დემეტრე თავდადებული : ქართველი მეფეები // კარამელი : შემეცნებით-გასართობი საბავშვო ჟურნალი. - თბილისი, 2009. - ISSN 1987-7269. - 1/15 ივნისი. - N7. - გვ.15[MFN: 32729]

UDC:  94(479.22)

ფოტოები:  დემეტრე თავდადებული

ანოტაცია:  საქართველოს მეფე დემეტრე მეორე თავდადებულის შესახებ

პერსონალია:  დემეტრე II თავდადებული (საქართველოს მეფე).

მოხსენიებული პირები:  დავით ულუ (მეფე).

თემატიკა:  საქართველოს ისტორია.

საკვანძო სიტყვები:  მონღოლთა ბატონობა; მეტეხის ტაძარი; სიკვდილით დასჯა.

ღვთისა და მამულისათვის დამაშვრალნო, მეფენო და დედოფალნო ჩვენნო, შემწეობა თქვენი დღეს განსაკუთრებით სჭირდება საქართველოს, მტერი ლამობს შერყვნას რწმენა, დაფლითოს და დაანაწევროს ჩვენი მამული, ჩვენი ენა : განგაშის ზარები : ინტერვიუ / ზურაბ მჭედლიშვილი ; ესაუბრა ლელა ჩხარტიშვილი // მრევლი : მართლმადიდებლური ჟურნალი. - , 2008. - N125. - გვ.26-29[MFN: 41127]

UDC:  27-1 + 352/354

• ჩხარტიშვილი, ლელა (კორესპ.); 

ანოტაცია:  ქართველ მეფეთა მოღვაწეობასა და საქართველოში მეფის ინსტიტუტის აღდგენაზე

პერსონალია:  მჭედლიშვილი ზურაბ (წმიდა კვირიკესა და ივლიტას სახელობის ტაძრის მღვდელმსახური, რუსთავის სასჯელაღსრულების დეპარტამენტის N6 საპყრობილეში არსებული სამლოცველოს მღვდელმსახური).

მოხსენიებული პირები:  დავით აღმაშენებელი (საქართველოს მეფე); ვახტანგ გორგასალი (მეფე); დემეტრე II თავდადებული (მეფე); ილია II (საქართველოს კათოლიკოს-პატრიარქი).

თემატიკა:  ქრისტიანული ღვთისმეტყველება; სახელმწიფო მმართველობა.

საკვანძო სიტყვები:  მეფობა; ღვთივკურთხეულობა; ქრისტიანობა; კონსტიტუცირი მონარქია; ბაგრატიონები.

როგორ იდევნებოდა საქართველოს ისტორია / სერგო ვარდოსანიძე // თბილისის სასულიერო აკადემია : სამეცნიერო შრომები. - თბილისი, 2009. - ISSN 1987-7811. - ტ. I. - გვ.68-79. - რეზ. ინგლ. ენ.[MFN: 42355]

UDC:  94(479.22)"1918..." + 37(479.22)

ბიბლიოგრაფია:  გვ. 78

ანოტაცია:  საბჭოთა კავშირის პოლიტიკა საქართველოს სკოლებსა და უმაღლეს სასწავლებლებში საქართველოს ისტორიის სწავლებასთან დაკავშირებით

მოხსენიებული პირები:  ბერძენიშვილი ნიკო (აკადემიკოსი); ცოტნე დადიანი; დემეტრე II თავდადებული (მეფე); ლუარსაბ II (მეფე); ქეთევან დედოფალი; ჩხეიძე სეხნია (ისტორიკოსი); გიორგიჯანიძე ფარსადან (ისტორიკოსი); ორბელიანი პაპუნა (ისტორიკოსი); ამილახვარი ალექსანდრე (ისტორიკოსი); ალექსანდრე I (რუსეთის იმპერატორი); ერმოლოვი ალექსი (მთავარმართებელი); იოსელიანი პლატონ (ისტორიკოსი); ბროსე მარი (ქართველოლოგი); ჭავჭავაძე ილია (მწერალი); წერეთელი აკაკი (პოეტი); გოგებაშვილი იაკობ (საბავშვო მწერალი); ვაჟა-ფშაველა (პოეტი); ყაზბეგი ალექსანდრე (მწერალი); კირიონი (ეპისკოპოსი); პავლე (ეგზარქოსი); ყიფიანი დიმიტრი; მესხი სერგეი ("დროების" რედაქტორი); ბაქრაძე დიმიტრი (ისტორიკოსი); ჟორდანია ნოე (საქართველოს დემოკრატიული მთავრობის თავმჯდომარე); ჯავახიშვილი ივანე (მეცნიერი); წერეთელი გრიგოლ (მეცნიერი); გამსახურდია კონსტანტინე (მწერალი); ინგოროყვა პავლე (საზოგადო მოღვაწე); ჯავახიშვილი მიხეილ (მწერალი); სტალინი ი. (საბჭოთა პოლიტიკური მოღვაწე); მახარაძე ფილიპე (საბჭოთა პოლიტიკური მოღვაწე); პერაშკოვი გ. (პროფსორი); ჟდანოვი ა. (საბჭოთა პოლიტიკური მოღვაწე); კიროვი ს. (საბჭოთა პოლიტიკური მოღვაწე); ჩარკვიანი კანდიდ (საქართველოს კომპარტიის ცკ პირველი მდივანი); ჯანაშია სიმონ (ისტორიკოსი); ხრუშჩოვი ნიკიტა (საბჭოთა პოლიტიკური მოღვაწე); ჯიბლაძე გიორგი (განათლების მინისტრი); კეცხოველი ნიკო (აკადემიკოსი); ციხისთავი ლუკა (დოცენტი, იაკობ გოგებაშვილის სახელობის პედაგოგიკის სამეცნიერო-კვლევითი ინსტიტუტის ისტორიის სექტორის გამგე); სამხარაძე ნიკოლოზ (ისტორიის მასწავლებელი); ბრეჟნევი ლეონიდ (სკპკ ცენტრალური კომიტეტის გენერალური მდივანი); დონდუა ვ. (მეცნიერი); დუმბაძე მ. (მეცნიერი); კაჭარავა ი. (მეცნიერი); მელიქიშვილი გ. (მეცნიერი); მესხია შ. (მეცნიერი); რატიანი პ. (მეცნიერი); კუზმინი ნიკოლოზ (საბჭოთა კავშირის პედაგოგიკის მეცნიერებათა აკადემიის აკადემიკოს-მდივანი); ლაშქარაშვილი თამარ (განათლების მინისტრი); ფოფხაძე გრიგოლ (პედაგოგიკის ინსტიტუტის დირექტორი); ლორთქიფანიძე მარიამ (პროფესორი); გამსახურდია სვიმონ (პროფესორი); გრიგოლია კონსტანტინე (პროფესორი); ლომოური ნოდარ (პროფესორი); კობახიძე მანანა (განათლების მინისტრის მოადგილე); ქინქლაძე ოთარ (განათლების მინისტრი); ასათიანი ნოდარ (პროფესორი); ლომაშვილი ფარნაოზ (პროფესორი); თოიძე ლევან (პროფესორი); მახარაძე ილია (პრაქტიკოსი მასწავლებელი); ალასანია ალექსანდრე (პრაქტიკოსი მასწავლებელი); ცხომელიძე ნუნუ (პრაქტიკოსი მასწავლებელი); თვალიაშვილი ქეთევან (პრაქტიკოსი მასწავლებელი); არეშიძე გიორგი (პრაქტიკოსი მასწავლებელი); ვარდოსანიძე სერგო (პრაქტიკოსი მასწავლებელი); თოფურია კარლო (პრაქტიკოსი მასწავლებელი); ოთხმეზური გ.; ჯაფარიძე ო.; მეტრეველი რ.; ანთელავა ი. (ისტორიკოსი); ვაჩნაძე მ.; გურიელი ვ. (ისტორიკოსი); ბახტაძე მ.; სურგულაძე აკ. (ისტორიკოსი); ჯანელიძე ო. (ისტორიკოსი); ნათლმელაძე მ.; დაუშვილი ალ.; ბერაძე თ.; სანაძე მ.; ზურაბიშვილი დავით.

გეოგ.დასახელება:  რუსეთი.

თემატიკა:  საქართველოს უახლესი ისტორია; განათლება.

საკვანძო სიტყვები:  ეროვნული ცნობიერება; სახელმწიფოებრიობა; ქართული ენა; ერთმორწმუნეობა; ქართული ეკლესია; იმპერიული პოლიტიკა; დამოუკიდებლობა; საბჭოთა რეჟიმი; რეპრესიები; ისტორიის სწავლება; ისტორიის სახელმძღვანელოები.

"მეფეთა დივანი" როგორც საისტორიო წყარო / შალვა გლოველი // ისტორიულ-ეთნოლოგიური ძიებანი / ივანე ჯავახიშვილის ისტორიისა და ეთნოლოგიის ინსტიტუტი. - თბილისი, 2009. - ISSN 1512-2727. - ტ. XI. - გვ.61-107. - რეზ. ინგლ. ენ.[MFN: 53364]

UDC:  94(479.22) + 930

ბიბლიოგრაფია:  გვ. 99-104

ანოტაცია:  აფხაზთა მეფეების ქრონოლოგია

მოხსენიებული პირები:  ბროსე მარი; დოსითეოსი (იერუსალიმის პატრიარქი); ტივაძე თამარ; ბაგრატ III; თაყაიშვილი ექვთიმე; კონსტანტინე II; ბაგრატ V დიდი; გურგენი; გიორგი I; გიორგი II; ლეონ I; ბაგრატ II; თეოდორე II; დემეტრე II; ბაგრატ I; კონსტანტი III; ლეონ II; დიმიტრი III; თეოდოსი III; ჯავახიშვილი ივ.; ადარნასე იოანეს ძე; პროკოპი კესარეილი; ოფსიტე; სკეპარნა; გულია დ.; ინგოროყვა პ.; ანოს I; ღოზარი I; იუსტინე I; ფინიკტიოსი I; გრიგოლ I; ბარნუკი ანუ ლებარნუკი I; კონსტანტი I; თეოდოსი I; კონსტანტი I; იოანე I; ადარნასე I; ბუღა თურქი; კვირიკე ქორეპისკოპოსი; ფადლა ქორეპისკოპოსი; კვირიკე I; ბაგრატ I; დემეტრე III; თეოდოსი III; აშოტ კურაპალატი; იოანე დრასხანაკერტელი; კონსტანტინე პორფიროგენეტი; დავით III კურაპალატი; ახალაძე ლ.; ბაქრაძე დ.; უვაროვა პ.; ანჩაბაძე ზ.; მიბჩუანი თეიმურაზ; ბერძენიშვილი ნ.; ლორთქიფანიძე მარიამ; ვახტანგ გორგასალი.

გეოგ.დასახელება:  იერუსალიმი; პელოპონესი; აფხაზეთი; თბილისი; აბაზგია; ლაზეთი; ბიზანტია; კახეთი.

თემატიკა:  საქართველოს ისტორია; ისტორიოგრაფია.

საკვანძო სიტყვები:  მეფეთა ნუსხა; მეფობის წლები; ისტორიული წყაროები; მეფის ტიტული; ეთნიკური კუთვნილება.

ბაგრატიონები // კრიალოსანი : ქართული ქრისტიანული ჟურნალი. - თბილისი, 2011. - იანვარი. - N1(69). - გვ.9-10. - მთავარი თემა[MFN: 69130]

UDC:  929.731(479.22)

შინაარსი:  ბაგრატიონები - ქართლის ერისმთავრები; კლარჯეთის ერისთავები; ტაო-კლარჯეთის სამეფო; ქართველთა სამეფო; ერთიანი საქართველო; ერთიანი საქართველოს დაშლა; რუსეთის მიერ ქართული სამეფოების დაპყრობა და ანექსია; ბაგრატიონთა ქორწინერივი კავშირები; ბაგრატიონთა სამეფო სახლი ევროპაში

ანოტაცია:  ბაგრატიონთა სამეფო დინასტიის მრავალსაუკუნოვანი და სახელოვანი ისტორია

პერსონალია:  გუარამ I კურაპალატი (ქართლის ერისმთავარი); სტეფანოზ I (ქართლის ერისმთავარი); აშოტ I კურაპალატი (ქართლის ერისმთავარი); გუარამ II (კლარჯეთის ერისთავი); ვარაზბაკური (კლარჯეთის ერისთავი); ნერსე (კლარჯეთის ერისთავი); ადარნასე (კლარჯეთის ერისთავი); ბაგრატ I (ტაო-კლარჯეთის მეფე); ადარნასე I (ტაო-კლარჯეთის მეფე); დავით I (ტაო-კლარჯეთის მეფე); ადარნასე II (ტაო-კლარჯეთის მეფე); დავით II (ტაო-კლარჯეთის მეფე); აშოტ IV (ტაო-კლარჯეთის მეფე); სუმბატ I (ტაო-კლარჯეთის მეფე); ბაგრატ II (ტაო-კლარჯეთის მეფე); ადარნასე III (ტაო-კლარჯეთის მეფე); დავით III (ტაო-კლარჯეთის მეფე); გურგენ II (ტაო-კლარჯეთის მეფე); ბაგრატ III (საქართველოს მეფე); გიორგი I (საქართველოს მეფე); ბაგრტ IV (საქართველოს მეფე); გიორგი II (საქართველოს მეფე); დავით აღმაშენებელი (საქართველოს მეფე); დემეტრე I (საქართველოს მეფე); დავით V (საქართველოს მეფე); გიორგი III (საქართველოს მეფე); თამარი (საქართველოს მეფე); გიორგი IV ლაშა (საქართველოს მეფე); რუსუდანი (საქართველოს მეფე); დავით VI ნარინი (საქართველოს მეფე); დავით VII ულუ (საქართველოს მეფე); დემეტრე II თავდადებული (საქართველოს მეფე); ვახტანგ II (საქართველოს მეფე); დავით VIII (საქართველოს მეფე); გიორგი VI (საქართველოს მეფე); გიორგი V ბრწყინვალე (საქართველოს მეფე); დავით IX (საქართველოს მეფე); ბაგრატ V (საქართველოს მეფე); გიორგი VII (საქართველოს მეფე); კონსტანტინე I (საქართველოს მეფე); ალექსანდრე I დიდი (საქართველოს მეფე); ვახტანგ IV (საქართველოს მეფე); გიორგი VIII (საქართველოს მეფე); ერეკლე II (ქართლ-კახეთის მეფე); გიორგი XII (ქართლ-კახეთის მეფე); სოლომონ II (იმერეთის მეფე); ბაგრატიონ-მუხრანელი გიორგი; ბაგრატიონ-მუხრანელი ირაკლი; ბაგრატიონი ლეონიდა; ბაგრატიონი გიორგი (ხორხე).

მოხსენიებული პირები:  ვახტანგ გორგასალი; კონსტანტინე II; ვახუშტი ბატონიშვილი; რობაქიძე გრიგოლ; კედია სპირიდონ; ამირეჯიბი შალვა; გაბაშვილი რევაზ; წერეთელი მიხეილ (მიხაკო); ციციშვილი სიმონ; პასკუინი ჰუგო; მარია ანტუანეტა; მარია-მერსედესი; რომანოვი ვლადიმერ კირილის ძე.

გეოგ.დასახელება:  სპერი; ქართლი; კახეთი; ტაო-კლარჯეთი; იმერეთი; თბილისი; რუსეთი; ევროპა; ესპანეთი.

თემატიკა:  ქართული სამეფო დინასტიები; ბაგრატიონები.

საკვანძო სიტყვები:  სამეფო საგვარეულო; ბიბლიური წარმომავლობა; საგვარეულო განშტოება.

ბასილი მონაზონმა დემეტრე მეფეს მომავალი უწინასწარმეტყველა // კრიალოსანი : ქართული ქრისტიანული ჟურნალი. - თბილისი, 2011. - იანვარი. - N1(69). - გვ.16-17. - მთავარი თემა[MFN: 69173]

UDC:  929.731(479.22)(092)

ფოტოები:  დემეტრე II თავდადებული

ანოტაცია:  მეფე დემეტრე II თავდადებულის შესახებ

პერსონალია:  დემეტრე II თავდადებული (საქართველოს მეფე (1271-1289)); ბასილი (სასულიერო პირი).

მოხსენიებული პირები:  თამარ მეფე; გვანცა დედოფალი; დავით ულუ; აბაღა ყაენი; ნიკოლოზ კათოლიკოსი; ჯაყელი ბექა; ჯაყელი ნათელა; გიორგი V ბრწყინვალე; ევფემიოს კათოლიკოსი (ექვთიმე III); არღუნ ყაენი; აბრაჰამ კათოლიკოსი; სიუქოლ ნოინი; მოსე მღვდელი.

გეოგ.დასახელება:  თბილისი; მცხეთა.

თემატიკა:  ქართველი მეფეები.

თავდადებულმა მეფე-დედოფლებმა ზეცაში ხელთუქმნელი ტაძარი აგვიგეს, საიდანაც მხურვალედ ლოცულობენ ჩვენთვის // კრიალოსანი : ქართული ქრისტიანული ჟურნალი. - თბილისი, 2011. - იანვარი. - N1(69). - გვ.18-23. - მთავარი თემა[MFN: 69189]

UDC:  27-36 + 929.731(479.22)(092)

ფოტოები:  აშოტ I დიდი, კურაპალატი; ღირსი დამიანე, დემეტრეყოფილი; წმიდა დინარ დედოფალი; წმიდა მოწამე მირდატ მეფე; წმიდა მოწამე მეფე ვახტანგ III; წმიდა მეფე სოლომონ II; წმიდა ქეთევან დედოფალი; წმიდა დიდმოწამე შუშანიკი; არჩილ მეფე; ლუარსაბ მეფე

შინაარსი:  აშოტ I დიდი, კურაპალატი; ღირსი დამიანე, დემეტრეყოფილი (+1157); წმიდა დინარ დედოფალი (X); წმიდა მოწამე მირდატ მეფე; წმიდა მოწამე მეფე ვახტანგ III (+1308); წმიდა მეფე სოლომონ II სამშობლოსათვის (+1815); წმიდა დიდმოწამე, საქართველოს მნათობი კახეთის დედოფალი ქეთევან (+1624); წმიდა დიდმოწამე შუშანიკი; წმიდა მოწამენი, საქართველოს მეფენი არჩილი (+744) და ლუარსაბი (+1622)

ანოტაცია:  საქართველოს წმინდა მეფე-დედოფალთა ღვაწლი საქართველოსა და ქართველი ერის წინაშე

პერსონალია:  აშოტ I დიდი, კურაპალატი (მეფე); დემეტრე I (ღირსი დამიანე) (მეფე); დინარი (ჰერეთის დედოფალი); მირდატი (მეფე); ვახტანგ III (მეფე); სოლომონ II (დავით არჩილის ძე) (იმერეთის მეფე); ქეთევანი (კახეთის დედოფალი); შუშანიკი (დედოფალი); არჩილი (მეფე); ლუარსაბი (მეფე).

მოხსენიებული პირები:  მურვან ყრუ; გრიგოლ ხანძთელი; დავით აღმაშენებლი; დავითი (დემეტრე I-ის ძე); ივანე აბულეთის ძე; გიორგი (დემეტრე I-ის ძე); ვარაზბაკური; თრდატ მეფე; დემეტრე II თავდადებული; დავით ნარინი; დავით VI; ვახუშტი ბატონიშვილი; სოლომონ I; ელენე დედოფალი (ერეკლე II-ის ასული); ილარიონ ყარჩაველი (ქართველი); ალექსანდრე I; აშოთან მუხრანბატონი; შაჰ-აბას I; მეფე ალექსანდრე; დავით მეფე; თეიმურაზ I; კონსტანტინე-მირზა (დავითის ძე); გიორგი (დავითის ძე); ვარსქენ პიტიახში; ადარნასე ერისთავი; ჭიჭუმ-ასიმი; გიორგი X; გიორგი III.

გეოგ.დასახელება:  ტაო-კლარჯეთი; ჰერეთი; ქართლი; კახეთი; იმერეთი; ქუთაისი; თბილისი; ახალციხე; ოსმალეთი; ტრაპიზონი; ბიზანტია; სპარსეთი; შირაზი; იერუსალიმი; რუსეთი.

თემატიკა:  ქრისტიანი წმინდანები; ქართველი მეფეები.

საკვანძო სიტყვები:  საეკლესიო ცხოვრება; მოწამეობრივი აღსასრული; ქვეყნის მართვა.

პოლიტიკური შეუღლებანი ძველ საქართველოში / დიმიტრი შველიძე // ისტორიული მემკვიდრეობა : სამეცნიერო-პოპულარული ჟურნალი. - თბილისი, 2011. - N5(18). - გვ.40-46. - ტრადიცია[MFN: 79201]

UDC:  94(479.22)

მოხსენიებული პირები:  გიორგი VIII (საქართველოს მეფე); გიორგი I (საქართველოს მეფე); დემეტრე I (საქართველოს მეფე); აბას II (ირანის შაჰი); დემეტრე II (საქართველოს მეფე).

თემატიკა:  საქართველოს ისტორია.

საკვანძო სიტყვები:  დამოყვრება; ვასალი; სიუზერენი; ფეოდალური საგვარეულოები.

ქართულ-ევროპული იდენტობის საკითხისათვის შუა საუკუნეების უცხოური წყაროების მიხედვით // შრომათა კრებული / გორის სასწავლო უნივერსიტეტის ისტორიისა და არქეოლოგიის ცენტრი. - გორი, 2011. - ISSN 1512-4657. - N1. - გვ.92-108. - რეზ. ინგლ. და ქართ. ენ.. - გამოყენებული ლიტ. გვ.106[MFN: 90823]

UDC:  930(479.22)

ანოტაცია:  საქართველოს საეკლესიო და კულტურულ-პოლიტიკური ორიენტაცია

პერსონალია:  გნეუს პომპეუსი (რომაელი პოლიტიკური მოღვაწე და სარდალი); სილვესტრ I (რომის პაპი (314-335)); კირიონ I (ქართლის კათოლიკოსი (596-610)); გრიგოლ I დიდი (რომის პაპი (590-604)); დემეტრე II (საქართველოს მეფე (825-861)); ბენედიქტე III (რომის პაპი (855-858)); იოანე მთაწმინდელი (სასულიერო მოღვაწე, მწიგნობარი); ექვთიმე გრძელი (მწიგნობარი); იოანე პეტრიწი (XI-XII საუკუნეების ფილოსოფოსი, ნეოპლატონიკოსი); კონსტანტინე დუკა XI (რომის იმპერატორი); ფრიდრიხ II შტაუფენი (გერმანიის იმპერატორი (1194-1250)); სიმონ I (ქართლის მეფე (1556-1569; 1578-1599)); ანრი III (საფრანგეთის მეფე); შარდენი ჟან (ფრანგი მოგზაური და ვაჭარი); ლევან II დადიანი (სამეგრელოს მთავარი).

თემატიკა:  ისტორიოგრაფია.

საკვანძო სიტყვები:  ქართული ეკლესია; ჭეშმარიტი ქრისტიანობა; ქართველთა მენტალობა; ზნე-ჩვეულებები; ფეოდოლური სისტემა; ევროპული ცივილიზაცია.

წმინდა ნინოს ცხოვრების ციკლი გარეჯის მრავალმთის უდაბნოს მონასტრის მთავარი ეკლესიის სადიაკვნის მოხატულობაში / ზაზა სხირტლაძე // საისტორიო კრებული : წელიწდეული. - თბილისი, 2011. - ISSN 1987-7285. - [ტ.]1. - გვ.344-389. - შენიშვნ.. - ბიბლიოგრ. გვ.372-376. - ილ. გვ.377-389[MFN: 96947]

UDC:  27-526.62(479.22)

მოხსენიებული პირები:  დავით ქორეპისკოპოსი (კახეთის მმართველი); კვირიკე III დიდი (რანთა და კახთა მეფე); ჩუბინაშვილი გ. (მკვლევარი); ვირსალაძე თ. (მკვლევარი); ვოლსკაია ა. (მკვლევარი); დემეტრე II (საქართველოს მეფე); ანტონ გლონისთავისძე (საქართველოს მწიგნობართუხუცეს-ჭყონდიდელი); არსენ ბულმაისიმისძე (კათალიკოსი); რუსუდანი (საქართველოს მეფე); თამარი (საქართველოს მეფე).

თემატიკა:  ფრესკული მხატვრობა.

საკვანძო სიტყვები:  ფრესკები; საქტიტორო გამოსახულებები; ^aწარწერები.