Рапорт ген. Нейдгардта кн. Чернышеву, от 29-го июля 1844 года, N164. - Секретно / Нейдгардт = გენერალ ნეიდგარდტის პატაკი თავად ჩერნიშევს, 1844 წლის 29 ივლისით დათარიღებული, N164 - საიდუმლო / ნეიდგარდტი // Акты, собранные Кавказскою Археографическою Коммиссиею : Ч. II. Кавказ и Закавказье за время управления генерал-адъютанта, генерала-от-инфантерии Александра Ивановича Нейдгардта. 1842-1844. : VI. Дагестан / Ад. Берже [председатель коммиссии и автор предисловия]. - Тифлис, 1884. - Т. 9, Ч. II. N715. - С. 865[MFN: 15049]

სრული ტექსტი (გვ. 321)

ანოტაცია:  აცნობებს დაღესტანში არსებულ ვითარებას, ელისუს სულთანი ავარიაში ჩავიდა, მისი ოჯახი შამილს ჰყავს დატყვევებული, მიმდინარეობს სიმაგრეების, გზებისა და ხიდების მშენებლობა, ტყეში გახიზნულმა ჭირკეის მოსახლეობმა მორჩილება გამოაცხადა, არსებობს კახეთსა და ბელაქანზე შამილის თავდასხმის საშიშღოება, ყაზიყუმუხი შამილის ხელშია, სამურისა და ბელაქნის ოლქებში სიმშვიდეა

პერსონალია:  ჩერნიშევი ალექსანდრ ივანოვიჩ (გრაფი, თავადი, გენერალ-ადიუტანტი, სამხედრო მინისტრი, 1786-1857).

მოხსენიებული პირები:  შამილი (ჩეჩნეთისა და დაღესტნის იმამი); დანიელ-ბეგი (ელისუს სულთანი, პოლკოვნიკი, გენერალ-მაიორი); ბებუთოვი (თავადი, გენერალ-ლეიტენანტი); შვარცი (გენერალ-მაიორი); მარკოვი (პოლკოვნიკი); ომარ-მამედი (კარახელი ნაიბი); ბაშირ-ბეგი (შამილის თანამზრახველი).

გეოგ.დასახელება:  კუდუხი; არაქანი; ავარია; დარგო; ელისუ; სულაკი; ჩირკეი; თარღუ; ბელაქანი; კახეთი; ყაზიყუმუხი; ყვარელი; ზაქათალა; ლაგოდეხი.

თემატიკა:  რუსეთის მმართველობა კავკასიაში; დაღესტანი.