიერი); ტიერა ჟან-მიშელ (ფრანგი მეცნიერი); ზდანევიჩი ი..

გეოგ.დასახელება:  კლარჯეთი.

თემატიკა:  სასულიერო ხუროთმოძღვრება; რელიგია; ხელნაწერები; უცხოელები საქართველოს შესახებ.

საკვანძო სიტყვები:  ქართული ეკლესია-მონასტრები საზღვარგარეთ; შატბერდი; ქართველი სასულიერო პირები; ადიშის ოთხთავი; ჯრუჭის ოთხთავი; პარხლის ოთხთავი; შატბერდის კრებული.

ქრისტეს იკონოგრაფიული სახეები XII საუკუნის ხელნაწერებში // საერთაშორისო სამეცნიერო კონფერენცია "ტბელობა", 2009 წლის ოქტომბერ-ნოემბერი : (მასალები) / "ტბელობა", საერთაშორისო სამეცნ. კონფერენცია (2009; ხულო); რედ. დამანა მელიქიშვილი. - თბ., 2009. - გვ.387-389[MFN: 5517]

UDC:  821.353.1(092) + 27-246(479.22) + 091(=353.1)

ანოტაცია:  განხილულია ბასილ დიდის ლიტურგიკული გრაგნილი, გელათის ოთხთავი და ჯრუჭის II ოთხთავი. ხელნაწერები დაცულია ხელნაწერთა ეროვნულ ცენტრში

პერსონალია:  ბასილ დიდი (მწერალი).

ორგანიზაცია:  საქართველოს ხელნაწერთა ეროვნული ცენტრი.

თემატიკა:  ქართული მწერლობა; რელიგია; ხელნაწერები.

საკვანძო სიტყვები:  ძველი ქართული მწერლობა; ქართული ოთხთავი; ქართული ხელნაწერები.

ჯრუჭი I-ის მინიატურების ზოგიერთი თავისებურების შესახებ // საერთაშორისო კონფერენცია "ტაო-კლარჯეთი" : მოხსენებათა თეზისები / "ტაო-კლარჯეთი", საერთაშორისო კონფერენცია (2010, თბილისი). - თბ., 2010. - გვ.46.[MFN: 9334]

UDC:  27-246(479.22) + 726(479.22) + 75.056(479.22)

ანოტაცია:  ჯრუჭის ოთხთავის (შეიქმნა შატბერდის მონატერში. 936-940 წწ.) აღწერილობა. ხელნაწერი დაცულია საქართველოს ხელნაწერთა ეროვნულ ცენტრში

ორგანიზაცია:  საქართველოს ხელნაწერთა ეროვნული ცენტრი.

გეოგ.დასახელება:  ტაო-კლარჯეთი.

თემატიკა:  ახალი აღთქმა; საეკლესიო ხუროთმოძღვრება; მინიატურა; ხელნაწერები.

საკვანძო სიტყვები:  ჯრუჭის ოთხთავი; ქართული ეკლესია-მონასტრები თურქეთში; შატბერდის მონასტერი; ქართული ხელნაწერები.

"ქებაი და დიდებაი ქართულისა ენისაი" // დიდნი საქმენი. - თბ., 2011. - გვ.100-103.[MFN: 15853]

UDC:  821.353.1(092)

ფოტოები:  ათონის ივერთა მონასტერი. საბერძნეთი (980-983 წწ.); წუაროსტავის სახარება. გადამწერი - გაბრიელი (X-XI სს.); კვადრიფოლიუმი. ჯრუჭის მეორე ოთხთავი (XII-XIII სს.); ტბეთის ოთხთავი (XII ს.)

ანოტაცია:  იოანე-ზოსიმეს თხზულება - განხილვა

პერსონალია:  იოანე-ზოსიმე (მწერალი).

თემატიკა:  ლიტერატურული კრიტიკა.

საკვანძო სიტყვები:  ძველი ქართული მწერლობა.

განათლების და კულტურის უმთავრესი კერები შუა საუკუნეების საქართველოში // დიდნი საქმენი. - თბ., 2011. - გვ.104-113.[MFN: 15854]

UDC:  27-47(479.22) + 37(479.22)(09) + 008(479.22)(09) + 726(4709.22)

ფოტოები:  ჭილ-ეტრატის იადგარი (X ს.); კრებული მარტვილის კოლექციიდან (1028-1031 წწ.); მარტვილის საკათედრო ტაძარი (VII-X სს.); წმიდა გიორგის ჭედური ხატი. ლეჩხუმი, ლაბეჭინა (XI ს.); ჯრუჭის მეორე ოთხთავი. შემკულია 334 მინიატურით, ერთ-ერთი მომხატველია მიქაელი (XII-XIII სს.); პარხლის ოთხთავი (973 წ.)

შინაარსი:  ხანცთა; შატბერდი; ოშკი; პარხალდი; ტბეთი; საბანწმინდა; სინა, სინაწმინდა; ივირონი; ჯვრის ქართველთა მონასტერი იერუსალიმში; პეტრიწონი; ჭყონდიდი; შიომღვიმე

მოხსენიებული პირები:  გრიგოლ ხანძთელი (წმინდანი); თაყაიშვილი ექვთიმე (ისტორიკოსი); ეფრემ მცირე (ფილოსოფოსი); იოანე-ზოსიმე (მწერალი); გიორგი მთაწმინდელი (მწერალი); ბასილ III (კათოლიკოსი).

გეოგ.დასახელება:  საქართველო.

თემატიკა:  განათლება; კულტურა; საეკლესიო ხუროთმოძღვრება.

საკვანძო სიტყვები:  სასულიერო განათლება; ქართული საგანმანათლებლო კერები; ქართული საგანმანათლებლო კერები საზღვარგარეთ; ქართული კულტურის ისტორია; საქართველოს ეკლესია-მონასტრები; ქართული ეკლესია-მონასტრები საზღვარგარეთ; ხანძთის მონასტერი; შატბერდის მონასტერი; ოშკი; პარხალი; ტბეთი; საბანწმინდა; სინაწმინდა; ათონის ივერთა მონასტერი; იერუსალიმის ჯვრის მონასტერი; პეტრიწონი; ჭყონდიდის ტაძარი; შიომღვიმე.

ძველ ქართულ ხელნაწერ წიგნთა შემკულობის აღმნიშვნელი ზოგიერთი ტერმინის შესახებ / ელენე მაჭავარიანი // ქართული ხელნაწერები : დამწერლობისა და შემკულობის საკითხები / ე. მაჭავარიანი; რედ.:ნ. ქავთარია; საქ. მეცნ. ეროვნ. აკად., ხელნაწერთა ეროვნ. ცენტრი. - თბილისი, 2012. - ISBN 978-9941-9198-7-9. - გვ. 105-113[MFN: 28023]

UDC:  091(=353.1) + 930.27(479.22) + 75.056(479.22) + 811.353.1'373.46 + 27-246(479.22)

ანოტაცია:  ძველ ქართულ წერილობით წყაროებში გამოყენებულ ტერმინთა: "ხატი", "კამარა", "მწერალი", "დაწერილი", "გამოწერა", "შევამკევ" - განმარტებანი

გეოგ.დასახელება:  საქართველო.

თემატიკა:  ხელნაწერები; დამწერლობა; მინიატურები; ტერმინოლოგია; სახარება.

საკვანძო სიტყვები:  ქართული ხელნაწერები; ქართული დამწერლობა; ხელნაწერთა გაფორმება; ქართული ტერმინები; ტბეთის ოთხთავი; ჯრუჭის ოთხთავი; ალავერდის ოთხთავი.

გადამწერსა და მხატვარს შორის შრომის განაწილების საკითხისათვის ხელნაწერი წიგნის მხატვრული კომპოზიციის შექმნის დროს / ელენე მაჭავარიანი // ქართული ხელნაწერები : დამწერლობისა და შემკულობის საკითხები / ე. მაჭავარიანი; რედ.:ნ. ქავთარია; საქ. მეცნ. ეროვნ. აკაკდ., ხელნაწერთა ეროვნ. ცენტრი. - თბილისი, 2012. - ISBN 978-9941-9198-7-9. - გვ. 155-175. - სტატიას ახლავს ფოტომასალა[MFN: 28053]

UDC:  091(=353.1) + 930.27(479.22) + 75.056(479.22) + 091(479.22)(092) + 27-246(479.22)

შინაარსი:  გადამწერისა და მხატვრის ფუნქციები ხელნაწერი წიგნის მხატვრული კომპოზიციის ჩამოყალიბების პერიოდში; გადამწერისა და მხატვრის იდენტიფიკაციის საკითხისათვის

გეოგ.დასახელება:  საქართველო.

თემატიკა:  ხელნაწერები; დამწერლობა; მინიატურები; კალიგრაფები; სახარება.

საკვანძო სიტყვები:  ქართული ხელნაწერები; ქართული დამწერლობა; ხელნაწერთა გაფორმება; ქართველი კალიგრაფები; ადიშის ოთხთავი; ჯრუჭის ოთხთავი; იენაშის ოთხთავი.

ქართული ხელნაწერი წიგნის დეკორაციული სისტემის განვითარება : (IX-XIV სს.) / ელენე მაჭავარიანი // ქართული ხელნაწერები : დამწერლობისა და შემკულობის საკითხები / ე. მაჭავარიანი; რედ.:ნ. ქავთარია; საქ. მეცნ. ეროვნ. აკაკდ., ხელნაწერთა ეროვნ. ცენტრი. - თბილისი, 2012. - ISBN 978-9941-9198-7-9. - გვ. 221-234[MFN: 28060]

UDC:  091(=353.1) + 930.27(479.22) + 75.056(479.22) + 27-246(479.22)

ანოტაცია:  ქართული ხელნაწერი წიგნის დეკორაციული სისტემისა და მხატვრული კომპოზიციის განვითარების გზა IX-XIII სს. ქართული ოთხთავების მხატვრული თავისებურებების გათვალისწინების საფუძველზე

გეოგ.დასახელება:  საქართველო.

თემატიკა:  ხელნაწერები; დამწერლობა; მინიატურები; სახარება.

საკვანძო სიტყვები:  ქართული ხელნაწერები; ქართული დამწერლობა; ხელნაწერთა გაფორმება; მოქვის ოთხთავი; ადიშის ოთხთავი; ჯრუჭის ოთხთავი; ავგაროზ ბანდაისძის ოთხთავი.

სამი ქართული ოთხთავის - გელათის (Q-908), ჯრუჭის II (H-1667) და მოქვის (Q-902) დასურათების პრინციპები : (XII-XIV სს) / ელენე მაჭავარიანი // ქართული ხელნაწერები : დამწერლობისა და შემკულობის საკითხები / ე. მაჭავარიანი; რედ.:ნ. ქავთარია; საქ. მეცნ. ეროვნ. აკაკდ., ხელნაწერთა ეროვნ. ცენტრი. - თბილისი, 2012. - ISBN 978-9941-9198-7-9. - გვ. 267-282. - სტატიას ახლავს ფოტომასალა[MFN: 28065]

UDC:  091(=353.1) + 930.27(479.22) + 75.056(479.22) + 27-246(479.22)

გეოგ.დასახელება:  საქართველო.

თემატიკა:  ხელნაწერები; დამწერლობა; მინიატურები; სახარება.

საკვანძო სიტყვები:  ქართული ხელნაწერები; ქართული დამწერლობა; ხელნაწერთა გაფორმება; გელათის ოთხთავი; ჯრუჭის II ოთხთავი; მოქვის ოთხთავი.

IX-X საუკუნეების ქართული მოხატული ხელნაწერები : (ტაო-კლარჯეთის მხატვრული სკოლა) / ელენე მაჭავარიანი // ქართული ხელნაწერები : დამწერლობისა და შემკულობის საკითხები / ე. მაჭავარიანი; რედ.:ნ. ქავთარია; საქ.მეცნ.აკად., ხელნაწერთა ეროვნ. ცენტრი. - თბილისი, 2012. - ISBN 978-9941-9198-7-9. - გვ. 321-326. - სტატიას ახლავს ფოტომასალა[MFN: 28127]

UDC:  091(=353.1) + 930.27(479.22) + 75.056(479.22) + 27-246(479.22)

ანოტაცია:  ტაო-კლარჯეთის სამწიგნობრო კერებში შესრულებული ხელნაწერები ქართველ მოღვაწეთა, ძველ ქართველ ოსტატთა გამოსავლენად ადრეული ხანის წიგნის მხატვრობის დასახასიათებლად

გეოგ.დასახელება:  საქართველო; ტაო-კლარჯეთი.

თემატიკა:  ხელნაწერები; დამწერლობა; მინიატურები; სახარება.

საკვანძო სიტყვები:  ქართული ხელნაწერები; ქართული დამწერლობა; ხელნაწერთა გაფორმება; ადიშის ოთხთავი; ჯრუჭის ოთხთავი; ტბეთის ოთხთავი.