დევნილთა დასახლებები კულტურული ტრავმისა და კოლექტიური მეხსიერების თეორიათა ჭრილში : (2008 წლის საქართველო-რუსეთის ომი) / ლიკა ქენქაძე // ცივილიზაციური ძიებანი = Civilization researches / თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტი ივ. ჯავახიშვილის სახელობის; კულტურის მეცნიერებათა ინსტიტუტი, ინტერკულტურული დიალოგის იუნესკოს კათედრა. - თბილისი, 2013. - ISSN 1512-1941. - N11. - გვ.7-32. - რეზ. ინგლ. ენაზე. - ბიბლიოგრ. გვ 25-26[MFN: 181417]
გიორგი სააკაძის პოლარიზებული სახე კოლექტიურ მეხსიერებაში და ვ. ბარგოვისა და ნ. ანტონოვსკაიას ისტორიული რომანები / თამარ ჩოკორაია // ცივილიზაციური ძიებანი = Civilization researches / თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტი ივ. ჯავახიშვილის სახელობის; კულტურის მეცნიერებათა ინსტიტუტი, ინტერკულტურული დიალოგის იუნესკოს კათედრა. - თბილისი, 2013. - ISSN 1512-1941. - N11. - გვ.33-44. - რეზ ინგლ. ენაზე. - ბიბლიოგრ. გვ.42[MFN: 181419]
მეხსიერების ტექსტები და ისტორიის ტექსტები = Texts of memory and texts of history / ჯეიმს ვერჩი ; მოამზადა ქეთევან გუჯეჯიანმა ; ხელმძღვ. ნინო ჩიქოვანი // ცივილიზაციური ძიებანი = Civilization researches / თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტი ივ. ჯავახიშვილის სახელობის; კულტურის მეცნიერებათა ინსტიტუტი, ინტერკულტურული დიალოგის იუნესკოს კათედრა. - თბილისი, 2013. - ISSN 1512-1941. - N11. - გვ.139-147[MFN: 181534]
Content: 1. სუბიექტური vs ობიექტური; 2. ავტორიტეტი, დაფუძებული იდენტობის პროექტზე vs ავტორიტეტი, დაფუძნებული მტკიცებულებაზე; 3. ლოიალურობა ნარატივისადმი vs ლოიალურობა მტკიცებულობისადმი; მეხსიერების ტექსტები და ისტორიის ტექსტები; დასკვნა
Annotation: განსხვავება ისტორიასა და მეხსიერებას შორის - მნიშვნელოვანი საკითხი ნაციისა და ნაციონალიზმის კვლევის სფეროში.