ქართული მონარქიის აღმავლობის პერიოდი // საქართველოს ისტორია : უძველესი დროიდან თანამედროვეობის ჩათვლით : კონსპექტური სალექციო კურსი / ვ. სილოგავა; კ. შენგელია. - თბ., 2008. - გვ.106-137.[MFN: 6335]

UDC:  94(479.22)"XI-XIII" + 321(479.22) + 008(479.22)(09) + 33(479.22(09) + 821.353.1(092) + 94(479.22:560) + 94(479.22:55)

• შენგელია, კახა; 

შინაარსი:  მეფე დავით აღმაშენებლის სახელმწიფო რეფორმები; თურქ-სელჯუკთა განდევნა საქართველოდან; დიდგორის ომი; საქართველო-ჰეგემონი სახელმწიფო კავკასიაში; დემეტრე I-ის და გიორგი III-ის მეფობა; მეფე თამარის ეპოქა; ყუთლუ-არსლანი. ხელისუფლების დაყოფის თეორიის ჩანასახები; შამქორის და ბასიანის ბრძოლები; ტრაპიზონის იმპერიის დაარსება და საქართველოს სამეფოს მონაწილეობა ამ საქმეში; ლაშქრობა ირანში; საქართველოს სახელმწიფო წყობილება XII ს-სა და XIII ს-ის დასაწყისში; საქართველოს ეკონომიკური და საზოგადოებრივი განვითარება XII ს-სა და XIII ს-ის დასაწყისში; ქართული კულტურა XII-XIII საუკუნეებში; შოთა რუსთაველი

ანოტაცია:  საქართველოს ისტორია XI-XIII საუკუნეებში

პერსონალია:  დავით აღმაშენებელი (საქართველოს მეფე); დემეტრე I (საქართველოს მეფე); თამარი (საქართველოს მეფე); ყუთლუ-არსლანი; რუსთაველი შოთა (პოეტი).

გეოგ.დასახელება:  საქართველო; თურქეთი; ირანი; კავკასია.

თემატიკა:  ისტორია; სახელმწიფოებრიობა; სახელდუბული ბრძოლები; კულტურა; ეკონომიკა; ქართული მწერლობა; საქართველო-თურქეთის ურთიერთობები; საქართველო-ირანის ურთიერთობები.

საკვანძო სიტყვები:  საქართველოს ისტორია; ქართული სახელმწიფოებრიობა; დიდგორის ომი; შამქორის ბრძოლა; ბასიანის ბრძოლა; ქართული კულტურა; ქართველი მწერლები; ქართულ-თურქული ისტორიული ურთიერთობები; ქართულ-ირანული ისტორიული ურთიერთობები.

უმთავრესი ბრძოლების მიმოხილვა ტაქტიკური თვალსაზრისით // ქართული სამხედრო ხელოვნება / ჯ. შარაშენიძე. - თბ., 2008. - გვ.52-95.[MFN: 7615]

UDC:  355(479.22) + 94(479.22)

შინაარსი:  ოსებზე ლაშქრობა; უჯარმის ბრძოლა; დიდგორის ბრძოლა; შამქორის ბრძოლა; ბასიანის ბრძოლა; ტაშისკარის ბრძოლა; მარტყოფის ბრძოლა; მარაბდის ბრძოლა; კრწანისის ბრძოლა

თემატიკა:  სამხედრო საქმე; სახელდებული ბრძოლები.

საკვანძო სიტყვები:  ქართული სამხედრო ხელოვნება; საქართველოს ისტორია.

ბასიანის ბრძოლა // დიდნი საქმენი. - თბ., 2011. - გვ.202-205.[MFN: 16082]

UDC:  94(479.22)"1202"

ფოტოები:  ქობერის ტაძრის მხატვრობის დეტალი; ქობერის მონასტერი. დღევანდელი სომხეთის ტერიტორია (XIII ს.); დავითნი (XVII ს.); "ვეფხისტყაოსნის" ე. წ. ვრცელი რედაქცია (XVI-XVII სს.); გიორგი XI-ის დაკვეთით გადაწერილი "ვეფხისტყაოსანი". გადამწერი - მდივანბეგი ბეგთაბეგი (1680 წ.)

მოხსენიებული პირები:  რუქნ ადდინი (რუმის სულთანი); თამარი (საქართველოს მეფე).

გეოგ.დასახელება:  საქართველო.

თემატიკა:  ისტორია.

საკვანძო სიტყვები:  საქართველოს ისტორია; სახელდებული ბრძოლები; ბასიანის ბრძოლა.

ქართული თვითშემეცნების აღორძინება დასავლეთ არმენიაში : თვითშემეცნების აღორძინება XI ს-ის ლაზიკის ეპარქიაში // საეპისკოპოსოები ლაზიკაში : ეძღვნება სრ. საქ. კათოლიკოს-პატრიარქს ილია II-ს / ა. ჯაფარიძე. - თბ.,, 2011. - გვ.398-462[MFN: 21013]

UDC:  2(479.22) + 930(479.22) + 27-36(479.22) + 27-725(479.22) + 2(479.22:479.25) + 27-526.62

შინაარსი:  ლაზიკის ეპარქია - დასავლეთ არმენიისა და პერსარმენიის ქართველობის გამაერთიანებელი; ლაზიკის სამიტროპოლიტოს, ანუ ზემო ქვეყანათა ქართველობის ბრძოლა ეროვნულ-ქართულ სახელმწიფოებრიობის აღდგენისათვის (X-XVI სს.); ლაზიკის "ბერძნული ქრისტიანობა"; წმიდა ნინო ლაზეთ-კლარჯეთში; წმიდა ნინოს ჯვარი დასავლეთ არმენიაში (VI-XI სს.); წმიდა ნინო - ეთნიკური ქართველების ეროვნული დროშა (IX -X სს.); "ქებაი და დიდებაი ქართულისა ენისაი" არმენიის ქართველთა საუნჯე წმ. ნინოს ჯვართან ერთად (VI-X სს.); "ქებაი და დიდებაის" საეკლესიო საფუძვლები (VI-X სს.); "ქებაი და დიდებაი ქართულისა ენისაის" დაწერის დრო და ადგილი (X ს.); კირიონისმიერი ეროვნული გამოფხიზლება გუგარეთისა და დასავლეთ არმენიის ქართველობისა; ენობრივი ვითარება გუგარქში; არმენიის ქართველთა დიდი გამოფხიზლება; კირიონის "გამოფხიზლების" პროექტი; სომხურ-ქალკედონური ეკლესიის ქართული ფრთა; ქართველები სომხეთში; გამოფხიზლების ორი მთავარი სტიმული (IV-X სს.); პატრიარქ ნიკოლოზ მისტიკოსის მითითება (X ს.); სომხური ეკლესიის თავდაპირველი იურისდიქცია (IV-V სს.); წმ. დავით და ტარიჭანი, ისააკი და იოსები; სომხურ-ქალკედონური ეპარქიები ლაზიკაში; ე.წ. "სომეხ-ქალკედონიტთა" ნამდვილი ვინაობა (აღმსარებლობა და ენა); სომეხ-ქალკედონიტთა იერარქიული დამოკიდებულება იმპერიის ეკლესიისადმი; ბასიანის სომეხი ეპისკოპოსები; ახალი ერა სომხეთის ეკლესიის ისტორიაში; გრიგოლ განმანათლებლის ცხოვრების არაბული ვერსია - ე.წ. სომეხ-ქალკედონიტთა თავისმართლება; ნერსე იშხნელი; ბიზანტიის იმპერატორი კონსტანს (კონსტანტინე) II; ნერსე კათალიკოსი; გუგურქელი, ტაოელი, ვანანდელი და არზრუმელი აზნაურები სომხური ეკლესიის წინააღმდეგ; სოფელი ოკომი და ანისის სომხური ჯვარი; ანისის ჯვრის ლურსმნები; ავანის საკათალიკოსო იშხანი - ავანი; სომხური განმარტებითი წარწერები; დიდი გაქცევა სომხური ეკლესიისაგან; გვირპელი

პერსონალია:  ბასილი II (ბიზანტიის იმპერატორი); გიორგი I (საქართველოს მეფე); წმ. ნინო; კირიონ I (კათოლიკოსი); წმ. დავით და ტარიჭანი; ნერსე იშხნელი (კათოლიკოსი); კონსტანტინე II (ბიზანტიის იმპერატორი).

მოხსენიებული პირები:  გუბაზ I (ლაზთა მეფე).

გეოგ.დასახელება:  საქართველო; ლაზიკა; ტაო-კლარჯეთი; ოფი; ალანია; ოკომი; ანისი; იშხანი; ავანი.

თემატიკა:  რელიგია; ისტორიოგრაფია; წმინდანები; სასულიერო პირები; საქართველო-სომხეთის ურთიერთობები; საეკლესიო სიმბოლიკა.

საკვანძო სიტყვები:  ქრისტიანობა; ეპარქიები; სამიტროპოლიტოები; ქართულ-სომხური რელიგიური ურთიერთობები; ანისის ჯვარი.

ილ-ღაზი // მუმლი მუხასა ანუ საქართველო და მისი დამპყრობელნი / ბ. გელაშვილი. - თბ., 2012. - გვ.78-93[MFN: 24120]

UDC:  94(479.22)"XII"

შინაარსი:  აბუბექერი; რუქნადინი

ანოტაცია:  გაერთიანებული მაჰმადიანური კოალიციის ბრძოლა საქართველოს დასაპყრობად დავით აღმაშენებლისა და თამარ მეფის დროს

პერსონალია:  დავით აღმაშენებელი (საქართველოს მეფე); თამარ მეფე; ილ-ღაზი (ბაღდადის გამგებელი, კოალიციის მეთაური); აბუბექარი (აზერბაიჯანის ათაბაგი, კოალიციის მეთაური); რუქნადინი (სულთანი).

მოხსენიებული პირები:  ლაშა გიორგი.

გეოგ.დასახელება:  საქართველო.

თემატიკა:  ისტორია.

საკვანძო სიტყვები:  საქართველოს ისტორია; საქართველოს მეფეები; დიდგორის ბრძოლა; შამქორის ბრძოლა; ბასიანის ბრძოლა.

ბასიანი // საქართველოს ისტორია : (ერთიანი საქართველოს ომების ისტორია X საუკუნის მეორე ნახევრიდან XV საუკუნის დასასრულამდე) / ლ. მუმლაძე, ვ. ფერაძე; ვ. შუბითიძე. - თბ.,, 2006. - გვ.78-84[MFN: 25597]

UDC:  94(479.22)"1203 წ."

• ფერაძე, ვახტანგ; 

ანოტაცია:  1203 წელს საქართველოს სამეფო ლაშქრის ბრძოლა თურქ-სელჩუკთა წინააღმდეგ ბასიანში

პერსონალია:  თამარ მეფე.

გეოგ.დასახელება:  საქართველო.

თემატიკა:  ისტორია.

საკვანძო სიტყვები:  საქართველოს ისტორია; ქართველი მეფეები; ბასიანის ბრძოლა.

სამხედრო საქმის ორგანიზაცია და სამხედრო-პოლიტიკური ისტორია IX-XV საუკუნეების საქართველოში : IX-X საუკუნეები ; სამხედრო საქმის ორგანიზაცია და სამხედრო-პოლიტიკური ისტორია IX-XV საუკუნეების საქართველოში / სოსო მარგიშვილი : XIII საუკუნე / სოსო მარგიშვილი // შუა საუკუნეების სამხედრო ხელოვნება და საქართველოს სამხედრო-პოლიტიკური ისტორია IX-XV საუკუნეებში / ს. მარგიშვილი. - თბილისი, 2012. - ISBN 978-9941-13-263-6. - გვ. 475-486[MFN: 28646]

UDC:  355(479.22)(09) + 94(479.22)"XII" + 355.48(479.22)

შინაარსი:  თამარის ეპოქა დავითის "ანდერძის" შესრულების მცდელობა და კრიზისის პირველი ნიშნები: დავით სოსლანი, შამქორი, შამქორის ბრძოლა, ხლათის ალყა, ბასიანი II; ბრძოლა ჯვებესა და სუბუდაისთან; რუსუდანის და ივანეს შეცდომა; გეოპოლიტიკური დილემა და არასწორი სრჩევანი: გარნისის ბრძოლა; თბილისის არება; ბოლნისის ბრძოლა; ლოგიკური კატასტროფა (მონღოლები)

პერსონალია:  თამარი (საქართველოს მეფე); დავით სოსლანი (თამარ მეფის მეუღლე); რუსუდანი (საქართველოს დედოფალი).

გეოგ.დასახელება:  საქართველო.

თემატიკა:  სამხედრო საქმე; ისტორია; ომები.

საკვანძო სიტყვები:  საქართველოს ისტორია; ქართველი მეფეები; სახელდებული ომები; შამქორის ბრძოლა; ბასიანის ბრძოლა; გარნისის ბრძოლა; თბილისის აღება; ბოლნისის ბრძოლა; მონღოლების შემოსევები.

ქართველთა საბრძოლო ხელოვნების ისტორიიდან // საქართველოს სამხედრო გეოგრაფია = MILITARY GEOGRAPHY OF GEORGIA / ავტ.: ნოდარ ელიზბარაშვილი, გამარლი დოხნაძე, გივი ლეფონავა [და სხვ.]. - თბილისი, 2012. - ISBN 978-9941-17-868-9. - გვ. 25-42[MFN: 28653]

UDC:  94(479.22) + 913(479.22) + 355(479.22)

შინაარსი:  იბერიის ომი პომპეუსთან; ვახტანგ გორგასალი; დავით აღმაშენებელი; შამქორის ბრძოლა; ბასიანის ბრძოლა; ტაშისკარის ბრძოლა; მარაბდის ომი; ასპინძის ბრძოლა; კრწანისის ბრძოლა

პერსონალია:  დავით აღმაშენებელი (საქართველოს მეფე); ვახტანგ გორგასალი (საქართველოს მეფე); სააკაძე გიორგი (ისტორიული პიროვნება); ერეკლე II (საქართველოს მეფე).

გეოგ.დასახელება:  საქართველო.

თემატიკა:  ისტორია; გეოგრაფია; სამხედრო ხელოვნება.

საკვანძო სიტყვები:  საქართველოს ისტორია; ქართველი მეფეები; შამქორის ბრძოლა; ბასიანის ბრძოლა; ტაშისკარის ბრძოლა; მარაბდის ომი; ასპინძის ომი; კრწანისის ბრძოლა; საქართველოს სამხედრო გეოგრაფია; ქართული სამხედრო ხელოვნება.

თამარის პირველი ისტორიკოსის თხზულების ერთი ადგილის განმარტებისათვის / ჰაირაპეტ მარგარიანი // II საერთაშორისო სიმიპოზიუმი ქართული ხელნაწერი : მოხსენებათა თეზისები / ხელნაწერთა ეროვნული ცენტრი. - თბილისი, 2013. - ISBN 978-9941-9284-7-5. - გვ. 89-90. - ტექსტი ინგლისურ ენაზე - გვ. 261[MFN: 44582]

UDC:  94(479.22)"XII" + 94(479.22)"1203"

ანოტაცია:  ბასიანის ბრძოლის ადგილის საკითხის განხილვა

პერსონალია:  თამარი (საქართველოს მეფე, 1160-1213).

თემატიკა:  საქართველოს მეფეები; სახელდებული ბრძოლები.

საკვანძო სიტყვები:  ბასიანის ბრძოლა.

საქართველო განვითარებული ფეოდალიზმის ეპოქაში "ოქროს ხანა" // საქართველოს სამხედრო ხელოვნება : (მოკლე კურსი). ნაწ. 1 / მ. ბახტაძე და სხვ.. - თბილისი, 2013. - ISBN 978-9941-0-6110-0. - გვ. 71-119[MFN: 45059]

UDC:  94(479.22) + 355(479.22)(09)

შინაარსი:  საქართველოს გაერთიანება. მეფეები დავით III დიდი და ბაგრატ III; საქართველო-ბიზანტიის ახალი ომი; ბრძოლა თბილისის საამიროს წინააღმდეგ; მეფე ბაგრატ IV. პოლიტიკური ვითარება; შიდა დაპირისპირება; საგარეო ვითარება; შეტაკებები სასირეთის ჭალასა და არყის ციხესთან; მეფე გიორგი II; პოლიტიკური ვითარება; თურქ-სელჩუკთა შემოსევა და ფარცხისის ომი; მეფე დავით IV აღმაშენებელი; სამხედრო რეფორმები; ერწუხის ბრძოლა; ომი თურქ-სელჩუკთა იმპერიასთან; დიდგორის ომი; მებრძოლი მხარეები; ძალთა განლაგება; სამოქმედო რაიონი; ბრძოლის მსვლელობა; საქართველოს გაერთიანების დასრულება. თბილისის შემოერთება; მეფე დემეტრე I. ვითარება სამეფო კარზე; მეფე გიორგი III. პოლიტიკური ვითარება; ბრძოლები; მეფე თამარი. შამქორისა და ბასიანის ბრძოლები. შამქორის ბრძოლა; სამხედრო კოალიციის შექმნა; ბრძოლის წინა პერიოდი; სამოქმედო რაიონი; საბრძოლო წყობა; ბრძოლის მიმდინარეობა; საბრძოლო წყობა და სამოქმედო რაიონი; ძალთა თანაფარდობა; გარნისის ბრძოლა

პერსონალია:  დავით II დიდი (საქართველოს მეფე); ბაგრატ III (საქართველოს მეფე); ბაგრატ IV (საქართველოს მეფე); გიორგი II (საქართველოს მეფე); დავით IV აღმაშენებელი (საქართველოს მეფე); დემეტრე I (საქართველოს მეფე); გიორგი III (საქართველოს მეფე); თამარ მეფე.

გეოგ.დასახელება:  საქართველო; თბილისი; რუსთავი; დმანისი; ტაო; ბიზანტია; თურქეთი; სომხეთი.

თემატიკა:  საქართველოს ისტორია; ქართული სამხედრო ხელოვნების ისტორია.

საკვანძო სიტყვები:  ქართველი მეფეები.