Высочайшее повеление кн. Цицианову, от 13-го марта 1803 года / Александр I = უზენაესი განკარგულება თავად ციციანოვის სახელზე, გაცემული 1803 წლის 13 მარტს / ალექსანდრე I // Акты, собранные Кавказскою Археографическою коммиссиею : Кавказ и Закавказье за время управления генерала от инфантерии, князя Павла Димитриевича Цицианова. 1802-1806 : XXIII. Кавказская линия : V. Трухмены, Туркмены / Ад. Берже [председатель комиссии и автор предисловия]. - Тифлис, 1868. - Т. II, ч. 23, N1997. - С. 998-1000. - ტექსტი რუსულ ენაზე. - დოკუმენტის ორიგინალს ხელს აწერს იმპერატორი "Александр". Контрасигнировал гр. В. Кочубей[MFN: 4657]

სრული ტექსტი (გვ. 441)

ანოტაცია:  კასპიის ზღვის მარცხენა სანაპიროს მცხოვრებ აბდალთა დინასტიის თრუხმენთა თხოვნის დაკმაყოფილება რუსეთის ქვეშევრდომობაში შესვლასთან დაკავშირებით, ციხის აგებისა და სელაპებზე ნადირობის უფლების შესახებ. დოკუმენტს ახლავს თრუხმენ მამასახლისთა და აბდალთა დინასტიის წარმომადგენელთა თხოვნის წერილები

პერსონალია:  ციციშვილი პავლე დიმიტრის ძე (საქართველოს მთავარმართებელი, ინფანტერიის გენერალი, 1854-1806, ციციანოვი); ბაღადუროვი მულა-დევლეთ-მურად-ნიაზი (თრუხმენთა მამასახლისი); ბეევი ბეღენჯი-მურადი (თრუხმენთა მამასახლისი); ბაღადუროვი თოღულგი-ყარა (თრუხმენთა მამასახლისი); მარადოვი ირალ-დურდი (თრუხმენთა მამასახლისი).

მოხსენიებული პირები:  ქუთაისოვი პავლე ივანეს ძე (გრაფი, საიდუმლო მრჩეველი, სენატორი); ელისაბედ II (რუსეთის იმპერატორი); ნიაზ-ბაღადურ-ბაი-ვერდი-ოღლი; კამბერ-ბაი-ნეზერ-ოღლი; სუიურგაბ-ბაი-გენჯ-მუჰამედ-ოღლი; ყარა-ბაღადურ-დოსთუმ-ოღლი; იაგულოვი ავეტ ისაიას ძე (ასტრახანის მკვიდრი); არაქყელოვი არუთინ (მოურავი); ვერდიევი ყადი-ენგი-ნიაზ-თანგრი (თრუხმენთა მამასახლისი); ფოლადოვი ბაი-ფრლად-ბეგი (თრუხმენთა მამასახლისი); ნიაზოვი მუჰამედ-ნიაზ-ბაღათურ-ჰაჯი (თრუხმენთა მამასახლისი); შაჰ-მურადოვი მამედ-ხანი (თრუხმენთა მამასახლისი); ჯანოვი ნოუბედ-დევლეთი (თრუხმენთა მამასახლისი); ელუმოვი შირ-ნაზარი (თრუხმენთა მამასახლისი); ბერდიევი ომარ-ნოუბედ (თრუხმენთა მამასახლისი); ნაფესოვი ხალი-ბაი-იარი (თრუხმენთა მამასახლისი); ოღლიევი მამედ-ნიაზი (თრუხმენთა მამასახლისი); ნიაზოვი ქანიშ-ამანი (თრუხმენთა მამასახლისი); მაქსიუდოვი სენ-ნიაზი (თრუხმენთა მამასახლისი); მამედოვი აიდოგდი (თრუხმენთა მამასახლისი); ლაშქარაშვილი სერგეი ლაზარეს ძე (ტიტულარული მრჩეველი, ლაშქარევი).

გეოგ.დასახელება:  კასპიის ზღვა; რუსეთი; მანგიშლაყი; გედიკი; ყარაღანდა; ემბა - მდინარე; სანკტ-პეტერბურგი; ასტრახანი; ოგრი; მენლი ხოჯა; ყურბანი; დალი; ხივა; ბუხარა.

თემატიკა:  თრუხმენთა რუსეთთან შეერთება; რუსეთის მმართველობა კავკასიაში.

საკვანძო სიტყვები:  რუსეთის ურთიერთობა კავკასიის ხაზზე მცხოვრებ ხალხებთან.