Извлечение из отношения ген. Муравьева к кн. Долгорукову, от 5-го июля 1855 года, N25 / Муравьев = ამონარიდი გენერალ მურავიოვის მიმართვიდან თავადი დოლგორუკოვისადმი, 1855 წლის 25 ივლისით დათარიღებული, N25 / მურავიოვი // Акты, собранные Кавказскою Археографическою коммиссиею : Кавказ и Закавказье за время управления генерал-адъютанта, генерала-от-инфантерии Николая Николаевича Муравьева. 1854-1856 : IV. Абхазия / Дм. Кобяков [председатель коммиссии и автор предисловия]. - Тифлис, 1888. - Т. 11, N37. - С. 46[MFN: 5435]

სრული ტექსტი (გვ. 62)

ანოტაცია:  აცნობებს, რომ თავად ბებუთოვისგან მიღებული ცნობების თანახმად, აფხაზეთის მთავარი მიხეილ შარვაშიძე საბოლოოდ თურქებს მიემხრო, ცოლ-შვილის ჩასვლას და ფულის გაგზავნას ითხოვს, თუმცა მისმა მეუღლემ ალექსანდრამ გამგზავრებაზე უარი თქვა, მაგრამ ტანსაცმელი და იარაღი გაუგზავნა, თავადი ბებუთოვი კი მიიჩნევს, რომ ჯერ არ ღირს მისი მოღალატედ გამოცხადება

პერსონალია:  დოლგორუკოვი ვასილ ანდრეევიჩ (თავადი, გენერალ-ადიუტანტი, სამხედრო მინისტრი, 1804-1868).

მოხსენიებული პირები:  ბებუთოვი ვასილ ოსიპოვიჩ (თავადი, გენერალ-ლეიტენანტი, ამიერკავკასიის სამოქალაქო სამმართველოს უფროსი); შარვაშიძე(ჩაჩბა) მიხეილ (აფხაზეთის მთავარი, გენერალ-ადიუტანტი, ჰამუთ-ბეი).

გეოგ.დასახელება:  ოჩამჩირე; აფხაზეთი; ერზურუმი; სამეგრელო; სამურზაყანო; გურია; ენგური.

თემატიკა:  რუსეთის მმართველობა ამიერკავკასიაში; აფხაზეთი.

Рапорт кн. Бебутова кн. Долгорукову, от 11-го июля 1855 года, N12 / Бебутов = თავად ბებუთოვის პატაკი თავად დოლგორუკოვს, 1855 წლის 11 ივლისით დათარიღებული, N12 / ბებუთოვი // Акты, собранные Кавказскою Археографическою коммиссиею : Кавказ и Закавказье за время управления генерал-адъютанта, генерала-от-инфантерии Николая Николаевича Муравьева. 1854-1856 : IV. Абхазия / Дм. Кобяков [председатель коммиссии и автор предисловия]. - Тифлис, 1888. - Т. 11, N38. - С. 46. - ერთვის ბარათი პორუჩიკ ჰასან მარგანისა და მაიორ ბათალბეი მარშანიას შესახებ, 1855 წელი[MFN: 5436]

სრული ტექსტი (გვ. 62)

ანოტაცია:  მოახსენებს, რომ გავრცელდა ხმა, თითქოს აფხაზეთის მთავარმა შარვაშიძემ რუსებს უღალატა, თუმცა მისგან მიიღო წერილი, რომ აფხაზეთში იმიტომ დაბრუნდა, რომ იქაური ვითარება შეისწავლოს და რუსების სასარგებლოდ შემოატრიალოს, ხოლო თუ წარმატებას ვერ მიაღწია, ისევ სამეგრელოში დაბრუნდება

პერსონალია:  დოლგორუკოვი ვასილ ანდრეევიჩ (თავადი, გენერალ-ადიუტანტი, სამხედრო მინისტრი, 1804-1868).

მოხსენიებული პირები:  ალექსანდრე II (სრულიად რუსეთის იმპერატორი); ბაგრატიონ-მუხრანელი ივანე კონსტანტინეს ძე (თავადი, გენერალ-მაიორი, ქუთაისის სამხედრო გუბერნატორი); შარვაშიძე(ჩაჩბა) მიხეილ (აფხაზეთის მთავარი, გენერალ-ადიუტანტი, ჰამუთ-ბეი); შარვაშიძე გიორგი (თავადი); მარგანი ჰასან (პორუჩიკი); მარშანია ბათალბეი (თავადი, მაიორი); შარვაშიძე ალექსანდრე (თავადი, მაიორი); ბერზეკი ჰაჯი-გერენდუკ (უბიხთა თავკაცი); მუსტაფა-ფაშა (თურქი მხედართმთავარი); დადიანი ალექსანდრა (მიხეილ შარვაშიძის მეუღლე); შარვაშიძე დიმიტრი (თავადი, პოლკოვნიკი); სერებრიაკოვი ლაზარ მარკოვიჩ (კონტრ-ადმირალი, ვიცე-ადმირალი, შავი ზღვის სანაპირო ზოლის უფროსი, კაზარ მარკოსოვიჩ არცატაგორციანი).

გეოგ.დასახელება:  აფხაზეთი; ოჩამჩირე; თურქეთი; სამეგრელო; თბილისი; ლეჩხუმი; ენგური; ჭკადუაში; სენაკი; სამურზაყანო; სოხუმი; იმერეთი; ბზიფი.

თემატიკა:  რუსეთის მმართველობა ამიერკავკასიაში; აფხაზეთი.

Отношение кн. Долгорукова к ген. Муравьеву, от 22-го июля 1855 года, N106 / Долгоруков = თავად დოლგორუკოვის მიმართვა გენერალ მურავიოვს, 1855 წლის 22 ივლისით დათარიღებული, N106 / დოლგორუკოვი // Акты, собранные Кавказскою Археографическою коммиссиею : Кавказ и Закавказье за время управления генерал-адъютанта, генерала-от-инфантерии Николая Николаевича Муравьева. 1854-1856 : IV. Абхазия / Дм. Кобяков [председатель коммиссии и автор предисловия]. - Тифлис, 1888. - Т. 11, N39. - С. 50[MFN: 5437]

სრული ტექსტი (გვ. 66)

ანოტაცია:  აცნობებს, რომ იმპერატორმა დიდი მწუხარებით შეიტყო აფხაზეთის მთავრის მიხეილ შარვაშიძის ღალატის თაობაზე, თუმცა დათანხმდა მოსაზრებას, რომ უფრო მეტი მტკიცებულების შეგროვებამდე თავი შეიკავონ მისი მოღალატედ გამოცხადებისგან, ამასთან ყოველი ღონე იხმარონ აფხაზეთის მხრიდან მტრული მოქმედებებისგან სამეგრელოს დასაცავად

პერსონალია:  მურავიოვი ნიკოლაი ნიკოლაევიჩ (გენერალ-ადიუტანტი, ინფანტერიის გენერალი, კავკასიის მეფისნაცვალი, 1794-1866).

მოხსენიებული პირები:  ალექსანდრე II (სრულიად რუსეთის იმპერატორი); ბებუთოვი ვასილ ოსიპოვიჩ (თავადი, გენერალ-ლეიტენანტი, ამიერკავკასიის სამოქალაქო სამმართველოს უფროსი); შარვაშიძე(ჩაჩბა) მიხეილ (აფხაზეთის მთავარი, გენერალ-ადიუტანტი, ჰამუთ-ბეი); მარშანი ბათალბეი (თავადი, მაიორი); მუსტაფა-ფაშა (თურქი მხედართმთავარი); ომერ-ფაშა (თურქეთის არმიის სარდალი სამეგრელოში).

გეოგ.დასახელება:  სამეგრელო; აფხაზეთი; კონსტანტინოპოლი; ოჩამჩირე; სოხუმი; ყარსი; ბათუმი.

თემატიკა:  რუსეთის მმართველობა ამიერკავკასიაში; აფხაზეთი.

Письмо ген.-м. кн. Багратион-Мухранскаго, август 1855 года / Багратион-Мухранский = გენერალ-მაიორის თავად ბაგრატიონ-მუხრანელის წერილი, 1855 წლის აგვისტო / ბაგრატიონ-მუხრანელი // Акты, собранные Кавказскою Археографическою коммиссиею : Кавказ и Закавказье за время управления генерал-адъютанта, генерала-от-инфантерии Николая Николаевича Муравьева. 1854-1856 : IV. Абхазия / Дм. Кобяков [председатель коммиссии и автор предисловия]. - Тифлис, 1888. - Т. 11, N40. - С. 50[MFN: 5438]

სრული ტექსტი (გვ. 66)

ანოტაცია:  თურქეთის მთავრობამ აფხაზეთის მთავარს რამდენიმე ერთგული კაცი მიუგზავნა, რათა აფხაზეთში ჩასვლასა და მოლაპარაკებაზე დაეთანხმებინა, თუმცა მთავარს სურდა დრო გაეყვანა გენერალ მურავიოვის სამეგრელოში ჩასვლამდე. ბოლოს მაინც ჩავიდა ოჩამჩირეში, მაგრამ მუსტაფა-ფაშა მოსალაპარაკებლად არ შეხვდა და ალექსანდრე შარვაშიძესთან ერთად ქობულეთისკენ დაიძრა რუსების წინააღმდეგ, ბოლოს მოლაპარაკება მაინც შედგა და მთავარმა მუსტაფა-ფაშას პირობები წაუყენა,რომლებზეც სულთანი, როგორც ამბობენ, დათანხმდა

მოხსენიებული პირები:  მარშანი ბათალბეი (თავადი, მაიორი); მარგანი ჰასან (პორუჩიკი); მარშანი კაცო (აზნაური); მურავიოვი ნიკოლაი ნიკოლაევიჩი (გენერალ-ადიუტანტი, ინფანტერიის გენერალი, კავკასიის მეფისნაცვალი); შარვაშიძე ალექსანდრე (თავადი); ბერზეკი ჰაჯი-გერენდუკ (უბიხთა თავკაცი).

გეოგ.დასახელება:  აფხაზეთი; ჩურუკ-სუ; ქობულეთი; ოჩამჩირე; სოხუმი; ბათუმი.

თემატიკა:  რუსეთის მმართველობა ამიერკავკასიაში; აფხაზეთი.

Письмо кн. Долгорукова к ген. Муравьеву, от 26-го августа 1855 года, N142. - Царское-Село / Долгоруков = თავად დოლგორუკოვის წერილი გენერალ მურავიოვს, 1855 წლის 26 აგვისტოთი დათარიღებული, N142 - ცარსკოე-სელო / დოლგორუკოვი // Акты, собранные Кавказскою Археографическою коммиссиею : Кавказ и Закавказье за время управления генерал-адъютанта, генерала-от-инфантерии Николая Николаевича Муравьева. 1854-1856 : IV. Абхазия / Дм. Кобяков [председатель коммиссии и автор предисловия]. - Тифлис, 1888. - Т. 11, N41. - С. 51[MFN: 5439]

სრული ტექსტი (გვ. 67)

ანოტაცია:  გადასცემს იმპერატორის მადლობას გულწრფელობისთვის, და უმეორებს, რომ არ იჩქარონ აფხაზეთის მთავრის მიხეილ შარვაშიძის მოღალატედ გამოცხადება, რადგან, როგორც ჩანს, თურქები მის ერთგულებაში დარწმუნებული არ არიან

პერსონალია:  მურავიოვი ნიკოლაი ნიკოლაევიჩ (გენერალ-ადიუტანტი, ინფანტერიის გენერალი, კავკასიის მეფისნაცვალი, 1794-1866).

მოხსენიებული პირები:  ალექსანდრე II (სრულიად რუსეთის იმპერატორი); შარვაშიძე(ჩაჩბა) მიხეილ (აფხაზეთის მთავარი, გენერალ-ადიუტანტი, ჰამუთ-ბეი).

გეოგ.დასახელება:  აფხაზეთი; თბილისი; წებელდა; ქობულეთი; სამურზაყანო; სამეგრელო; თურქეთი; თბილისი; ქუთაისი; კონსტანტინოპოლი.

თემატიკა:  რუსეთის მმართველობა ამიერკავკასიაში; აფხაზეთი.

Отношение ген. Муравьева к кн. Долгорукову, от 27-го февраля 1856 года, N73 / Муравьев = გენერალ მურავიოვის მიმართვა თავად დოლგორუკოვს, 1856 წლის 27 თებერვლით დათარიღებული, N73 / მურავიოვი // Акты, собранные Кавказскою Археографическою коммиссиею : Кавказ и Закавказье за время управления генерал-адъютанта, генерала-от-инфантерии Николая Николаевича Муравьева. 1854-1856 : IV. Абхазия / Дм. Кобяков [председатель коммиссии и автор предисловия]. - Тифлис, 1888. - Т. 11, N42. - С. 52[MFN: 5440]

სრული ტექსტი (გვ. 68)

ანოტაცია:  მოახსენებს, რომ იმერეთსა და სამეგრელოში გაგზავნა სახელმწიფო მრჩეველი ყიფიანი აფხაზეთის მთავრის შესახებ ინფორმაციის შესაგროვებლად. ამასობაში ბებუთოვის წერილის პასუხად თავადმა შარვაშიძემ გამოგზავნა ვრცელი წერილი, რომელშიც განმარტავს თავის საქციელს, რის შესახებ მოახსენებს კიდეც

პერსონალია:  დოლგორუკოვი ვასილ ანდრეევიჩ (თავადი, გენერალ-ადიუტანტი, სამხედრო მინისტრი, 1804-1868).

მოხსენიებული პირები:  ალექსანდრე II (სრულიად რუსეთის იმპერატორი); შარვაშიძე(ჩაჩბა) მიხეილ (აფხაზეთის მთავარი, გენერალ-ადიუტანტი, ჰამუთ-ბეი); ყიფიანი (თავადი, სახელმწიფო მრჩეველი); ბებუთოვი ვასილ ოსიპოვიჩ (თავადი, გენერალ-ლეიტენანტი, ამიერკავკასიის სამოქალაქო სამმართველოს უფროსი); ბაგრატიონ-მუხრანელი ივანე კონსტანტინეს ძე (თავადი, გენერალ-მაიორი, ქუთაისის სამხედრო გუბერნატორი); მუსტაფა-ფაშა (თურქი მხედართმთავარი); ომერ-ფაშა (თურქეთის ჯარების სარდალი სამეგრელოში).

გეოგ.დასახელება:  თბილისი; იმერეთი; აფხაზეთი; ოჩამჩირე; წებელდა; სამურზაყანო; სამეგრელო; ღალიძგა.

თემატიკა:  რუსეთის მმართველობა ამიერკავკასიაში; აფხაზეთი.

Отношение ген. Муравьева к ген. Сухозанету, от 12-го июня 1856 года, N191 / Муравьев = გენერალ მურავიოვის მიმართვა გენერალ სუხოზანეტს, 1856 წლის 12 ივნისით დათარიღებული, N191 / მურავიოვი // Акты, собранные Кавказскою Археографическою коммиссиею : Кавказ и Закавказье за время управления генерал-адъютанта, генерала-от-инфантерии Николая Николаевича Муравьева. 1854-1856 : IV. Абхазия / Дм. Кобяков [председатель коммиссии и автор предисловия]. - Тифлис, 1888. - Т. 11, N43. - С. 54[MFN: 5441]

სრული ტექსტი (გვ. 70)

ანოტაცია:  ეხება აფხაზეთის აღებას მთელი კავკასიის გაერთიანებისა და იმერეთ-სამეგრელოს მთიელთა თარეშისგან დაცვის მიზნით, თუმცა აღნიშნულია, რომ ჯერ აფხაზეთის მთავრის მიხეილ შარვაშიძესთან დაკავშირებული სიტუაცია უნდა გაირკვეს

პერსონალია:  სუხოზანეტი ნიკოლაი ონუფრიევიჩ (გენერალ-ადიუტანტი, სამხედრო მინისტრი, 1794-1871).

მოხსენიებული პირები:  ალექსანდრე II (სრულიად რუსეთის იმპერატორი); შარვაშიძე(ჩაჩბა) მიხეილ (აფხაზეთის მთავარი, გენერალ-ადიუტანტი, ჰამუთ-ბეი); დოლგორუკოვი ვასილ ანდრეევიჩ (თავადი, გენერალ-ადიუტანტი, სამხედრო მინისტრი); შარვაშიძე დიმიტრი (თავადი); დადიანი ალექსანდრა (მიხეილ შარვაშიძის მეუღლე); შარვაშიძე გრიგოლ (თავადი, როტმისტრი); გერნანი (აფხაზი დეკანოზი).

გეოგ.დასახელება:  აფხაზეთი; წებელდა; კავკასია; სამეგრელო; იმერეთი; პარიზი; გურია.

თემატიკა:  რუსეთის მმართველობა ამიერკავკასიაში; აფხაზეთი.

Письмо ген. Муравьева к кн. Михаилу Шарвашидзе, от 6-го июля 1856 года, N205 / Муравьев = გენერალ მურავიოვის წერილი თავად მიხეილ შარვაშიძეს, 1856 წლის 6 ივლისით დათარიღებული, N205 / მურავიოვი // Акты, собранные Кавказскою Археографическою коммиссиею : Кавказ и Закавказье за время управления генерал-адъютанта, генерала-от-инфантерии Николая Николаевича Муравьева. 1854-1856 : IV. Абхазия / Дм. Кобяков [председатель коммиссии и автор предисловия]. - Тифлис, 1888. - Т. 11, N44. - С. 54[MFN: 5442]

სრული ტექსტი (გვ. 70)

ანოტაცია:  აცნობებს, რომ იმპერატორი ავალებს, იარაღის ძალით აიღოს აფხაზეთი, რის თაობაზეც უგზავნის სამხედრო მინისტრის მიერ მის სახელზე დაწერილ წერილს, ამასთან სთხოვს, იჩქაროს პასუხის გამოგზავნა

პერსონალია:  შარვაშიძე(ჩაჩბა) მიხეილ (აფხაზეთის მთავარი, გენერალ-ადიუტანტი, 1806-1866, ჰამუთ-ბეი).

მოხსენიებული პირები:  ალექსანდრე II (სრულიად რუსეთის იმპერატორი).

გეოგ.დასახელება:  წებელდა; აფხაზეთი.

თემატიკა:  რუსეთის მმართველობა ამიერკავკასიაში; აფხაზეთი.

Отношение ген. Муравьева к ген. Сухозанету, от 10-го июля 1856 года, N210 / Муравьев = გენერალ მურავიოვის მიმართვა გენერალ სუხოზანეტს, 1856 წლის 10 ივლისით დათარიღებული, N210 / მურავიოვი // Акты, собранные Кавказскою Археографическою коммиссиею : Кавказ и Закавказье за время управления генерал-адъютанта, генерала-от-инфантерии Николая Николаевича Муравьева. 1854-1856 : IV. Абхазия / Дм. Кобяков [председатель коммиссии и автор предисловия]. - Тифлис, 1888. - Т. 11, N45. - С. 55[MFN: 5443]

სრული ტექსტი (გვ. 71)

ანოტაცია:  აცნობებს, რომ იმპერატორის განკარგულებით, აფხაზეთის ყველა სანაპირო პუნქტი თურქთა მთავარსარდალთან მისი პირადი შეთანხმების თანახმად უნდა ჩაიბაროს აფხაზეთის მთავარმა მიხეილ შარვაშიძემ, ამასთან დასძენს, რომ თურქებმა ვადაზე ადრე დატოვეს აფხაზეთი და მხოლოდ მოგვიანებით სოხუმი

პერსონალია:  სუხოზანეტი ნიკოლაი ონუფრიევიჩ (გენერალ-ადიუტანტი, სამხედრო მინისტრი, 1794-1871).

მოხსენიებული პირები:  ალექსანდრე II (სრულიად რუსეთის იმპერატორი); შარვაშიძე(ჩაჩბა) მიხეილ (აფხაზეთის მთავარი, გენერალ-ადიუტანტი, ჰამუთ-ბეი); ომერ-ფაშა (თურქი სარდალი).

გეოგ.დასახელება:  აფხაზეთი; გურია; სამეგრელო; პარიზი; რედუტ-კალე (ყულევი); სოხუმი; კონსტანტინოპოლი.

თემატიკა:  რუსეთის მმართველობა ამიერკავკასიაში; აფხაზეთი.

Письмо ген. Муравьева к ген. Ермолову. Февраль 1855 года. - Кр. Грозная / Муравьев = გენერალ მურავიოვის წერილი სუხოზანეტს. 1855 წლის თებერვალი - გროზნოს ციხესიმაგრე / მურავიოვი // Акты, собранные Кавказскою Археографическою коммиссиею : Кавказ и Закавказье за время управления генерал-адъютанта, генерала-от-инфантерии Николая Николаевича Муравьева. 1854-1856 : V. Чечня и Дагестан / Дм. Кобяков [председатель коммиссии и автор предисловия]. - Тифлис, 1888. - Т. 11, N46. - С. 57[MFN: 5444]

სრული ტექსტი (გვ. 73)

ანოტაცია:  წერილში კავკასიაში ერმოლოვის დროინდელ ვითარებას ამჟამინდელს ადარებს, მაგალითად მოჰყავს მიწური, რომელშიც ერმოლოვი ცხოვრობდა, და ის სასახლე, რომელშიც თავად ცხოვრობს, ამასთან სინანულს გამოხატავს იმის გამო, რომ გაქრა მაშინდელი მხედრული შემართება, ხშირია ჯარისკაცების ჩაგვრა და სხვა დარღვევები, თუმცა ხაზინიდან უზარმაზარი სახსრები იხარჯება

პერსონალია:  ერმოლოვი ალექსეი პეტროვიჩ (ინფანტერიის გენერალი, არტილერიის გენერალი, კავკასიის მთავარმართებელი, 1777-1861).

გეოგ.დასახელება:  გროზნო; ჩეჩნეთი; რუსეთი; კავკასია; ყაბარდო; ნალჩიკი; ყიზლარი.

თემატიკა:  რუსეთის მმართველობა ამიერკავკასიაში; ჩეჩნეთი და დაღესტანი.