ქართული თვითშემეცნების აღორძინება დასავლეთ არმენიაში : თვითშემეცნების აღორძინება XI ს-ის ლაზიკის ეპარქიაში // საეპისკოპოსოები ლაზიკაში : ეძღვნება სრ. საქ. კათოლიკოს-პატრიარქს ილია II-ს / ა. ჯაფარიძე. - თბ.,, 2011. - გვ.398-462[MFN: 21013]

UDC:  2(479.22) + 930(479.22) + 27-36(479.22) + 27-725(479.22) + 2(479.22:479.25) + 27-526.62

შინაარსი:  ლაზიკის ეპარქია - დასავლეთ არმენიისა და პერსარმენიის ქართველობის გამაერთიანებელი; ლაზიკის სამიტროპოლიტოს, ანუ ზემო ქვეყანათა ქართველობის ბრძოლა ეროვნულ-ქართულ სახელმწიფოებრიობის აღდგენისათვის (X-XVI სს.); ლაზიკის "ბერძნული ქრისტიანობა"; წმიდა ნინო ლაზეთ-კლარჯეთში; წმიდა ნინოს ჯვარი დასავლეთ არმენიაში (VI-XI სს.); წმიდა ნინო - ეთნიკური ქართველების ეროვნული დროშა (IX -X სს.); "ქებაი და დიდებაი ქართულისა ენისაი" არმენიის ქართველთა საუნჯე წმ. ნინოს ჯვართან ერთად (VI-X სს.); "ქებაი და დიდებაის" საეკლესიო საფუძვლები (VI-X სს.); "ქებაი და დიდებაი ქართულისა ენისაის" დაწერის დრო და ადგილი (X ს.); კირიონისმიერი ეროვნული გამოფხიზლება გუგარეთისა და დასავლეთ არმენიის ქართველობისა; ენობრივი ვითარება გუგარქში; არმენიის ქართველთა დიდი გამოფხიზლება; კირიონის "გამოფხიზლების" პროექტი; სომხურ-ქალკედონური ეკლესიის ქართული ფრთა; ქართველები სომხეთში; გამოფხიზლების ორი მთავარი სტიმული (IV-X სს.); პატრიარქ ნიკოლოზ მისტიკოსის მითითება (X ს.); სომხური ეკლესიის თავდაპირველი იურისდიქცია (IV-V სს.); წმ. დავით და ტარიჭანი, ისააკი და იოსები; სომხურ-ქალკედონური ეპარქიები ლაზიკაში; ე.წ. "სომეხ-ქალკედონიტთა" ნამდვილი ვინაობა (აღმსარებლობა და ენა); სომეხ-ქალკედონიტთა იერარქიული დამოკიდებულება იმპერიის ეკლესიისადმი; ბასიანის სომეხი ეპისკოპოსები; ახალი ერა სომხეთის ეკლესიის ისტორიაში; გრიგოლ განმანათლებლის ცხოვრების არაბული ვერსია - ე.წ. სომეხ-ქალკედონიტთა თავისმართლება; ნერსე იშხნელი; ბიზანტიის იმპერატორი კონსტანს (კონსტანტინე) II; ნერსე კათალიკოსი; გუგურქელი, ტაოელი, ვანანდელი და არზრუმელი აზნაურები სომხური ეკლესიის წინააღმდეგ; სოფელი ოკომი და ანისის სომხური ჯვარი; ანისის ჯვრის ლურსმნები; ავანის საკათალიკოსო იშხანი - ავანი; სომხური განმარტებითი წარწერები; დიდი გაქცევა სომხური ეკლესიისაგან; გვირპელი

პერსონალია:  ბასილი II (ბიზანტიის იმპერატორი); გიორგი I (საქართველოს მეფე); წმ. ნინო; კირიონ I (კათოლიკოსი); წმ. დავით და ტარიჭანი; ნერსე იშხნელი (კათოლიკოსი); კონსტანტინე II (ბიზანტიის იმპერატორი).

მოხსენიებული პირები:  გუბაზ I (ლაზთა მეფე).

გეოგ.დასახელება:  საქართველო; ლაზიკა; ტაო-კლარჯეთი; ოფი; ალანია; ოკომი; ანისი; იშხანი; ავანი.

თემატიკა:  რელიგია; ისტორიოგრაფია; წმინდანები; სასულიერო პირები; საქართველო-სომხეთის ურთიერთობები; საეკლესიო სიმბოლიკა.

საკვანძო სიტყვები:  ქრისტიანობა; ეპარქიები; სამიტროპოლიტოები; ქართულ-სომხური რელიგიური ურთიერთობები; ანისის ჯვარი.