Приказ ген.-адъют. Граббе по отряду, действующему на левом фланге Линии, от 9-го мая 1839 года / Граббе = გენერალ-ადიუტანტ გრაბეს ბრძანება ხაზის მარცხენა ფლანგზე მოქმედ რაზმს, 1839 წლის 9 მაისით დათარიღებული / გრაბე // Акты, собранные Кавказскою Археографическою Коммиссиею : Ч. I. Кавказ и Закавказье за время управления генерал-адъютанта, генерала-от-инфантерии Евгения Александровича Головина. 1838-1842. : VIII. Дагестан / Ад. Берже [председатель коммиссии и автор предисловия]. - Тифлис, 1884. - Т. 9, Ч. I. N295. - С. 326[MFN: 14629]
ანოტაცია: მოუწოდებს, რომ შემართებით იბრძოლონ ამ მხარეში სიმშვიდის დამრღვევთა წინააღმდეგ, აფრთხილებს, რომ მოწინააღმდეგის რიგებში ბევრნი არიან ისეთები, რომლებსაც სურთ მშვიდად იცხოვრონ და დაცულნი იყვნენ რუსული იარაღის ძალით,ამიტომ მოუწოდებს, გაარჩიონ ისინი მეამბოხეთაგან, ქალებისა და ბამშვების მიმართ კი ყველგან გულმოწყალება გამოიჩინონ
Рапорт ген.-л. Граббе гр. Чернышеву, от 26-го мая 1839 года, N86. - Лагерь на спуске Кырки / Граббе = გენერალ-ლეიტენანტ გრაბეს პატაკი გრაფ ჩერნიშევს, 1839 წლის 26 მაისით დათარიღებული, N86 - ბანაკი კირკის დაღმართზე / გრაბე // Акты, собранные Кавказскою Археографическою Коммиссиею : Ч. I. Кавказ и Закавказье за время управления генерал-адъютанта, генерала-от-инфантерии Евгения Александровича Головина. 1838-1842. : VIII. Дагестан / Ад. Берже [председатель коммиссии и автор предисловия]. - Тифлис, 1884. - Т. 9, Ч. I. N296. - С. 326[MFN: 14630]
ანოტაცია: აცნობებს, რომ იჩქერიის მიმართულებით მისი ექსპედიციის დაწყებამ შამილი აიძულა ყოისუბუდან გუმბეთისკენ წასულიყო ტაშევ-ჰაჯის დასახმარებლად, შამილის მომხრეებმა 4-ათასი კაცის ოდენობით 23 მაისს სოფელ ხუბართან მოიყარეს თავი, აღწერს ბრძოლისთვის მზადების ტაქტიკას და თავად ბრძოლის მიმდინარეობას, ბოლოს მტერმა უკან დაიხია, მოყვანილია მონაცემები მტრის დანაკარგების შესახებ
მოხსენიებული პირები:პანტელეევი (გენერალ-მაიორი, ჩრდილოეთ დაღესტნის ჯარის სარდალი); შამილი (ჩეჩნეთისა და დაღესტნის იმამი); ტაშევ-ჰაჯი (მეამბოხე ნაიბი); გალაფეევი (გენერალ-ლეიტენანტი); ვოლფი (გენერალური შტაბის კაპიტანი); კატენინი (კაპიტანი); პულო (პოლკოვნიკი); ლაბინცევი (პოლკოვნიკი); სურხაი-ყადი (შამილის თანამზრახველი).
Рапорт ген.-л. Граббе гр. Чернышеву, от 1-го июня 1839 года, N97. - Лагерь при Аркуне / Граббе = გენერალ-ლეიტენანტ გრაბეს პატაკი გრაფ ჩერნიშევს, 1839 წლის 1 ივნისით დათარიღებული, N97 - ბანაკი არღუნთან / გრაბე // Акты, собранные Кавказскою Археографическою Коммиссиею : Ч. I. Кавказ и Закавказье за время управления генерал-адъютанта, генерала-от-инфантерии Евгения Александровича Головина. 1838-1842. : VIII. Дагестан / Ад. Берже [председатель коммиссии и автор предисловия]. - Тифлис, 1884. - Т. 9, Ч. I. N297. - С. 328[MFN: 14631]
ანოტაცია: აღწერს არღუნში რუსების ჯარის შემადგენლობას, ამ სოფლის მდებარეობას და მის მისადგომებს, აღნიშნავს, რომ დიდი რისკის მიუხედავად გადაწყვიტა იერიშზე გადასვლა, დეტალურად ეხება ბრძოლის ტაქტიკას და მიმდინარეობას, რუსი მებრძოლების გმირობას და თავდადებას, რასაც მოჰყვა კიდეც მტერზე სრული გამარჯვება
Рапорт ген.-л. Граббе ген. Головину, от 24-го августа 1839 года, N456. - Лагерь при Ашильте / Граббе = გენერალ-ლეიტენანტ გრაბეს პატაკი გენერალ გოლოვინს, 1839 წლის 24 აგვისტოთი დათარიღებული, N456 - ბანაკი აშილტესთან / გრაბე // Акты, собранные Кавказскою Археографическою Коммиссиею : Ч. I. Кавказ и Закавказье за время управления генерал-адъютанта, генерала-от-инфантерии Евгения Александровича Головина. 1838-1842. : VIII. Дагестан / Ад. Берже [председатель коммиссии и автор предисловия]. - Тифлис, 1884. - Т. 9, Ч. I. N298. - С. 331[MFN: 14632]
ანოტაცია: აღწერს რუსეთის ჯარის მიერ კლდეზე ნაგები ახულგოს ციხესიმაგრის აღებას, სადაც მიურიდები იყვნენ გამაგრებული შამილის თანამზრახველის სურხაი--ყადის მეთაურობით. მატი დანებების შემდეგ შამილმა თავისი ვაჟი ამანათად გამოგზავნა მორჩილების ნიშნად, პასუხად მას კაპიტულაცია მოსთხოვეს, სამი დღის თავზე შამილმა კაპიტულაციაზე უარი შემოთვალა, ამიტომ იძულებული განაგრძოს ბრძოლა მის საბოლოო განადგურებამდე, თუმცა ყველანაირად ეცადა ორივე მხარისთვის აეცილებინა მსხვერპლი, ბრძოლის დასრულებისა შამილი ოჯახით და 40 თანამზრახველით სრულიად მიუდგომელ გამოქვაბულში შეიხიზნა
პერსონალია:გოლოვინი ევგენი ალექსანდროვიჩ (გენერალ-ლეიტენანტი, ინფანტერიის გენერალი, გენერალ-ადიუტანტი, კავკასიის მთავარმართებელი, 1782-1858).
Рапорт ген.-л. Граббе ген. Головину, от 29-го августа 1839 года, N498 / Граббе = გენერალ-ლეიტენანტ გრაბეს პატაკი გენერალ გოლოვინს, 1839 წლის 29 აგვისტოთი დათარიღებული, N498 / გრაბე // Акты, собранные Кавказскою Археографическою Коммиссиею : Ч. I. Кавказ и Закавказье за время управления генерал-адъютанта, генерала-от-инфантерии Евгения Александровича Головина. 1838-1842. : VIII. Дагестан / Ад. Берже [председатель коммиссии и автор предисловия]. - Тифлис, 1884. - Т. 9, Ч. I. N299. - С. 334[MFN: 14633]
ანოტაცია: დეტალურად აღწერს შამილის წინააღმდეგ სამთვიან ექსპედიციას
პერსონალია:გოლოვინი ევგენი ალექსანდროვიჩ (გენერალ-ლეიტენანტი, ინფანტერიის გენერალი, გენერალ-ადიუტანტი, კავკასიის მთავარმართებელი, 1782-1858).
მოხსენიებული პირები:ფეზე (გენერალ-მაიორი); შამილი (ჩეჩნეთისა და დაღესტნის იმამი); ღაზი-მოლა (დაღესტნისა და ჩეჩნეთის პირველი იმამი, ღაზი-მაჰომედი); ახვერდი-მაგომა (ნაიბი).
გოლოვინი, ევგენი ალექსანდროვიჩ (გენერალ-ლეიტენანტი, ინფანტერიის გენერალი, გენერალ-ადიუტანტი, კავკასიის მთავარმართებელი, 1782-1858)
Рапорт ген. Головина гр. Чернышеву, от 17-го июля 1840 года, N784 / Головин = გენერალ გოლოვინის პატაკი გრაფ ჩერნიშევს, 1840 წლის 17 ივლისით დათარიღებული, N784 / გოლოვინი // Акты, собранные Кавказскою Археографическою Коммиссиею : Ч. I. Кавказ и Закавказье за время управления генерал-адъютанта, генерала-от-инфантерии Евгения Александровича Головина. 1838-1842. : VIII. Дагестан / Ад. Берже [председатель коммиссии и автор предисловия]. - Тифлис, 1884. - Т. 9, Ч. I. N300. - С. 338. - ერთვის პოლკოვნიკ სიმბორსკის პატაკი გენერალ ფეზეს, 1840 წლის 10 ივლისით დათარიღებული, N42 - საიდუმლო[MFN: 14634]
ანოტაცია: მოახსენებს, რომ ჩრდილოეთ დაღესტანში არასასურველი ვითარების თაობაზე, კერძოდ, რომ თარღუს საშამხლოშიც დაიწყო მღელვარება, ამიტომ მდინარე ლაბიდან მთებისკენ ექსპედიცია მეტად სახიფათოა, სანამ ჩეჩნეთსა და ჩრდილოეთ დაღესტანში სიმშვიდე არ დამყარდება
გოლოვინი, ევგენი ალექსანდროვიჩ (გენერალ-ლეიტენანტი, ინფანტერიის გენერალი, გენერალ-ადიუტანტი, კავკასიის მთავარმართებელი, 1782-1858)
Рапорт ген. Головина гр. Чернышеву, от 24-го июля 1840 года, N814 / Головин = გენერალ გოლოვინის პატაკი გრაფ ჩერნიშევს, 1840 წლის 24 ივლისით დათარიღებული, N814 / გოლოვინი // Акты, собранные Кавказскою Археографическою Коммиссиею : Ч. I. Кавказ и Закавказье за время управления генерал-адъютанта, генерала-от-инфантерии Евгения Александровича Головина. 1838-1842. : VIII. Дагестан / Ад. Берже [председатель коммиссии и автор предисловия]. - Тифлис, 1884. - Т. 9, Ч. I. N301. - С. 338[MFN: 14635]
ანოტაცია: მოახსენებს, რომ შარშან ახულგოსთან შამილის მომხრეთა ძალების განადგურების მიუხედავად, ისევ შემოიკრიბა მრავალი მომხრე და ვითარება სულ უფრო რთულდება, აღწერს გენერლების გალაფეევის, კლუგენაუს, ფეზეს და გრაბეს ნაწილების მოქმედებას
მოხსენიებული პირები:ფეზე (გენერალ-მაიორი); შამილი (ჩეჩნეთისა და დაღესტნის იმამი); კლიუგენაუ, კლიუკი-ფონ- (გენერალ-მაიორი, ახალციხის პროვინციის უფროსი, ჩრდილოეთ დაღესტნის ჯარების სარდალი, კარლ ფრანცევიჩ კლიუგენაუ); გალაფეევი (გენერალ-ლეიტენანტი); ლაბინცევი (გენერალ-მაიორი); გრაბე (გენერალლეიტენანტი, გენერალ-ადიუტანტი).
გოლოვინი, ევგენი ალექსანდროვიჩ (გენერალ-ლეიტენანტი, ინფანტერიის გენერალი, გენერალ-ადიუტანტი, კავკასიის მთავარმართებელი, 1782-1858)
Рапорт ген. Головина гр. Чернышеву, от 28-го июля 1840 года, N9 / Головин = გენერალ გოლოვინის პატაკი გრაფ ჩერნიშევს, 1840 წლის 28 ივლისით დათარიღებული, N9 / გოლოვინი // Акты, собранные Кавказскою Археографическою Коммиссиею : Ч. I. Кавказ и Закавказье за время управления генерал-адъютанта, генерала-от-инфантерии Евгения Александровича Головина. 1838-1842. : VIII. Дагестан / Ад. Берже [председатель коммиссии и автор предисловия]. - Тифлис, 1884. - Т. 9, Ч. I. N302. - С. 339[MFN: 14636]
ანოტაცია: განმარტავს გენერალ კლუგენაუს შურადან მცირე ძალებით შამილთან დაპირისპირების მოტივებს, აღნიშნავს გენერალის სამხედრო ოსტატობას და გამბედაობას, გამოთქვამს იმედს, რომ ჩრდილოეთ დაღესტანში ვიტარების გაუმჯობესების შემდეგ ჩეჩნეტსაც დაიმორჩილებენ და ჩერქეზების წინააღმდეგაც გაილაშქრებენ
მოხსენიებული პირები:შამილი (ჩეჩნეთისა და დაღესტნის იმამი); კლიუგენაუ, კლიუკი-ფონ- (გენერალ-მაიორი, ახალციხის პროვინციის უფროსი, ჩრდილოეთ დაღესტნის ჯარების სარდალი, კარლ ფრანცევიჩ კლიუგენაუ); ლაბინცევი (გენერალ-მაიორი); გრაბე (გენერალ-ლეიტენანტი, გენერალ-ადიუტანტი).
გოლოვინი, ევგენი ალექსანდროვიჩ (გენერალ-ლეიტენანტი, ინფანტერიის გენერალი, გენერალ-ადიუტანტი, კავკასიის მთავარმართებელი, 1782-1858)
Рапорт ген. Головина гр. Чернышеву, от 6-го августа 1840 года, N871 / Головин = გენერალ გოლოვინის პატაკი გრაფ ჩერნიშევს, 1840 წლის 6 აგვისტოთი დათარიღებული, N871 / გოლოვინი // Акты, собранные Кавказскою Археографическою Коммиссиею : Ч. I. Кавказ и Закавказье за время управления генерал-адъютанта, генерала-от-инфантерии Евгения Александровича Головина. 1838-1842. : VIII. Дагестан / Ад. Берже [председатель коммиссии и автор предисловия]. - Тифлис, 1884. - Т. 9, Ч. I. N303. - С. 340[MFN: 14637]
ანოტაცია: ეხება შამილის მიერ ჩრდილოეთ დაღესტნის დატოვებას, რასაც მის თანამზრახველთან ტაშევ-ჰაჯისთან დაპირისპირებით ხსნიან, გენერალმა ფეზემ მცირე ძალები შეაგროვა დერბენტში და თარღუს საშამხლოსკენ დაიძრა შამილის წინააღმდეგ, აღნიშნავს, რომ შამილი ისევ მნიშვნელოვან ძალებს აგროვებს, მას შეურთდნენ გუმბეთის, სალათაუს და ყოისუბუს მცხოვრებნი, ზოგი ნებაყოფლობით ზოგიც კი დაშინების გამო, ამასთან სამხრეთ დაღესტანში სიმშვიდეა
მოხსენიებული პირები:ფეზე (გენერალ-მაიორი); შამილი (ჩეჩნეთისა და დაღესტნის იმამი); კლიუგენაუ, კლიუკი-ფონ- (გენერალ-მაიორი, ახალციხის პროვინციის უფროსი, ჩრდილოეთ დაღესტნის ჯარების სარდალი, კარლ ფრანცევიჩ კლიუგენაუ); გალაფეევი (გენერალ-ლეიტენანტი); ლაბინცევი (გენერალ-მაიორი); გრაბე (გენერალლეიტენანტი, გენერალ-ადიუტანტი); ტაშევ-ჰაჯი (მეამბოხე ნაიბი).
გოლოვინი, ევგენი ალექსანდროვიჩ (გენერალ-ლეიტენანტი, ინფანტერიის გენერალი, გენერალ-ადიუტანტი, კავკასიის მთავარმართებელი, 1782-1858)
Рапорт ген. Головина гр. Чернышеву, от 3-го октября 1840 года, N1112 / Головин = გენერალ გოლოვინის პატაკი გრაფ ჩერნიშევს, 1840 წლის 3 ოქტომბრით დათარიღებული, N1112 / გოლოვინი // Акты, собранные Кавказскою Археографическою Коммиссиею : Ч. I. Кавказ и Закавказье за время управления генерал-адъютанта, генерала-от-инфантерии Евгения Александровича Головина. 1838-1842. : VIII. Дагестан / Ад. Берже [председатель коммиссии и автор предисловия]. - Тифлис, 1884. - Т. 9, Ч. I. N304. - С. 342[MFN: 14638]
ანოტაცია: აცნობებს, რომ გენერალ კლუგენაუს პატაკის თანახმად, მან გიმრის ხეობაში დაამარცხა შამილის 3-ათასიანი დარი და სოფელი გიმრი დაიკავა, მოჰყავს მონაცემები ორივე მხარის დანაკარგების შესახებ, გამოთქვამ იმედს, რომ ეს ბრწყინვალე გამარჯვება სასიკეთოდ აისახება ჩრდილოეთ დარესტანში არსებულ ვითარებაზე და ყოისუბუს და ავარიის მცხოვრებთ გადააფიქრებინებს დაუმორჩილებლობას
მოხსენიებული პირები:შამილი (ჩეჩნეთისა და დაღესტნის იმამი); კლიუგენაუ, კლიუკი-ფონ- (გენერალ-მაიორი, ახალციხის პროვინციის უფროსი, ჩრდილოეთ დაღესტნის ჯარების სარდალი, კარლ ფრანცევიჩ კლიუგენაუ); ჰაჯი-მურატის (შამილის მომხრე ავარი ნაიბი).