Кайтахские рукописи = ყაითაღის ხელნაწერები // Акты, собранные Кавказскою Археографическою коммиссиею : Кавказ и Закавказье за время управления генерала от инфантерии, князя Павла Димитриевича Цицианова. 1802-1806 : Дополнения к I-му тому : I. Кайтахския рукописи / Ад. Берже [председатель комиссии и автор предисловия]. - Тифлис, 1868. - Т. II. - С. 1071. - პარალელური ტექსტი რუსულ და ფრანგულ ენებზე. - წინასიტყვაობის ბოლოს: Ад. Берже[MFN: 4829]

სრული ტექსტი (გვ. )

ანოტაცია:  1860 წელს ადოლფ ბერჟეს მიერ დაღესტნიდან პარიზში ჩატანილი ყაითაღის მმართველთა დოკუმენტების მოკლე აღწერილობა. კოლექცია შეიცავს 65 მანუსკრიპტს: 4 არაბულ, 13 თურქულ და 48 სპარსულ ენებზე. ხელნაწერები დაცულია საფრანგეთის საიმპერატორო ბიბლიოთეკაში

პერსონალია:  რენო (ფრანგი ორიენტალისტი); მაჰმუდ I (ოსმალეთის სულთანი, 1696-1854); სელიმ III (ოსმალეთის სულთანი, 1761-1808); მუჰამედი (ოსმალეთის სულთანი); აბას I (სპარსეთის შაჰი, 1571-1629, შაჰ-აბასი); სეფი I (აზერბაიჯანისა და ირანის შაჰი, 1611-1642, შაჰ-სეფი); აბას II (სპარსეთის შაჰი, 1632-1667); სეფი II (სპარსეთის შაჰი, 1666-1694, სულეიმან); ჰუსეინ I (სპარსეთის შაჰი, 1694-1722, შაჰ-სულთან-ჰუსეინ); თამაზ II (სპარსეთის შაჰი, თახმასპ II); ნადირ-შაჰ ავშარი (სპარსეთის შაჰი, 1688-1747, თამაზ I ყული-ხანი); იბრაჰიმი (სპარსეთის შაჰი); აღა-მაჰმად-ხანი (სპარსეთის შაჰი, 1742-1797, აღა-მოჰამედ-ხანი); ბაბა-ხანი (სპარსეთის შაჰი, 1766-1834, ფათ-ალი-შაჰი).

მოხსენიებული პირები:  მუჰამედ-რაზი (შირვანის მმართველი); სულეიმან-ფაშა; გამზა-ბეგი (უცმი); მუსტაფა-კაიმაკამი (თურქი ვეზირი); სეფი-მირზა; აჰმედ-ხანი (უცმი); პეტრე I (რუსეთის იმპერატორი).

ორგანიზაცია:  პარიზის საიმპერატორო ბიბლიოთეკა; Moniteur Universal, ფრანგული გაზეთი.

გეოგ.დასახელება:  დაღესტანი; ყაითაღი; პარიზი; ასტრაბადი; სპარსეთი; თურქეთი; შირვანი; ბაქო; რუსეთი.

თემატიკა:  ხელნაწერები; ისტორია.

საკვანძო სიტყვები:  სპარსეთის ისტორია; თურქეთის ისტორია; ფირმანები.

Письмо Султан-Ахмед-хана к ген. Ртищеву, от зиль-каадэ 1231 (1815) года / Султан-Ахмед-хан = სულთან-აჰმედ-ხანის წერილი გენერალ რტიშჩევს, 1231 (1815) წლის ზილ-კაადეთი დათარიღებული / სულთან-აჰმედ-ხანი // Акты, собранные Кавказскою Археографическою Коммиссиею : Кавказ и Закавказье за время управления генерала от инфантерии Николая Федоровича Ртищева. 1811-1816 : X. Дагестан : Анцух, Андалил, Карата и другия вольныя общества / Ад. Берже [председатель коммиссии и автор предисловия]. - Тифлис, 1873. - Т. 5, N752. - С. 615. - თარგმანი თურქულიდან[MFN: 9635]

სრული ტექსტი (გვ. 12)

ანოტაცია:  აცნობებს დაღესტნის სოფელ ჰინდალის მცხოვრებთა სურვილს, გახდნენ რუსეთის იმპერატორის ქვეშევრდომები და უგზავნის მათ ამანათებს

პერსონალია:  რტიშჩევი ნიკოლაი ფიოდოროვიჩ (ინფანტერიის გენერალი, კავკასიის მთავარმართებელი, 1754-1835).

მოხსენიებული პირები:  ემირ-გამზა-ბეგი (სოფელ ჰინდალის თავკაცი).

თემატიკა:  რუსეთის მმართველობა კავკასიაში; დაღესტანი; ანწუხი, ანდალალი, კარატB.

Предписание ген. Ермолова ген.-м. фон-Краббе, от 15-го июня 1826 года. - Секретно / Ермолов = გენერალ ერმოლოვის მითითება გენერალ-მაიორ ფონ-კრაბეს, 1826 წლის 15 ივნისით დათარიღებული - საიდუმლო / ერმოლოვი // Акты, собранные Кавказскою Археографическою Коммиссиею : Кавказ и Закавказье за время управления генерала от инфантерии Алексея Петровича Ермолова. 1816-1827 : I. Дагестан / Ад. Берже [председатель коммиссии и автор предисловия]. - Тифлис, 1875. - Т. 6, ч. II, N38. - С. 19[MFN: 11373]

სრული ტექსტი (გვ. 25)

ანოტაცია:  ეხება იმპერატორ ნიკოლოზ I კორონიზაციაზე დასასწრებად მუსლიმანური პროვინციებიდან გასაგზავნ დელეგაციათა შემადგენლობას

პერსონალია:  კრაბე ფონ- კარლ-კარლოვიჩ (გენერალ-მაიორი, დაღესტნის სამხედრო ოლქის უფროსი).

მოხსენიებული პირები:  ნიკოლოზ I (სრულიად რუსეთის იმპერატორი); მანაფ-ბეგი; ისა-ბეგი (პორუჩიკი); იბრაჰიმ-ბეგი (პრაპორშჩიკი); ემირ-გამზა-ბეგი (პოდპორუჩიკი).

გეოგ.დასახელება:  ბაქო; ყუბა; დერბენტი; თაბასარანი; ხაიდაყი; მოზდოკი; თბილისი.

თემატიკა:  რუსეთის მმართველობა ამიერკავკასიაში; დაღესტანი.

Письмо ген. Ермолова к Адиль-хану Уцмию, от 21-го ноября 1818 года / Ермолов = გენერალ ერმოლოვის წერილი უცმი ადილ-ხანს, 1818 წლის 21 ნოემბრით დათარიღებული / ერმოლოვი // Акты, собранные Кавказскою Археографическою Коммиссиею : Кавказ и Закавказье за время управления генерала от инфантерии Алексея Петровича Ермолова. 1816-1827 : I. Дагестан : Кайтаг / Ад. Берже [председатель коммиссии и автор предисловия]. - Тифлис, 1875. - Т. 6, ч. II, N134. - С. 58[MFN: 11469]

სრული ტექსტი (გვ. 64)

ანოტაცია:  აცნობებს, რომ იმპერატორისგან ჯერ არ მიუღია მითითება მის ნაცვლად მისი ვაჟის მმართველად დანიშვნის თაობაზე, ამანათად დერბენტში მყოფ მის ვაჟს კი სახლი გამოუყო, სადაც ის შეძლებს ცოლთან ერთად ცხოვრებას, ამასთან იმედს გამოთქვამს, რომ შვილს მალე დაუბრუნებს

პერსონალია:  ადილ-ხანი (ყარახაიდაყელი უცმი).

მოხსენიებული პირები:  ემირ-გამზა-ბეგი (ბაშლის მმართველი, პოდპორუჩიკი).

გეოგ.დასახელება:  დერბენტი.

თემატიკა:  რუსეთის მმართველობა ამიერკავკასიაში; დაღესტანი; ხაიდაყი.

Письмо ген. Ермолова к Адиль-хану Уцмию, от 22-го ноября 1818 года / Ермолов = გენერალ ერმოლოვის წერილი უცმი ადილ-ხანს, 1818 წლის 22 ნოემბრით დათარიღებული / ერმოლოვი // Акты, собранные Кавказскою Археографическою Коммиссиею : Кавказ и Закавказье за время управления генерала от инфантерии Алексея Петровича Ермолова. 1816-1827 : I. Дагестан : Кайтаг / Ад. Берже [председатель коммиссии и автор предисловия]. - Тифлис, 1875. - Т. 6, ч. II, N135. - С. 58[MFN: 11470]

სრული ტექსტი (გვ. 64)

ანოტაცია:  აცნობებს, რომ გენერალმა პესტელმა მეამბოხენი გაანადგურა და მისი მტრის ემირ-გამზას მომხრენი ბაშლიში იმყოფებიან, ასე რომ, შეუძლია მშვიდად იცხოვროს თავის სამფლობელოში

პერსონალია:  ადილ-ხანი (ყარახაიდაყელი უცმი).

მოხსენიებული პირები:  პესტელი (გენერალ-მაიორი); ემირ-გამზა-ბეგი (ბაშლის მმართველი, პოდპორუჩიკი).

გეოგ.დასახელება:  დერბენტი.

თემატიკა:  რუსეთის მმართველობა ამიერკავკასიაში; დაღესტანი; ხაიდაყი.

Письмо ген. Ермолова к Адиль-хану Уцмию, от 22-го ноября 1818 года / Ермолов = გენერალ ერმოლოვის წერილი უცმი ადილ-ხანს, 1818 წლის 22 ნოემბრით დათარიღებული / ერმოლოვი // Акты, собранные Кавказскою Археографическою Коммиссиею : Кавказ и Закавказье за время управления генерала от инфантерии Алексея Петровича Ермолова. 1816-1827 : I. Дагестан : Кайтаг / Ад. Берже [председатель коммиссии и автор предисловия]. - Тифлис, 1875. - Т. 6, ч. II, N136. - С. 59[MFN: 11471]

სრული ტექსტი (გვ. 65)

ანოტაცია:  აღუთქვამს, რომ ყარახაიდაყის მმართველის დანიშვნის საკითხი მისი ვაჟის სასარგებლოდ გადაწყდება, მოღალატე ემირ-გამზა კი განდევნოს თავისი სამფლობელოდან

პერსონალია:  ადილ-ხანი (ყარახაიდაყელი უცმი).

მოხსენიებული პირები:  ემირ-გამზა-ბეგი (ბაშლის მმართველი, პოდპორუჩიკი).

გეოგ.დასახელება:  ბაშლი.

თემატიკა:  რუსეთის მმართველობა ამიერკავკასიაში; დაღესტანი; ხაიდაყი.

Предписание ген. Ермолова ген.-м. Пестелю, от 22-го ноября 1818 года. - Тарку / Ермолов = გენერალ ერმოლოვის მითითება გენერალ-მაიორ პესტელს, 1818 წლის 22 ნოემბრით დათარიღებული - თარღუ / ერმოლოვი // Акты, собранные Кавказскою Археографическою Коммиссиею : Кавказ и Закавказье за время управления генерала от инфантерии Алексея Петровича Ермолова. 1816-1827 : I. Дагестан : Кайтаг / Ад. Берже [председатель коммиссии и автор предисловия]. - Тифлис, 1875. - Т. 6, ч. II, N137. - С. 59[MFN: 11472]

სრული ტექსტი (გვ. 65)

ანოტაცია:  მადლობას უხდის დავალების შესრულებისთვის, კერძოდ ქ. ბაშლის, როგორც ამბოხების თაოსანთა თავშეყრის ადგილის განადგურებისთვის, აგრეთვე აძლევს დავალებას, რომ ახლა ყუბაში წაიყვანოს ჯარი, ასლან-ხანს მადლობა გადაუხადოს დახმარებისთვის და აღუთქვას, რომ ერთგულებისთვის ჯილდოზე წარადგენს იმპერატორთან

პერსონალია:  პესტელი ანდრეი ბორისოვიჩ (გენერალ-მაიორი, დაღესტნის მმართველი, ყუბის ოლქის უფროსი).

მოხსენიებული პირები:  ასლან-ხანი (კიურის მმართველი, პოლკოვნიკი); ადილ-ხანი (ყარახაიდაყელი უცმი); ემირ-გამზა-ბეგი (ბაშლის მმართველი).

გეოგ.დასახელება:  ბაშლი; დერბენტი; ყუბა.

თემატიკა:  რუსეთის მმართველობა ამიერკავკასიაში; დაღესტანი; ხაიდაყი.

Письмо ген. Ермолова к Адиль-хану, от 19-го апреля 1819 года, N28 / Ермолов = გენერალ ერმოლოვის წერილი ადილ-ხანს, 1819 წლის 19 აპრილით დათარიღებული, N28 / ერმოლოვი // Акты, собранные Кавказскою Археографическою Коммиссиею : Кавказ и Закавказье за время управления генерала от инфантерии Алексея Петровича Ермолова. 1816-1827 : I. Дагестан : Кайтаг / Ад. Берже [председатель коммиссии и автор предисловия]. - Тифлис, 1875. - Т. 6, ч. II, N140. - С. 60[MFN: 11475]

სრული ტექსტი (გვ. 66)

ანოტაცია:  მადლობას უხდის დაღესტნის ამბების შეტყობინებისთვის და იმპერატორის ერთგულებისკენ მოუწოდებს, რაც უზრუნველყოფს მტრისგან მის საიმედო დაცვას, ხოლო რაც შეეხება მის ვაჟს, იგი ერთ ხანს ისევ დერბენტში დარჩება, მისთვის მმართველობის გადაცემა კი უმართებულოდ მიაჩნია, ამიტომ ურჩევს თავად განაგრძოს სახანოს მართვა

პერსონალია:  ადილ-ხანი (ყარახაიდაყელი უცმი).

მოხსენიებული პირები:  ხან-მამედ-ბეგი (ადილ-ხანის ვაჟი); ემირ-გამზა-ბეგი (ბაშლის მმართველი, პოდპორუჩიკი).

თემატიკა:  რუსეთის მმართველობა ამიერკავკასიაში; დაღესტანი; ხაიდაყი.

Рапорт ген.-м. кн. Мадатова ген.-л. Вельяминову, от 4-го сентября 1819 года, N333. - Лагерь при р. Дарбахе / Мадатов = გენერალ-მაიორ თავად მადათოვის პატაკი გენერალ-ლეიტენანტ ველიამინოვს, 1819 წლის 4 სექტემბრით დათარიღებული, N333 - ბანაკი მდ. დარბახთან / მადათოვი // Акты, собранные Кавказскою Археографическою Коммиссиею : Кавказ и Закавказье за время управления генерала от инфантерии Алексея Петровича Ермолова. 1816-1827 : I. Дагестан : Кайтаг / Ад. Берже [председатель коммиссии и автор предисловия]. - Тифлис, 1875. - Т. 6, ч. II, N143. - С. 61[MFN: 11478]

სრული ტექსტი (გვ. 67)

ანოტაცია:  აცნობებს, რომ ადილ-ხანის ვაჟი ხან-მამედ-ბეგი გაათავისუფლეს, დაღესტნელი ბეგები ემირ-გამზას სამფლობელოს სოფლებში შეიკრიბნენ და ამბოხების მოწყობა ჰქონდათ განზრახული, ამიტომ მოულოდნელად დაესხა მათ თავს და სრულიად გაანადგურა

პერსონალია:  ველიამინოვი ივან ალექსანდროვიჩ (გენერალ-ლეიტენანტი, სამოქალაქო ნაწილის მმართველი საქართველოში, 1771-1837).

მოხსენიებული პირები:  ხან-მამედ-ბეგი (ადილ-ხანის ვაჟი); ემირ-გამზა-ბეგი (ბაშლის მმართველო, პოდპორუჩიკი); აბდულა-ბეგი (ერსის მმართველი); აჰმედ-ფაშა (აბდულა-ბეგის ძმა); იბახ-ბეგი (დაღესტნელთა თავკაცი); ბეი-ბალა-ბეგი (დაღესტნელთა თავკაცი); ვრედე (ბარონი, გენერალ-მაიორი).

გეოგ.დასახელება:  დერბენტი; თაბასარანი; კიური.

თემატიკა:  რუსეთის მმართველობა ამიერკავკასიაში; დაღესტანი; ხაიდაყი.

Рапорт ген.-м. кн. Мадатова ген.-л. Вельяминову, от 31-го октября 1819 года, N411. - Лагерь при Дарбахе / Мадатов = გენერალ-მაიორ თავად მადათოვის პატაკი გენერალ-ლეიტენანტ ველიამინოვს, 1819 წლის 31 ოქტომბრით დათარიღებული, N411 - ბანაკი დარბახთან / მადათოვი // Акты, собранные Кавказскою Археографическою Коммиссиею : Кавказ и Закавказье за время управления генерала от инфантерии Алексея Петровича Ермолова. 1816-1827 : I. Дагестан : Кайтаг / Ад. Берже [председатель коммиссии и автор предисловия]. - Тифлис, 1875. - Т. 6, ч. II, N145. - С. 62. - ერთვის ყარახაიდაყელი ემირ-ზადეების და ყარახაიდაყისა და ყუბის თავკაცების, ულემებისა და მთელი თემის ფიცი, 1919 წლის 27 ოქტომბრით დათარიღებული[MFN: 11480]

სრული ტექსტი (გვ. 68)

ანოტაცია:  აცნობებს, რომ მთებში გახიზნული ადილ-ხანის სამფლობელოს მცხოვრებნი რუსეთისგან შეწყალებას და მფარველობას ითხოვენ, ისინი იმპერატორისადმი ერთგულებაზე დააფიცა და პირობა დაადებინა, რომ აღარ მიიღებენ მოღალატე ადილ-ხანს, რომელიც შვილთან ერთად აკუშაში იმყოფება, მისი სამფლობელოს მართვა კი მთავარმართებლის განკარგულებამდე ემირ-გამზას მიანდო

პერსონალია:  ველიამინოვი ივან ალექსანდროვიჩ (გენერალ-ლეიტენანტი, სამოქალაქო ნაწილის მმართველი საქართველოში, 1771-1837).

მოხსენიებული პირები:  ადილ-ხანი (ყარახაიდაყელი უცმი); ემირ-გამზა-ბეგი (ბაშლის მმართველი, პოდპორუჩიკი).

გეოგ.დასახელება:  აკუშა.

თემატიკა:  რუსეთის მმართველობა ამიერკავკასიაში; დაღესტანი; ხაიდაყი.